T.S. T.S.
156
BLOG

SCHIZOFRENIA – MECHANIZMY I TERAPIA

T.S. T.S. Technologie Obserwuj notkę 1

tak ważne jest, żeby znaleźć swoją idealną połówkę nie tylko w życiu osobistym, ale i w pracy. (…) Jeśli więc nie znaleźliście jeszcze swojego powołania, szukajcie do skutku.
                                                               Steve Jobs, Przemówienie na Uniwersytecie Stanford, 2005,
                                                              cyt. wg: Brent Schlender, Rick Tetzeli, Droga Steve’a Jobsa


Trzeba jakoś zebrać się, / Nie marudzić wieczorami / I spać, i spać, i spać, i spać,/ (…) Tak spać, by zgubić czas, oszukać czas.
                   Słowa piosenki

, autor tekstu Andrzej Mogielnicki, wyk. Krystyna Prońko, 1980


Od wielu lat prowadzone są badania schizofrenii i poszukiwania na nią leku. Rozważa się przyczyny genetyczne, „biochemiczne”, neurologiczne itd.


    Tymczasem mechanizm przewlekłych nerwic, depresji i psychoz jest bardzo prosty. Występuje tu np. schizofrenia jednopojawieniowa i przewlekła. Ta druga jest głównym i chyba jedynym znaczącym tu problemem.


    A więc teza tekstu jest następująca: u podłoża psychoz (i nerwic) leżą urazy środowiskowe (społeczne, osobiste, małżeńskie itd.), które wtórnie mogą spowodować tzw. zespół objawowego błędnego koła. Prowadzi to do głównej przyczyny powyższych objawów – zaburzeń (deficytu) snu. Długotrwała deprywacja snu może powodować zaburzenia świadomości (K. Jankowski, 1976). Jednak do tak ostrych objawów dochodzi rzadko – u wielu osób wystarczy około 4-godzinny sen, choć czasem może to prowadzić do zespołów anankastycznych.


    Zespoły anankastyczne są problemami, które skutecznie rozwiązuje postawa optymizmu i nieprzywiązywania zbytniej uwagi do tych objawów, oraz, przy mniej rozbudowanych objawach, intencja paradoksalna. Intencja paradoksalna to logoterapeutyczna technika proponowana przez Viktora E. Frankla (K. Popielski, 1980). Na przykład na obsesyjno-kompulsywne mycie rąk, skuteczną techniką może być, paradoksalnie, brudzenie rąk.


    Czym owe problemy ze snem są spowodowane?


    Mechanizm ogólny jest następujący. Osoby dotknięte przewlekłymi nerwicami i psychozami doświadczają tzw. obrazu choroby i systemu interpretacji własnych objawów (co w literaturze określa się niezbyt trafnie nazwą „koncepcja choroby”, mimo że de facto nie ma tu mowy o żadnej „klasycznej” chorobie).


    I tak ludzie tacy mówią, że mają wizje (W. Łukaszewski, 1974) „opadających schodków” jako linii biografii, czy tak lub inaczej wnioskują o swoim stanie, jej urazowych zmianach i objawach (badania z 1978 i 1979 roku). Częściowo można to złagodzić poprzez tzw. techniki wyobrażeniowe typu technik Maltza (S. Siek, 1982). Jednak znacznie bardziej wskazane jest „oderwanie się od introspekcji” na rzecz aktywności w świecie. (Oczywiście wizja biografii nie jest tu w żaden sposób zaburzeniem, lecz normalnym i wskazanym systemem informacji o świecie).


    Przyczyną przewlekłych nerwic i psychoz oraz problemów ze snem jest tzw. zespół sanatoryjny, który już zidentyfikowali Tadeusz Bilikiewicz, Antoni Kępiński, oraz – przy całkowicie odmiennej ocenie i stosowanej terapii – Kazimierz Jankowski (K. Jankowski, 1976).


