Zbiór notatek w formie dziennika. Różne dziedziny i cała gama tematyczna. To moje zapisywanie minionego czasu. Wszystkie wyrażone tu opinie są subiektywne, choć staram się utrzymać dystans do tematów, szczególnie jeśli chodzi o politykę.
***
Coraz więcej zespołów pracuje nad komputerami których komponenty stanowią hodowane w laboratorium neurony. Upatruje się w tym szansę na stworzenie AGI, świadomego algorytmu sztucznej inteligencji. Istnieje już pierwszy dostępny komercyjnie komputer zbudowany z ludzkich neuronów zbudowany przez australijski startup Cortical Labs, zdolny do uruchamiania kodu. System może działać zarówno lokalnie, jak i zdalnie. Komputer działa na podstawie symulowanego świata, który jest generowany przez system biOS (Biological Intelligence Operating System). Środowisko przekazuje informacje do neuronów, które reagują na nie impulsami elektrycznymi. Te z kolei wpływają na to, co się dzieje w symulacji. Jest to zatem pętla interakcji między biologią a kodem, pozwalająca na badania zachowań, uczenia się i reakcji mózgu z niespotykaną w innych systemach dokładnością.
System wykorzystuje około 800 tys. neuronów wyhodowanych z komórek dorosłego człowieka. Dzięki zintegrowanemu systemowi podtrzymywania życia neurony mogą funkcjonować nawet przez 6 mies., co daje naukowcom szansę na prowadzenie długoterminowych i powtarzalnych eksperymentów. Komórki w czasie rzeczywistym reagują na bodźce, a ich aktywność może być sterowana i odczytywana za pomocą specjalnych kanałów sprzętowych i oprogramowania.
Badania prowadzone są również w szwajcarskiej firmie Final Spark. Ich cel: zbudowanie biologicznego serwera, który mógłby ulepszyć sztuczną inteligencję. Biokomputery są nazywane "wetware". To termin, który aplikuje komputerową terminologię (jak hardware i software) do elementów organicznych, które mogą zastępować konkretne elementy albo całe urządzenia.
Firma nazywa je neurosferami albo organoidami. Są to małe, okrągłe kule, o średnicy około pół milimetra i około 10 000 neuronów.
Metoda hodowli neuronów została opracowana 15 lat temu i nagrodzona Nagrodą Nobla .Dzięki niej możemy uzyskać ze skóry ludzkiej praktycznie wszystkie rodzaje komórek, także neurony.
Mój komentarz : W przypadku AGI istotny jest nie budulec a struktura oprogramowania. Najlepszy komputer biologiczny bez odpowiedniej struktury oprogramowania to tylko martwy algorytm.
***
Najdłuższa i najbardziej szczegółowa w historii symulacja połączenia się dwóch gwiazd neutronowych pokazuje, jak powstają czarne dziury i rodzą się dżety. Autorami symulacji są członkowie międzynarodowego zespołu badawczego, na czele którego stali naukowcy z Instytutu Fizyki Grawitacyjnej im. Maxa Plancka. Jej stworzenie wymagało 130 milionów godzin pracy procesorów, a symulacja – tak szczegółowo, jak to możliwe – obrazuje to, co dzieje się w ciągu... 1,5 sekundy.
https://www.youtube.com/watch?v=ehZTVPU04wE
***
Mamy drugiego Polaka w kosmosie. Dla świata to ledwie ciekawostka, dla nas fakt o historycznym znaczeniu. Sławosz Uznański-Wiśniewski poleciał na Międzynarodową Stację Kosmiczną 25 czerwca 2025 roku w ramach misji Ax-4, stając się tym samym drugim Polakiem w przestrzeni kosmicznej, po generale Mirosławie Hermaszewskim. Człowiek kompetentny i zrównoważony. Dlaczego takich ludzi brakuje nam w polityce ? Bo obserwując wydarzenia ostatnich dziesięciu lat można dojść do wniosku, że polityk odnoszący sukcesy to ktoś kto zawsze ma rację a jak uważasz że jest inaczej to ty jesteś „debilem” i wrogiem. Liczy się pewność siebie i prostota w przekazywaniu treści. To czy są sensowne czy nie, nie ma żadnego znaczenia.
***
Yuval Harari wieszczy powstanie nowego gatunku istot rozumnych czyli agentów AI. Na takie prognozy jeszcze za wcześnie. Czytałem książki Harariego i mam dla niego dużo szacunku ale tu zdecydowanie przesadza. Dopiero powstanie prawdziwej AGI może takie prognozy uczynić bardziej realnymi - sądzę jednak że sama konstrukcja takiej „istoty” umożliwi wprowadzenie wewnętrznych zabezpieczeń których nie będzie można złamać.
