Już wkrótce w ARCANACH zostanie wydane monumentalne dzieło dotyczące Sejmu Wielkiego. Zanim do tego dojdzie chcemy zaprosić Państwa do debaty nad losami polskiego monarchy, który budzi ogromne emocje nie tylko w historiografii, ale i w kulturze. Dla jednych jest wzorem nowoczesności i dalekowzroczności, dla innych sługusem Petersburga i zdrajcą. Teraz każdy czytelnik Portalu ARCANA może pomóc w przygotowaniu wywiadu z najlepszym ekspertem od czasów króla Poniatowskiego – prof. Zofią Zielińską.
Jednak rozmowa na temat Stanisława Augusta jest także pretekstem do szerszych rozważań – nad problemem suwerenności Polski i możliwości prowadzenia niezależnej polityki w sytuacji agresywnej aktywności silniejszych sąsiadów. Dylematy postaw polskich polityków przed obliczem europejskich i światowych hegemonów (dawniej Katarzyna II, dziś...?) pozostają wciąż aktualne, podobnie jak z nastawieniem polskich elit wobec własnego narodu.
Sprzeczne opinie o ostatnim królu Rzeczypospolitej
Postać Stanisława Augusta jest więc modelowym przykładem człowieka rozdartego pomiędzy pragnieniem reform a uzależnieniem wobec silniejszych monarchów w Petersburgu i Berlinie, a także Wiedniu. Jednak sylwetka ostatniego króla znana jest większości Polaków z prac publicystycznych – Stanisława „Cata” Mackiewicza czy Jerzego Łojka, niekiedy z pracy Karola Zbyszewskiego, pisanej językiem potocznym, a nawet kolokwialnym (Stanisław August nazywany jest tam m.in. rublochłapem). Poniatowski doceniany jest jako mecenas, mniej jako polityk, opinie u potomnych przekreślił sobie podpisanie akcesu do konfederacji targowickiej. Jednak trudno nie uznawać faktów – takiego rozmachu reformatorskiego, jaki miał miejsce w ostatnim 30 leciu Rzeczypospolitej Szlacheckiej, próżno szukać przed czy po Stanisławie Auguście. Czy jednak robienie tego poprzez niechęć do polskiej tradycji (sarmackiej) miało szanse powodzenia?
Czytelnicy Portalu włączają się w dyskusję
Zachęcamy więc do zadawania pytań przez 10 dni – do 24 II lutego 2012 r., a już w 246 rocznicę konfederacji barskiej będzie można przeczytać rozmowę na temat oświeceniowego króla. Pytania, uwagi i refleksje prosimy zgłaszać w komentarzach lub poprzez formularz kontaktowy (mailem do redakcji).
Odpowiedzi udzieli nam - nie bójmy się tego powiedzieć – wybitna badaczka ostatnich dekad I Rzeczypospolitej, wieloletni kierownik Zakładu Historii Nowożytnej Instytutu Historii Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Zofia Zielińska. Jej prace oscylują wokół prolemu modernizacji Polaków w kontekście ograniczonej suwerenności oraz zreformowania państwa w okresie oświecenia. W tej rozmowie możemy więc liczyć na odpowiedzi mocno oparte o badania źródłowe, a nie współczesne wyobrażenia na temat polityki tamtych czasów. Warto skonfrontować swoją opinię z wiedzą prawdziwego znawcy.
Redakcja Portalu wybierze pytania powtarzające się najczęściej oraz te, które uzna za ciekawe, nowatorskie, wnoszące nieszablonowe spojrzenie na dzieje przezaborowe.
ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU W ROZMOWIE:
http://www.portal.arcana.pl/Stanislaw-august-poniatowski-na-wokandzie,2300.html
Redakcja Portalu ARCANA