    Mówiąc po prostu, chodzi o tzw. pobyt na oddziale, który, po powrocie do środowiska, jest przyczyną wypadnięcia z kolein, orbity środowiskowej – społecznie i poznawczo (seria oddziałów może to zwielokrotnić). (Podobny mechanizm występuje w świecie zwierząt – zbyt długie przetrzymywanie i oswajanie dzikich zwierząt w rezerwatach i skansenach utrudnia ich późniejszą asymilację ze środowiskiem). Przypomina to sytuację przekłutej piłki i wypadnięcia z gry życia, które odtąd przestaje mieć dynamikę, pełnię i sens. Chodzi tu o różne „oddziały” – takie działanie może mieć zarówno pobyt w szpitalu, jak i sanatorium, w więzieniu czy jednostce wojskowej (u osób dotkniętych zespołem sanatoryjnym).


    Powyższy czasowy mechanizm (jednak jako pełne zdrowie i u znacznej większości wszystkich ludzi) jest też obecny w funkcjonowaniu faz rozwojowych – integracji wstępnej (etap edukacji – teza), dezintegracji (właściwe objawy i tzw. kryzys dojrzewania – antyteza), reintegracji (restytucja zdrowia i twórczości – synteza), akceleracji (pełny rozwój naukowy i twórczy – supersynteza) oraz czasem hiperakceleracji (pełny sukces w świecie, rozgłos itd. – hipersynteza) (T. Szulga, 2015; 2016; 2017a; 2018a; 2018b; 2019a; A. Oleszkowicz, 1995).


    Prawdopodobnie to zaburzenie funkcjonowania celowego powoduje problemy ze snem (bezsenność). Człowiek wtedy usiłuje nadgonić „stracone lata” i włącza się np. w bogatą działalność zawodową bądź twórczą, społeczną i naukową itd. (stąd, powiedzenie – „gdyby młodość wiedziała a starość mogła”), mimo to tu właśnie deprywacja snu może prowadzić do zaburzeń (badania z 1979 r).


    Wiadomo, jakie sen ma znaczenie dla zdrowia. Mówi się w tym kontekście o leczeniu snem (B. Winid, 1981). Niektórzy lekarze postulują wręcz paradoksalną technikę: położyć się spać i spać dotąd, aż nastąpi wyleczenie (w schizofrenii problem nie leży w braku snu, a w jego zbyt dużym wpływie na zdrowie – człowiek więc tu psychologicznie a nie fizjologicznie potrzebuje stałego, pełnego snu).


    Jakie jest więc wyjście z powyższej sytuacji?


    Pamiętając o tym, że przyczyną całego zła jest ów oddział (K. Jankowski nawet wręcz stwierdza – „będziesz tyle zdrowy, ile jak najdłużej uda ci się uniknąć szpitala”), przyczynową terapią jest pobyt „na wolności”. Oddział jest problemem jak każdy problem, a problemy się rozwiązuje. Problem ten staje się czysto pozornym przy podjęciu np. rozbudowanej działalności, bądź aktywności fizycznej.


    Z czasem dzięki autopsychoterapii, aktywności intelektualnej,  fizycznej, kontaktom z ludźmi, lekturze (S. Siek, 1982) oraz samoistnie (M. Oraison, 1963) następuje rozwiązanie problemu zespołu sanatoryjnego – dojść wręcz może do hiperakceleracji i osobliwości, czyli nieograniczonego rozwoju twórczego. Osobliwość jest pojęciem pochodzącym z fizyki i oznacza miejsce o nieskończonej gęstości np. zapadniętych masywnych gwiazd, czarnych dziur (K. Dąbrowski, 1979; J. London, 2000; M. White, J. Gribbin, 1995; T. Szulga, 2017a; 2017b; 2017c).


