Papież Franciszek zmarł w poniedziałek o godz. 7.35 rano - ogłosił kardynał Kevin Farrell w komunikacie podanym przez watykańskie biuro prasowe. Papież miał 88 lat. W związku ze śmiercią głowy Kościoła przedstawiamy jego sylwetkę i historię.
Papież Franciszek - sylwetka. Argentyński korzeń i duch ubóstwa
Jorge Mario Bergoglio urodził się 17 grudnia 1936 roku w ubogiej dzielnicy Flores w Buenos Aires. Był najstarszym z pięciorga dzieci w rodzinie włoskich imigrantów. Od najmłodszych lat uczył się języka włoskiego od babci i rozwijał wrażliwość na los migrantów – temat, który stał się jednym z filarów jego późniejszego pontyfikatu.
Zanim wstąpił do seminarium, pracował m.in. jako sprzątacz i ochroniarz, a po ukończeniu technikum uzyskał dyplom technika chemika. W wieku 20 lat przeszedł poważne zapalenie płuc, w wyniku którego usunięto mu część płuca. Wstąpił do jezuitów w wieku 21 lat, a w 1969 roku przyjął święcenia kapłańskie.
Prowincjał i duchowy przewodnik
W latach 70. był prowincjałem jezuitów w Argentynie – okres ten opisywał później jako jeden z najtrudniejszych w swoim życiu. Po powrocie z Niemiec, gdzie miał pracować nad doktoratem, został spowiednikiem w Cordobie. W 1992 roku Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Buenos Aires, a sześć lat później został metropolitą stolicy i prymasem Argentyny. Jako kardynał z nominacji Jana Pawła II odrzucał przywileje – mieszkał skromnie i jeździł komunikacją miejską.
Wybór na papieża – z zaskoczenia do historii
Podczas konklawe w 2005 roku był poważnym kandydatem – jak sam przyznał, uzyskał 40 głosów, co wystarczyło, by zablokować wybór Josepha Ratzingera. Gdy jednak w 2013 roku Benedykt XVI ustąpił z urzędu, Bergoglio przyjechał do Rzymu i już nie wrócił do ojczyzny. 13 marca 2013 roku został wybrany papieżem i przyjął imię Franciszek – jako pierwszy w historii.
Pontyfikat pełen symboli i reform
Już pierwsze gesty po wyborze pokazały, że będzie to pontyfikat inny niż poprzednie. Franciszek odmówił zamieszkania w pałacu apostolskim, wybierając Dom Świętej Marty. Zapłacił rachunek za pobyt w hotelu dla księży i sam odebrał swoje rzeczy.
W pierwszą podróż udał się na Lampedusę, gdzie oddał hołd migrantom, którzy zginęli w drodze do Europy. W Brazylii, podczas Światowych Dni Młodzieży, zaskoczył wypowiedzią: „Kimże ja jestem, by osądzać?”, odnosząc się do osób homoseksualnych.
Papieska rewolucja: ubodzy, pokój i transparentność
Franciszek zainicjował reformę Kurii Rzymskiej i powołał Radę Kardynałów. Walkę z pedofilią w Kościele uczynił jednym z najważniejszych celów swojego pontyfikatu – zwołał szczyt w Watykanie, wymierzał kary także biskupom i podkreślał, że Kościół musi być bezpiecznym miejscem.
Wprowadził też Światowy Dzień Ubogich i z pomocą kardynała Konrada Krajewskiego rozwinął rozbudowaną sieć pomocy dla bezdomnych i potrzebujących.
Gesty przełomowe i momenty historyczne
27 kwietnia 2014 roku Franciszek kanonizował Jana Pawła II i Jana XXIII, w obecności emerytowanego Benedykta XVI. Spotkał się też z patriarchą Cyrylem, co było pierwszym w historii spotkaniem zwierzchników Kościoła katolickiego i prawosławnego z Rosji.
Odwiedził ponad 60 krajów – w tym Irak, ZEA, Mongolię i arktyczne rejony Kanady. W Polsce był w 2016 roku podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie i modlił się w ciszy na terenie byłego obozu Auschwitz.
Publikacje i wizja Kościoła
Franciszek ogłosił cztery encykliki: Lumen fidei (2013), Laudato si’ (2015), Fratelli tutti (2020) oraz Umiłował nas (2024). Podejmował w nich tematy duchowości, ekologii, migracji, pokoju i miłości. Jego nauczanie bywało kontrowersyjne dla niektórych środowisk – m.in. w kwestii LGBT i podejścia do tzw. par nieregularnych – co wywoływało otwarty sprzeciw części kardynałów.
Pontyfikat naznaczony apelem o pokój
W ostatnich latach życia papież coraz mocniej apelował o zakończenie konfliktów zbrojnych. Mówił o „trzeciej wojnie światowej w kawałkach” i choć niektóre jego słowa – jak apel o „odwagę białej flagi” – spotkały się z krytyką, nie przestawał nawoływać do dialogu i pokoju.
Koniec drogi
24 grudnia 2024 roku Franciszek otworzył Rok Święty, jednak wkrótce potem jego stan zdrowia pogorszył się. Po długiej hospitalizacji i rekonwalescencji w Watykanie, zmarł 21 kwietnia 2025 roku o godzinie 7.35, w wieku ponad 88 lat. Jego pontyfikat trwał 12 lat i cztery miesiące – zapisał się w historii jako czas otwarcia, reform i nieustannej troski o tych, których świat najczęściej ignoruje.
Z tego artykułu dowiedziałeś się:
- Kim był Jorge Mario Bergoglio zanim został papieżem Franciszkiem
- Jakie doświadczenia życiowe ukształtowały jego wrażliwość społeczną i duchowość
- Dlaczego zdecydował się przyjąć imię Franciszek i jak to imię wpłynęło na jego styl pontyfikatu
- Jakie reformy i zmiany wprowadził w Kościele katolickim
- Jakie były jego poglądy i działania wobec migrantów, ubogich i osób wykluczonych
- Jakie podróże i gesty papieskie miały symboliczne znaczenie w jego pontyfikacie
- Jakie encykliki i dokumenty opublikował papież Franciszek i jakich tematów dotyczyły
- W jaki sposób odnosił się do kwestii pokoju i wojny, zwłaszcza w kontekście Ukrainy
- Jak zakończyło się życie papieża Franciszka i jakie były jego ostatnie miesiące
Red.
Inne tematy w dziale Polityka
