Raport i jego weryfikacja

Olbrzymie emocje wzbudził tez opublikowany wstępny Raport Międzypaństwowego Komitetu Lotniczego w Moskwie oraz ujawnione stenogramy z czarnych skrzynek. Ale zresztą - nie tylko te materiały.

W ostatnim czasie podano na przykład, że została przeprowadzona symulacja balistyczna (Rzeczpospolita, 28-05-2010,Wciąż czekamy na dokumenty):

Pytanie: Najwięcej emocji budzi wersja zamachu lub ingerencji osób trzecich. Nie wykluczono jej?

Odpowiedź: „Jest wstępnie wykluczona po badaniach balistycznych i fizykochemicznych przekazanych przez rosyjską prokuraturę”

W moim przekonaniu, opinia strony rosyjskiej (o ile prawidłowo została przedstawiona przez media) jest w tym zakresie przedwczesna i oparta na niepełnym materiale dowodowym.

Balistyka za http://pl.wikipedia.org/wiki/Balistyka (słowo pochodzące z języka greckiego), to nauka, zapoczątkowana w średniowieczu, o miotaniu i ruchu pocisków oraz rakiet. Ta dyscyplina naukowa dzieli się na balistykę wewnętrzną, zewnętrzną i końcową.

Pewne, niemałe wątpliwości może wzbudzać sam fakt wykorzystania symulacji ciągłej (balistycznej) jako jedynej właściwej metody do analizy skutków katastrofy tak złożonego obiektu jak samolot, a tym bardziej w celu ewentualnego wykluczenia wersji zamachu lub ingerencji osób trzecich.

Balistyka zewnętrzna bada prawa ruchu pocisków i rakiet poza lufą, bądź wyrzutnią, zajmując się przede wszystkim wyznaczaniem zasadniczych parametrów ich ruchu.

To co nas najbardziej interesuje to analiza końcowa, w pewnym przybliżeniu balistyka końcowa - tzn. dział balistyki zajmujący się zjawiskami wywoływanymi działaniem pocisku [rakiety] w celu. Jednakże, jest to zupełnie inna nauka.

Dział nauki - symulacja ciągła - stanowi podstawę dla symulacji balistycznej (Continuous Simulation) refers to a computer model of a physical system that continuously tracks system response over time according to a set of equations typically involving differential equations.^[1][2]

Symulacja ciągła oprócz wielu wad ma również szereg zalet i pozwala miedzy innymi na wyznaczanie zasadniczych parametrów i analizę ruchu obiektu (pocisku lub rakiety).

Główna uwaga jest przy tym zwrócona na parametry (zazwyczaj jest ich kilkanaście lub kilkadziesiąt) zewnętrzne mające istotny wpływ na trajektorię obiektu (pocisku). Jednakże sam obiekt jest reprezentowany w bardzo dużym uproszczeniu.

Chciałbym tu zaznaczyć, że firma której jestem właścicielem, wdrożyła w Resorcie Obrony bardzo zaawansowany system symulacji balistycznej. Był on objęty ścisłym embargiem.

Do celów balistyki końcowej a tym bardziej tak złożonych obiektów jak samolot, stosuje sie zupełnie inne, bardzo złożone metody numeryczne. Przykładem takich metod to między innymi:Metoda Elementów Skończonychczy teżMetoda Całek Granicznych.

Tu można przedstawić przykład wizualizacji takiej metody wykorzystanej do celów analizy wypadku samochodowego:

http://en.wikipedia.org/wiki/File:FAE_visualization.jpg

Metoda Elementów Skończonych za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Metoda_elementów_skończonych, albo Metoda Elementu Skończonego (MES, ang. FEM, finite-element method) - zaawansowana matematycznie metoda obliczeń fizycznych opierająca się na podziale obszaru (tzw.dyskretyzacja, ang.mesh), najczęściej powierzchni lub przestrzeni, na skończone elementy uśredniające stan fizyczny ciała i przeprowadzaniu faktycznych obliczeń tylko dla węzłów tego podziału.

Metody dyskretne oparte na innych równaniach aniżeli metody symulacji ciągłej podobnie mają swoje inne, bardzo specyficzne zarówno wady jak i zalety.

Tak bardzo złożona sytuacja z jaką mamy do czynienia w przypadku katastrofy samolotu prezydenckiego w Smoleńsku wymaga bezwzględnego przeprowadzenia symulacji przy użyciu dwóch lub nawet trzech różnych metod.

Symulacje MES są bardzo dokładne, lecz nie mogą być przeprowadzane w czasie rzeczywistym, ponieważ dla bardzo skomplikowanych układów rozwiązanie danego problemu może być bardzo długotrwałe. Dodatkowo, wartości obliczone metodą MES obarczone mogą być błędami, których wartość zależy od założeń przyjętych podczas formułowania problemu do rozwiązania, jak również i dokładności dostępnych danych materiałowych.

Dlatego też konieczne jest wykorzystanie obu tych metod.

W aktualnym stanie wiedzy istnieje co najmniej kilka różnych wersji dotyczących lotu samolotu przed tym krytycznym jego uderzeniem w drzewo. Mowa tu miedzy innymi,

czy samolot rzeczywiście lądował, czy tylko podchodził do lądowania i z jaką prędkością - już w tym zakresie istnieją bardzo duże rozbieżności;
istniejąca m.in. hipoteza na temat problemów zukładem sterowniczym lub awarią autopilota;
w jakiej pozycji samolotu doszło do jego katastrofy - w tym przypadku istnieje również kilka wersji różniących sie od 0^oprzez 55^odo aż 180^o;