    Duże znaczenie mają tu leki-neuroleptyki, które ułatwiają skutecznie aktywność senną, nie powodując jednocześnie uzależnienia (to prawdziwe dobrodziejstwo postępu, chroniące od niepotrzebnych cierpień). I de facto leki pozwalają i ułatwiają rozwiązać „problem oddziałowy” – ważne, aby ponownie nie wpaść w „pajęczynę oddziałową” (oddział może z pewnym opóźnieniem, jednak nieuchronnie prowadzić do niemożliwych do rozwiązania problemów depresyjnych – oczywiście tylko u osób, które cierpią na zespół sanatoryjny – większości ludzi oddział rzecz jasna nie szkodzi) (inna rzecz, że przerwy w farmakologii są niewskazane i leki są de facto kuracją na stałe, pełniąc skutecznie podobną rolę jak np. leki na tarczycę, reumatyzm, immunologiczne itp.; neuroleptyki zwykle nie mają działania ubocznego i pozwalają żyć pełnią życia, realizować wszelkie pasje itd.).


    Wielką rolę może tu odegrać aktywność w świecie (W. Łukaszewski, 1984) (ona skutecznie leczy nawet zaawansowane zespoły sanatoryjne i oddziałowe – bez konieczności czasu i leków) i zorientowanie na nauki ścisłe (matematykę, fizykę, astronomię, biologię itd.) (T. Szulga, 2018a; „Piękny umysł”, 2002; „Iluminacja”, 1972), dla których zespół sanatoryjny nie ma znaczenia. Zatem poprzez rzeczywiste osiągnięcia twórcze następuje skuteczne rozwiązanie problemu zdrowia. Jest tak, gdyż np. kosmos ma odmienną i znacznie większą moc regulacyjną i możliwość Odkrycia niż psychika (zgodnie z tzw. zasadą trywialności, wymyślania prochu – regułą F. Bacona, że człowiek już nic nowego nie wymyśli).


    Tak więc, zamiast marnować siły, czas i lata, lepiej od razu skoncentrować się na nauce, pracy i twórczości. Każdy bowiem ma jakieś talenty – szkoda, aby je zgubić i stracić.


    Można tu zarazem sformułować formalny zapis powyższych procesów i mechanizmów. Zgodnie więc ze wzorem podstawowym równania struktur w = mu = katn (gdzie w – wartość, mu – masa ustrukturyzowana, k – stała rozwoju, a – mem, t – czas, n – paradygmat), w przypadku psychoz i zaburzeń snu, parametry powyższego równania przyjmą pewne specyficzne wartości. I tak tutaj, ponieważ zaburzenia snu są wypadnięciem z orbity podstawowej ustabilizowanej rzeczywistości, stała rozwoju k może nawet przyjąć wartość k < 1 (co w świecie przyrodniczym rzadko się zdarza; sen jest tu specyficznym procesem derefleksyjnym). Jednocześnie mem a przyjmie wartość a ≤ 0. Jest to bowiem klasyczna dezintegracja. Powyższy zapis jest jednocześnie swoistym równaniem snu, gdzie w normie powinno być k ≥ 1 i k ≈ 1 (por. T. Szulga, 2017a; 2019a).


    Od razu tutaj nasuwa się pewien wniosek. Skoro dezintegracja i wszelkie zaburzenia z nią związane (psychozy i nerwice są jedynie różnymi manifestacjami dezintegracji – z wszystkimi tego faktu konsekwencjami) są wypadnięciem z kolein i orbity pewnego układu, na przykład społecznego (tu zwykle integracji wstępnej), terapią jest ponowne wejście w kontakt z konstruktywnym układem reintegracji, a potem ewentualnie akceleracji (każdy poziom integracji jest włączeniem się w pewną orbitę – tutaj może chodzić na przykład o działalność) (por. T. Szulga, 2019b).


    Odpowiedniki powyższych zjawisk występują w astronomii.


