Zapraszam po raz kolejny na spacer po Księdze rodzaju. Dziś po fragmentach opowiadań o stworzeniu człowieka.
Temat więc życiowy . O co chodzi z tym, żebrem co to Jahwe uzyczynil Ewę.
Na początek małe rozczarowanie. Znowu w Biblii mamy dwa opisy stworzenia kobiety.
1.Pierwsza starsza (Jahwistyczna IXw.p.CHryst.)) Rdz 2,28-23
18 Potem Pan Bóg rzekł: «Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam, uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc». 19 Ulepiwszy z gleby wszelkie zwierzęta lądowe i wszelkie ptaki powietrzne, Pan Bóg przyprowadził je do mężczyzny, aby przekonać się, jaką on da im nazwę. Każde jednak zwierzę, które określił mężczyzna, otrzymało nazwę "istota żywa"9. 20 I tak mężczyzna dał nazwy wszelkiemu bydłu, ptakom powietrznym i wszelkiemu zwierzęciu polnemu, ale nie znalazła się pomoc odpowiednia dla mężczyzny10.
21 Wtedy to Pan sprawił, że mężczyzna pogrążył się w głębokim śnie, i gdy spał wyjął jedno z jego żeber11, a miejsce to zapełnił ciałem. 22 Po czym Pan Bóg z żebra, które wyjął z mężczyzny, zbudował niewiastę. A gdy ją przyprowadził do mężczyzny, 23 mężczyzna powiedział:
«Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała!
Ta będzie się zwała niewiastą, bo ta z mężczyzny została wzięta»12.
2. Oraz mlodsza KAplanska(IVw. p.CHryst.):
27 Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz,
na obraz Boży go stworzył:
stworzył mężczyznę i niewiastę.
28 Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: «Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi».
Rożnice pomiędzy 1 i 2 łatwe do zauważenia, W 1 Bo "WłASNYMI RęKAMI" czyni kobietę, z zebra Adama a w 2 mówi krotko "Bóg stworzył kobietę" - ostatnie zdanie :"Bądźcie płodni.." to jak zakończenie jakby ceremonii zaślubin.
Pytanie jakie sie nasuwa od razu to zagadka dlaczego po blisko 500 latach po napisaniu wersji 1 autor pisze wersje 2? Może to antropomorficzne przedstawienie stworzenie Kobiety raziło...? WYdaje sie, że opowiadanie młodsze z zakończeniem "Bądźcie płodni i rozmnażajcie się.." jest pogłębiona teologicznie opowieścią wskazującą na powołanie pary M+K. Są stworzeni razem na OBRAZ BOŻY. A wiecznie mam mowy o dyskryminacji płci. GDyż jest mowa o wspólnocie: Bądźcie płodni - >>> WY! A nie każdy z osobna. Jest to też wyraz pobłogosławienie związku Kobiety i mężczyzny. Głęboka myśl, która wyklucza związku jednopłciowe: homoseksualne, itp.
Księga Rodzaju jednoznacznie defiuniuje i błogoslawi związek kobiety i mężczyzny - ktory jest nastawiony na plodnosć z natury.
Opowiadanie 1 - pokazujace stwarzanie z żębra Adama podkresla godnosc KObiety jako chcianej i uczynionej wlasnorercznie przez BOga.
Jeszcze jedno zdanie ważne ze względu na płciowosc ludzi: "Na obraz Boży stworzył człowieka jako mężczyzne i niewiastę". WIęc płeć jest dana po to aby uczestniczyć w stwórczej mocy Boga. Refren po tym stworzeniu "I widział Bóg, że wszystko było dobre...". A wiec płciowość jest dobra. Wszelka pogarda ciała jest sprzeczna z Biblią.
**********
Kontekst historyczny: Księga rodzaju wprost rozbija w pył wszelkie religie pogańskie ubóstwiające płodność. Płciowość zostały przez Boga stworzone wiec nie można jej utożsamiać z bóstwami.. . Wszak był znany kult prostytucji sakralnej na bliskim wschodzie.
