W ruchu wirowym tkwi jakaś wielka tajemnica. To pewne. Gdy wiruję, zadaję sobie pytanie: czy to ja wiruję, czy to może świat cały wiruje, wraz z jego gwiazdami? Czy to kwestja tylko umowy? Czy też jest w tym coś więcej? Chyba coś więcej. Bowiem, jak uczy astronomia i fizyka, świat cały, ze swymi gwiazdami, jest lepszym przybliżeniem do układu inercjalnego niż laboratoryjna platforma przywiązana do wirującej baletnicy.
Cząstki elementarne mają “spin” - “wewnętrzny moment pędu”. Coś tam, “w środku” takiego protonu czy eketronu czy fotonu ewidentnie “wiruje”, ale co konkretnie? I jak konkretnie? Są to pytania, których współczesna fizyka woli nie tykać, bowiem jest tu bezsilna.
A przecież mamy stałą Plancka. Z jednej strony to “kwant działania”, z drugiej jednak strony to “elementarny moment pędu”, zatem związany z ruchem obrotowym. Wirowanie jest więc prawdopodobnie podstawowym procesem odpowiedzialnym za zjawiska kwantowe, a zatem za molekuły, za biologię, za życie.
Są całe gałęzie filozofii podkreślające rolę zmian, ruchu (panta rei). A jednak ruch postępowy jest beznadziejnie nudny, i tylko ruch wirowy ma w sobie wystarczającą głębię by być różnicą, która robi różnicę.
A ja dalej zajmuję się ruchem wirowym. Mam pewne idee i w miarę ich dopracowywania będę o nich tu pisał. Matematyka tu potrzebna okazała się ponad moje siły. Szczęśliwie znalazłem w Łodzi świetnego specjalistę od geometrii wiązek reperów. Więc tak sobie dyskutujemy, na razie ja się po prostu uczę od niego. Stawiam małe kroczki. Wracam do gajki Dżanibekowa. Gdy się nią zajmowałem, trafiłem na ideę, pochodzącą bodaj od Arnolda (patrz jego dzieło Mathematical Methods of Classical Mechanics) – że ruch wirowy bryły sztywnej to geodezyjne dla lewo-niezmienniczej metryki na grupie obrotów. Chciałbym tę ideę rozwinąć tak by powstała ogólna teoria względności uwzględniająca ruch obrotowy i spin, coś a'la pola torsyjne Shipova, które ostro kiedyś skrytykowałem za wykonanie, ale nie za samą ideę.
A tymczasem, by zwiększyć efektywmość mojego myślenia, uparcie się gimnastykuję. Robię to niezgrabnie, nieudolnie, ale ważna jest wytrwałość I upór. Gdy ktoś chce zrozumieć matematykę, nad którą pracuję, musi się gimnastykować, podobnie jak ja. Dlatego bezwstydnie zachęcam do naśladowania ćwiczeń, które uprawiamy codziennie u nas na podwórzu. Nakręciliśmy film dla chętnych do naśladowania.
A gdy ktoś z Czytelników będzie miał uwagi jak nasze ćwiczenia usprawnić lub urozmaicić – będę wdzięczny za komentarze.