    I tak istnieją tutaj – nierównowagowy układ, pole dezintegracji (inflacja; u jej schyłku zachodzi konstruktywna rekombinacja i tworzenie atomów), potem redukujący deficyt informacji – układ reintegracji (podłączenie do orbity np. gwiazdy supernowej, zapewniającej powstanie ciężkich pierwiastków, a więc i związków chemicznych), w dalszym ciągu – układ akceleracji (wejście w orbitę gwiazdową – tu tworzenie większych globów; potem wejście w układ wewnątrzplanetarny, umożliwiający powstanie życia), wreszcie – układ hiperakceleracji (zakotwiczenie w aktywnościowo-manipulacyjną niszę, umożliwiającą rozwój układu nerwowego i wykształcenie inteligencji-świadomości) i układ setioakceleracji (wejście w orbitę astronautyczno-informatyczną tworzącą supercywilizację kosmiczną).


    Interesujące jest to, że powyższe, zwłaszcza późniejsze fazy, rozwiązują problem dezintegracji i wszelkich tutaj zaburzeń. Rozwój człowieka polega na doświadczeniu odpowiedników powyższych faz (zaburzenie jest tutaj fiksacją na dezintegracji).


    Materiały źródłowe:

K. Dąbrowski, „Wprowadzenie do higieny psychicznej”, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1979.
„Iluminacja”, film fab., scen., reż. Krzysztof Zanussi, Polska 1972.
K. Jankowski, „Od psychiatrii biologicznej do humanistycznej”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1976.
J. London, „Martin Eden”, Wydawnictwo MEA, Warszawa 2000.
W. Łukaszewski, „Osobowość: struktura i funkcje regulacyjne”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974.
W. Łukaszewski, „Szanse rozwoju osobowości”, Książka i Wiedza, Warszawa 1984.
A. Oleszkowicz, „Kryzys młodzieńczy – istota i przebieg”, Prace Psychologiczne XLI, Acta Universitatis Wratislaviensis No 1724, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995.
M. Oraison, „Porażka jako czynnik twórczy w ludzkiej psychice”, „Znak”, 1963, nr 103/1.
„Piękny umysł”, film fab., scen. Akiva Goldsman, wg: Sylvia Nasar, „Piękny umysł”, reż. Ron Howard, USA 2002.
K. Popielski, informacja osobista, 1980.
S. Siek, „Higiena psychiczna i autopsychoterapia”, Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1982.
T. Szulga, „Teoria akceleracji. Metodologia odkryć w naukach przyrodniczych i ścisłych. Wizja astronomii plastycznej”, www.salon24.pl/u/ad-astra/, Internet, 2015.
T. Szulga, „Dezintegracja, reintegracja, akceleracja i ich wartości”, maszynopis niepublikowany, Wrocław 2016.
T. Szulga, „Teoria akceleracji II. Metodologia odkryć w naukach przyrodniczych i ścisłych. Wizja astronomii plastycznej”, www.salon24.pl/u/ad-astra/, Internet, 2017a.
T. Szulga, „Równanie struktur i życia kosmosu – geneza teorii w fizyce i astronomii”, www.salon24.pl/u/ad-astra/, Internet, 2017b.
T. Szulga, „Twórczość uzupełniająca – rozwiązywanie problemów przyrodniczych i ścisłych a Teoria Wszystkiego”, www.salon24.pl/u/ad-astra/, Internet, 2017c.
T. Szulga, „Teoria akceleracji III. Metodologia odkryć w naukach przyrodniczych i ścisłych. Wizja astronomii plastycznej”, www.salon24.pl/u/ad-astra/, Internet, 2018a.
T. Szulga, „Równanie struktur II”, www.salon24.pl/u/ad-astra/, Internet, 2018b, 2019a.
T. Szulga, „Równanie struktur V”, maszynopis niepublikowany, Wrocław 2019b.
M. White, J. Gribbin, „Einstein – życie nauką”, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995.
B. Winid, informacja osobista, 1981.

T.S.
O mnie T.S.

Zainteresowania: astronomia plastyczna

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Technologie