WIęc opowiadania o stworzeniu człowieka spełniają podwójną rolę w życiu religijnym Izraela:
a. jest napisane przeciw pogardzie płci jako czego złego => płciowość jest dobra
b. przeciw ubóstwieniu ciała i płci +> przeciw bóstwom płodności, prostutucji sakralnej.
No a teraz przyjrzyjmy sie żebru Adama - opowiadaniu starszemu.
1. "Adam głęboko zasnęł" =>> mężczyzna nie był świadkiem stworzenia kobiety, hebr. tardemach = oznacza zasłonięte dla oczu. A tego słowa użyto na określlenie snu Adama. WIęc stworzenie kobiety "zasłonięte dla oczu" - tajemnica.
2. Żebro - biblijna opowieść zaznacza, że po stworzeniu zwierząt nie bylo równej istoty dla mężczyzny - odpowiedniej pomocy dla niego. Więc Stwarza Ewę, a Adam mówi: "TA dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała". WIęc zebro może oznaczać relację pomiędzy nimi -> żebro jest blisko serca... .
Talmud komentuje to tak:"Bóg nie stworzl kobiety z glowy by mu rozkazywała, ani z jego nóg by była dla niego niewolnicą. STworzył ją z jego boku by była bliska jego sercu.".
3. Płeć. Jest pewna nieścisłość pomiędzy określeniami: "I widział Bóg, że wszystko co uczynił było dobre"Rdz.1,31 a tekstem "NIe dobrze jest być człowiekowi samemu".Rdz2.18. Gdyż jakby samotność mężczyzny nie jest czymś doskonłlym. Płciowość z jednej strony powoduje, że człowiek sam nie może przekazać życia oraz z drugiej, że wiąże się z tęsknotą za KObietą.. . Wg Biblii KObieta jest dla mężczyzny Pomocą - a wiec w calej swojej osobowej treści(to kim jest jako kobieta) a nie tylko poprzez swoją płciowość. Jest ona partnerką mężczyzny, ona daje mu szczęście a on zdolny jest spełniać twórczo rozkaz Boga: przekazywać życie.
Istotna różnica pomiędzy 1 i 2 to fakt, że pierwsze opowiadanie kładzie nacisk na wzajemne uszczęśliwienie natomiast drugie na obowiązek płodności i przekazywanie życia.
Malżeństwo i rodzina: Bóg stwarza na swój obraz kobietę i mężczyznę - przekazywanie życia i czynienie sobie ziemi poddanej: a wiec działanie wobec siebie mające na celu spełnienie, uszczęśliwienie drugiej osoby :Czynienie sobie ziemi poddanej..".
Pytania bez odpowiedzi to: czy ludzkość pochodzi od jednej pary ludzi-monogenizm, czy też poligenizm - zostało stworzonych wielu ludzi... ?
To jest nie rozstrzygnięte wprost. Bibliści uważają, że pisanie o stworzeniu człowieka, przyczynach wejścia zła na świat to pisanie o człowieku zbiorowym --- uosabiających w Adamie i Ewie rodzaj ludzki który uległ szatanowi. Więc nie jest to roztrzygnięte. Drugie opowiadanie nie mówi personalnie ale mówi o stworzeniu człowieka... - więc niejako nie odnosi się do konkretnej pary.
Jednak nie jest to roztrzygnięte wprost jednak papież Pius XII mówi, ze trudno byłoby pogodzić naukę o grzechu pierworodnym pierwszych rodziców przechodzącym na innych ludzi bez monogenizmu... .
Należ jednak mieć na uwadze jedno, że autor piszący oba opowiadania mogł w ogóle nie stawiać sobie takiego pytania: monogenizm czy poligenizm.
Pozdrawiam.
p.s.
przepraszam za literowki - mam tymczasowy komputer i nie mam sił do jego klawiatury... .