***
Sagittarius A* ma masę około czterech milionów Słońc. Jej promień wynosi ok. pół minuty świetlnej (0,06 j.a.). Średnica Sagittariusa A* ma od 20 do 40 milionów kilometrów. Za sprawą grupy astronomów z Penn State University udało się wreszcie uzyskać miarę prędkości kątowej wspomnianej czarnej dziury, która obraca się wokół własnej osi. Wykorzystano dane zebrane przez należący do NASA teleskop Chandra (Chandra X-ray Observatory), który rejestruje promieniowanie rentgenowskie. Źródłem promieniowania nie była jednak sama czarna dziura, ale materia wokół niej. Przeprowadzając najnowsze badania bazowano na analizie przepływu materii w kierunku i od czarnej dziury.
Ruth Daly, przewodząca zespołowi naukowców, wyjaśniła, że czarna dziura wiruje z ok. 60% prędkości światła (limit wyznaczony przez materiał, który nie jest w stanie podróżować szybciej niż prędkość światła). Tym samym zakrzywia czasoprzestrzeń w owalny kształt przypominający piłkę do futbolu amerykańskiego, tworząc tak zwaną ergosferę. Co więcej, regularnie co 76 minut emituje wiązkę promieniowania gamma.
***
Z lektur : Tom Wolfe „ Najlepsi. Kowboje którzy polecieli w kosmos” – non fiction o programie Merkury ale od strony kuchni i ludzkiej natury. Jak inna jest rzeczywistość tych historycznych chwil oglądana przez pryzmat samych astronautów i codziennych problemów które przed nimi stały. Nie wzniosłe wartości ale wymóg codziennego robienia lewatywy … Warte przeczytania, bo oprócz ciekawostek skłania do przemyśleń.
***
Coś czego wcześniej nie doczytałem. Znam oczywiście historię X-15 pierwszego samolotu który „dotknął” przestrzeni kosmicznej ale umknęło mi historia o odwołanym programie X-20 który mógł stać się pierwszym prawdziwym samolotem kosmicznym. Postawiono na rakiety nośne zamiast silników, a dokonania X-20 Dyna Soar ( Tak brzmi pełna nazwa) to fundament późniejszych wahadłowców. Ciekawostką jest że istniały podobne programy gdzie indziej : Radziecki BOR 4 opierał się na tym samym pomyśle a samoloty badawcze NASA Martin X-23 PRIME i Martin Marietta X-24A/HL-10 również badały aspekty lotów suborbitalnych i kosmicznych. ESA miała też własny projekt w 1975 roku samolot kosmiczny o nazwie Hermes.
***
Symulacja ewolucji: środowisko zbudowane z matematycznych równań. Istoty zamieszkujące również zbudowane są z symboli matematycznych np.: istota całkująca swoje otoczenie. Odpowiednikiem ewolucji są tu drobne mutacyjne zmiany które prawie zawsze prowadzą do nieprawidłowych wyników a więc śmierci osobnika. Pożywienie stanowią wyniki równań które zmieniają swoje wartości liczbowe zależnie od ilości pobranych wyników przez zamieszkujące to środowisko istot. Pomysł jest dziwaczny. Ale często z takich „dziwadeł” powstały ciekawe idee.
***
Sedna – planeta karłowata w pasie Kuipera. To że ją odkryliśmy wynika z łutu szczęścia. Jest obecnie w perihelium orbity ( najbliżej Słońca) . Jedno okrążenie Słońca zajmuje jej jedenaście tysięcy lat a sama orbita jest bardzo wydłużona. Jest najbardziej czerwoną z planet i najzimniejszą (-240 stopni Celsjusza) . Jedynym napędem jaki daje szansę do niej dotrzeć jest koncepcyjny ciągle napęd fuzyjny - Direct Fusion Drive (DFD) — oparty na kontrolowanej fuzji jądrowej. Urządzenie to miałoby generować jednocześnie ciąg oraz energię elektryczną. Silnik taki dysponuje mocą 1,6 megawata i zapewnia stały ciąg. Choć obecnie jest to technologia teoretyczna, jej opanowanie oznaczałoby rewolucję w podróżach międzyplanetarnych i doskonale mogłoby się sprawdzić w misji do Sedny.
Inne tematy w dziale Technologie
