W 2023 r. globalny rynek sportowych zakładów bukmacherskich wzrósł z niemal 97 mld dolarów do blisko 105 mld USD (o 8 proc.). Inne szacunki mówią o wzroście nawet o 10 proc. W stosunku do 2019 r. można mówić nawet o podwojeniu zysków. Szacuje się, że do 2028 r. liczba osób obstawiających zakłady sportowe może wzrosnąć do 180 mln. Dwa największe rynki to USA i Wielka Brytania.
Przez psychologów hazard często nazywany jest ukrytym nałogiem, bo w przeciwieństwie do innych uzależnień nie wywołuje widocznych dla otoczenia symptomów i można go dość łatwo ukryć. O tym, czy człowiek rzeczywiście jest uzależnionych od gier i wywołują one u niego zaburzenia nie decyduje rodzaj uprawianej gry, ale sposób grania, który z czasem staje się sensem życia dla osoby uzależnionej i główną motywacją życiową.
Zachęty od bukmacherów
Badania ankietowe wskazują, że ponad 70 proc. Amerykanów w 2022 r. uczestniczyło w jakimś rodzaju hazardu: loteriach, różnego rodzaju grach uznawanych za hazard czy obstawiało zakłady sportowe. W USA branża sportowych zakładów bukmacherskich jest silnie zoligopolizowana, inaczej mówiąc dwie największe firmy (FanDuel i DraftKings) kontrolują 70 proc. rynku, co pozwala im na szeroko zakrojone kampanie marketingowe w tym sponsoring mediów i wydarzeń sportowych napędzające ich popularność.
Firmy bukmacherskie wprowadzają też rozmaite innowacje mające zachęcać do grania, np. oferują zwrot za pierwszy lub kilka pierwszych zakładów (zatem nie są one obarczone żadnym ryzykiem straty, co eliminuje jedną z głównych barier psychologicznych w grach hazardowych: awersję do strat). Ponadto, wzrost popularności można wiązać także z coraz lepiej dopracowanymi aplikacjami mobilnymi służącymi do obstawiania, jak również tworzeniem coraz bardziej zróżnicowanej oferty zakładów. Media społecznościowe również sprzyjają łączeniu się użytkowników zaangażowanych w obstawianie zakładów sportowych (np. w grupy na Facebooku czy pod konkretnymi hasztagami na portalu X/Twitter) w celu generowania trafniejszych przewidywań dotyczących konkretnych meczów lub konkretnych zakładów, w co niekiedy zaangażowani są także dziennikarze sportowi.
Również w Europie wartość rynku hazardowego rośnie. Prognozuje się, że w 2024 r. osiągnie on wartość blisko 47 mld USD. Szacuje się, że w 2028 r. liczba Europejczyków angażujących się w hazard w Internecie przekroczy 63 mln osób. Średni zysk na użytkownika na europejskim rynku hazardu internetowego szacowany jest na 840 dolarów.
Wzrost liczby uzależnionych od hazardu
W zależności od badań, 44 proc. lub 53 proc. Brytyjczyków przynajmniej raz zagrało w gry hazardowe w 2022 r. Blisko 170 tys. Brytyjczyków można zaliczyć do grupy osób, mających problemy z nałogowym hazardem - to wzrost o 50 proc. w stosunku do 2022 r. i kolejne 1,7 mln jest w grupie ryzyka uzależnienia. Inne szacunki dotyczące Wielkiej Brytanii mówią nawet o 430 tys. uzależnionych i kolejnych 1,85 mln obywateli z ryzykiem uzależnienia. Wskazuje się, że problemy wywołane przez nałogowy hazard mogą być przyczyną, przynajmniej częściowo, ok. 8 proc. samobójstw w Wielkiej Brytanii. W Europie krajami z największymi rynkami hazardowymi po Wielkiej Brytanii są Włochy, Niemcy, Francja i Hiszpania. W Niemczech szacunki instytucji rządowych za 2023 r. mówią nawet o 1,3 mln obywateli przejawiających zaburzenia związane z hazardem, a kolejne 3,3 mln może przejawiać ryzykowne zachowania hazardowe.
Niestety, brakuje aktualnych wiarygodnych danych z Polski Badacze z Centrum Badania Opinii Społecznej już w 2019 r. oszacowali, że w gry na pieniądze brało udział ok. 37 proc. obywateli powyżej 15 roku życia, przy ok. 1 proc. graczy nałogowych. Ocenia się, że ponad 380 tys. osób może być uzależnionych od gier hazardowych, a około 200 tys. jest narażonych na ryzyko uzależnienia. Uważa się, że ponad 6 mln osób cierpi i doświadcza negatywnych skutków uzależnienia swoich dzieci, rodziców, partnerów.
Fot. Gra w ruletę/zdj. ilustracyjne Pixabay
Tomasz Wypych
