Jak powszechnie wiadomo, ludzie pochodzą od małpy, zostali ulepieni z gliny lub przylecieli statkiem kosmicznym. Dopuszczalne jest też kilka innych możliwości, łącznie z tą, że jesteśmy częścią symulacji komputerowej. Ba, poważni ludzie twierdzą, że to wszystko śni się jakiemuś psu... Ok, Woody Allen do końca poważny nie jest.
Możliwości te są (lub były w czasie kiedy obowiązywały jako dogmat) nieweryfikowalne przez proste obserwacje. Niektóre są przyczyną tysiącletnich sporów. Po tysiącach lat zastanawiamy się, czy Platon nie miał przypadkiem racji, czy jesteśmy hologramem.
Mamy zbiór obserwacji: małpy są z grubsza podobne do nas, ale jednak czegoś im brak. Małpy na przykład nie blogują na temat początków Wszechświata, co, jak wiadomo, jest ostatecznym celem istnienia dowolnego gatunku. Weryfikacji ostatecznej, czyli hodowli małp w celu uzyskania blogera, jakoś nikt nie planuje przeprowadzić.
Co jest prawdą?
Na potrzeby notki załóżmy, że jesteśmy małpami, które wyewoluowały w kierunku blogerów rozwiązujących problemy ostateczne. Małpy operujące kilkoma pojęciami (banan, seks, niebezpieczeństwo) mogą wypracować sobie zestaw narzędzi służących do weryfikacji założeń.
Pierwszym narzędziem służącym weryfikacji jest potwierdzenie teorii obserwacją. Małpa więc myśli: jeżeli istnieję i istnieje wszechświat, mogłabym uderzyć kawałkiem wszechświata drugą małpę i nabić jej guza. Zacięcie naukowe zmusza małpę do weryfikacji teorii. I co się okazuje? Istnieję ja, istnieje Wszechświat, istnieje druga małpa, istnieje guz. Pełen sukces.
W efekcie poszerza się katalog pojęć. Zawiera teraz banana, seks, niebezpieczeństwo, drugą małpę, guza na jej głowie... i Wszechświat. Wszechświat składa się z kawałków. Kawałków zbyt małych, żeby mogły służyć do nabijania guzów, rozważać nie warto. Jest kwantowy.
Małpa znajduje sposób dochodzenia do prawdy.
Modelowanie, tworzenie teorii i jej weryfikacja przez obserwację.
I jest to największym odkryciem w dziejach
małpiości.
Jaka jest pojemność małpiego rozumu?
Zatrzymam na chwilę
wywód, żeby zadać małpie ważne życiowo pytanie: czy w Karkonoszach w najbliższy weekend będzie padał deszcz?
Małpa nie wie. Kalkulacja odpowiedzi przekracza jej zdolności rozumowe. Parametrów jest zbyt wiele. Nawet komputer, narzędzie o nieskończonej mocy, artefakt umożliwiający blogowanie, nie wie na pewno. Małpi mózg jest w stanie pomieścić banana, seks, niebezpieczeństwo, drugą małpę, guza na jej głowie i Wszechświat. Małpa nie wie, czy za trzy dni pojeździ na nartach. Banan, seks, guz, Wszechświat, tylko tego małpa jest pewna.
Skąd małpa wie jak powstał Wszechświat? Wiedza wynika z małpiego sprytu. Małpa wie, że nic nie wie. Wie, że jej rozum mieści koncepcje proste oraz Wszechświat. Wszechświat, w przeciwieństwie do pogody, musi być więc prosty. Obejmowany małpim rozumieniem. Małpa ma umysł logiczny. Wszechświat jest również logiczny. I prosty. Inaczej nie mieściłby się w rozumie małpy.
Małpa szuka więc prostoty. Uznaje, że spośród nieweryfikowalnych teorii, prawdopodobna jest ta o najmniejszej liczbie udziwnień. Jeżeli guz na czole drugiej małpy powstaje zarówno z Woli Duchów, jak i przeciw niej, Wola Duchów nie ma żadnego znaczenia. Duchy istnieją albo nie, nie jest to istotne.
Małpa wynajduje brzytwę Ockhama. I goli nią Wszechświat. Zgolona zostaje Wielka Krowa Niebios, ogolony uroboros, wygolony Bóg. Małpa dąży do prostoty. Jeżeli jest w stanie stworzyć rozumowy model powstania Wszechświata
nie wymagający istnienia Wielkiej Krowy, uznaje ten model za prawdopodobny. I stara się go potwierdzić. Logicznie i empirycznie.
Brzytwa Ockhama jest drugim największym odkryciem w dziejach.
Jak to jest z tym Wszechświatem?
Zostawmy małpy.
Pięćdziesiąt lat temu powstał model kosmologii współczesnej. Logiczny.
W oparciu o nowy dekalog stworzyliśmy świat w małpiej głowie.
Model był prosty. Wymagał opisu trzech pojęć:
1. Energia -
"duch świata
", przyczyna wszelkiego ruchu, czasem kondensuje w materię, suma energii we Wszechświecie jest stała,
2. Grawitacja - opis kształtu świata, opis przepływu energii,
3. Wszechświat - ukształtowane grawitacją miejsce, gdzie obowiązuje zasada zachowania energii. Przestrzeń mieszcząca energię, niewypuszczająca jej na zewnątrz i niewpuszczająca energii do środka.
Małpio proste. Małpom się podoba. Małpy z brzytwą Ockhama zgoliły pozostałe teorie.
Aż nagle okazało się, że niektóre światełka na niebie zmieniają kolor (patrz-poprzednia notka).
Model wymagał więc aktualizacji. Wszechświat zaczął się rozszerzać, kiedyś więc był mały. Prawdopodobnie punktowy. Gęstość energii w punkcie była nieskończona, bo inaczej zasada zachowania energii by nie zadziałała. Później wybuchł, jasna materia oddzieliła się od ciemnej, a ta gdzieś się ukryła. Małpia fizyka wtedy nie obowiązywała. Później ktoś włączył prąd (albo sam się włączył) i nagle światło zaczęło latać z prędkością światła, Pi wynosi 3.14 i tak dalej.
Teraz Wszechświat rozszerza się szybciej od światła. Z powodu ciemnej energii i spontanicznej kreacji czasoprzestrzeni. Bo energia do świata nie napływa ani nie powstaje z niczego.
Z wyjątkiem czarnych dziur. Tam energia wpada, ale nie wypada. Bo struny Wszechświata zwinięte są w ciasny kok.
Kok jak kołtun na ogonie Wielkiej Krowy.
A małpa zgubiła brzytwę.
Gdyby nie zgubiła, okazałoby się, że Woody Allen miał prawdopodobnie rację.
To wszystko śni się jakiemuś psu.
-----------------------------
Drogie małpki, jako tachion swoje wiem i twierdzę, że kreacjoniści w jednym mają rację.
Wszechświat nie jest mniej skomplikowany, niż prognoza pogody na najblizszy weekend.
Brzytwa tępieje kiedy liczba założeń przekracza liczbę obserwacji.
Skąd wiecie, że Wszechświat wogóle powstał?
