Przyzwyczailiśmy się już do pandemii, a nawet powoli o niej zapominamy. Musimy jednak pamiętać, że wirus COVID-19 na razie cały czas jest obecny w naszym otoczeniu, a kontakt z nim jest szczególnie niebezpieczny dla seniorów.
Według ostatnich danych dostępnych w Ministerstwie Zdrowia w 2020 r. na COVID-19 zmarło w Polsce 41,4 tys. osób, w tym 17,5 tys. kobiet i 23,9 tys. mężczyzn. Pandemia w większym stopniu dotknęła mężczyzn, bo mają oni gorszą kondycję zdrowotną i niestety rzadziej wykonują badania profilaktyczne, a także podejmują leczenie.
Orłoś żegna się z radiem i słuchaczami. Ma teraz inne plany
Starsi częściej umierają na koronawirusa
Prawie 84 proc. wszystkich zmarłych z powodu COVID-19 stanowiły osoby powyżej 65. roku życia. I trudno się temu dziwić, bo po 60. roku życia osłabia się układ immunologiczny. Dlatego osoby starsze częściej chorują, zwłaszcza na schorzenia przewlekłe, a te mogą sprzyjać namnażaniu się wirusa. Tak jest w przypadku cukrzycy, choroby niedokrwiennej serca, chorób płuc, a nawet astmy. W grupie osób powyżej 80. roku życia na choroby przewlekłe cierpi ponad 90 proc., a wśród 70-latków udział ten wynosi 80 proc.
Co druga osoba w wieku 60–69 lat chorowała na nadciśnienie tętnicze, a wśród osób w wieku 70 -79 lat odsetek ten wynosił prawie 65 proc., natomiast wśród osób powyżej 80. roku życia - 67,4 proc. W najstarszej grupie wiekowej trzech na pięciu respondentów chorowało na choroby zwyrodnieniowe stawów, 40 proc. miało chorobę niedokrwienną serca i prawie 32 proc. chorowało na cukrzycę. Pod stałą opieką lekarską lub pielęgniarską było 73 proc. osób w wieku powyżej 80 lat. Z pomocy Podstawowej Opieki Zdrowotnej korzystało 34 proc. 60-latków, 40,8 proc. 70-latków oraz 49 proc. osób z grupy wiekowej 80+. Z porad specjalistów korzystało 23 proc. osób powyżej 80. roku życia, a 17 proc. mężczyzn i 12,9 proc. kobiet w wieku 70+ było hospitalizowanych. Według danych z ostatniego kwartału 2020 r. 96 proc. osób po 80. roku życia stosowało przynajmniej jeden lek lub suplement diety.
Zapytali Polaków, kiedy lepiej się żyło. Zaskoczeni?
Pandemia odbija się na psychice
Pandemia wpłynęła nie tylko na zdrowie fizyczne, ale również psychiczne seniorów. W badaniu, które przeprowadził SeniorHub Instytut Polityki Senioralnej blisko 60 proc. Polaków powyżej 60 roku życia zadeklarowało, że po pandemii ich kondycja psychiczna i samopoczucie znacząco się pogorszyły. W parze z tym idą niestety inne niepokojące zjawiska. Respondenci najczęściej potwierdzali, że ich faktyczna aktywność fizyczna nie tylko spadła w trakcie pandemii (62,8 proc.), ale również znacząco pogorszyła się subiektywnie odczuwana przez seniorów sprawność ruchowa, a to ma przecież wpływ oczekiwaną długość życia. Ponad połowa badanych odczuwała zmęczenie wynikające z obostrzeń związanych z pandemią (53,6 proc.), a prawie połowie ankietowanym brakowało kontaktów z innymi ludźmi (46,0 proc.).
Niepokojące jest to, że 60 proc. badanych deklaruje, że trudniej jest im skorzystać z usług leczniczych lub rehabilitacyjnych, a prawie 67 proc. ma problem z dostaniem się do lekarza, bez względu czy był to lekarz POZ, czy specjalista. Niewiele zmieniają teleporady, bo nadal 70 proc. seniorów nie korzysta z internetu w ogóle. I to wyjaśnia dlaczego na 15,5 mln Internetowych Kont Pacjenta, tylko 3 proc. należy do osób powyżej 75 roju życia. To ważne dla możliwości korzystania z programu leki 75+, w którym senior podczas pierwszej wizyty u specjalisty musi przyznać mu zgodę na wystawienie recepty właśnie za pomocą Internetowego Konta Pacjenta. Stąd właśnie dla dobra osób starszych zdecydowano, aby członkowie rodziny lub opiekunowie mogli pomóc w korzystaniu z konta. Innym rozwiązaniem jest umożliwienie założenia konta podczas wizyty u lekarza rodzinnego, korzystając z pomocy osób, które pracują w poradni.
Norwegia szykuje się na najgorsze. "Nadzwyczajny krok" zaplanowano od jutra
Starzejemy się na potęgę
Opieka nad seniorami jest w Polsce istotna, bo widać nasilający się proces starzenia społeczeństwa. Pod koniec 2020 r. liczba osób powyżej 60. roku życia wynosiła 9,8 mln i było to o 1 proc. więcej niż w poprzednim roku. Inaczej rzecz ujmując Polacy, którzy mają więcej niż 60 lat stanowią ponad 25 proc. mieszkańców Polski, a grupa ta jest zróżnicowana i co najważniejsze stale rosnąca. Już w 2030 roku będzie liczyła niemal 30 proc. wszystkich mieszkańców naszego kraju, a w roku 2050 przekroczy 40 proc.
Naszym problemem pozostaje bardzo mała liczba lekarzy geriatrów. Są województwa, w których jeden geriatra przypada na kilkadziesiąt tysięcy osób starszych. I od lat trwa dyskusja pomiędzy specjalistami zdrowia publicznego, czy osobami starszymi mają zajmować się geriatrzy, czy interniści, którzy na co dzień pracują w oddziałach wewnętrznych z osobami starszymi.
Duża awaria Instagrama. Serwis blokuje konta użytkowników
Tomasz Wypych
