W piątek, 4 czerwca 2021 roku, w nowojorskim szpitalu zmarł porucznik Marian Dorr-Dorynek, który był ostatnim żyjącym żołnierzem Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych.
Marian Dorr-Dorynek miał w chwili śmierci 95 lat. Urodził się w 1926 roku w rodzinie o tradycjach patriotyczno-niepodległościowych i cała jego młodość związana była z Kielecczyzną. Jego ojciec i brat walczyli w partyzantce. Zginęli w obozie w Auschwitz. Matka Dorynka zginęła w obozie dla kobiet w Ravensbruck.Walkę z Niemcami rozpoczął Dorynek w wieku 17 lat. Wstąpił wtedy do partyzantki. Był żołnierzem Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych. Brygada Świętokrzyska NSZ była jedną z największych formacji partyzanckich działających na ziemiach polskich. Jej żołnierze walczyli równocześnie z okupantem niemieckim i z podziemiem komunistycznym. Brał udział w ewakuacji Brygady na Zachód. Ewakucja rozpoczęła się 13 stycznia 1945 roku i miała na celu ochronę żołnierzy NSZ przed represjami ze strony sowieckiej armii wrogo nastawionej do polskiego podziemia niepodleglosciowego i narodowego.
16 stycznia, w trzecim dniu ewakuacji „ dowódca Brygady wydał tez rozkaz do podkomendnych, w którym oświadczył: Ofensywa bolszewicka zmusiła nas do przesunięcia się na zachód Polski. Na drodze stanęły nam umocnienia niemieckie. W dniu 14 bm. starliśmy się z Niemcami, chcąc przebić się na zachód. Nie daliśmy rady. W dniu 15 bm. czołgi radzieckie zaatakowały nas od wschodu. Dla ratowania brygady porozumiałem się z dowództwem fortyfikacji niemieckich, aby zezwoliło nam przejść przez ich linie na zachód. Tym samym weszliśmy w stan niewojowania z Niemcami na czas nieokreślony. Mam nadzieję, że szybko toczące się wypadki wojenne pozwolą nam w niedalekiej przyszłości zameldować się u Naczelnego Wodza i prawowitego Rządu Polskiego i według jego rozkazu zwrócić nasz oręż przeciwko wrogowi, którego każe nam zwalczać.””
W maju 1945 roku Brygada Świętokrzyska została wcielona do amerykańskiej armii generała George’a Pattona. 5 maja 1945 roku Brygada wyzwoliła niemiecki obóz koncentracyjny w Holiszowie, na terenie ówczesnej Czechosłowacji.Wolność odzyskało prawie 1000 kobiet.
Doczesne szczątki por. Dorr-Dorynka zostały złożone do grobu w amerykańskiej Częstochowie w dniu 17 czerwca 2021 roku. W ostatniej drodze bohaterowi towarzyszyli, oprócz rodziny, weterani ze Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej z Tadeuszem Antoniakiem na czele, konsul RP z Nowego Jorku Mateusz Gmura i reprezentujacy MON i attaché wojskowego z Waszyngtonu podpulkownik Daniel Domirodzki
Porucznik Marian Dorr-Dorynek był członkiem Placówki 123, która wchodzi w skład 2. Okręgu Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce. Był odznaczony m.in. Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego i Krzyżem Partyzanckim.
Poczet sztandarowy SWAP
Salut wojskowy nad grobem porucznika Mariana Dorr-Dorynka.
Ostatnie pozegnanie. Zegna sie malzonka.
Niech odpoczywa w pokoju - na tym samym cmentarzu i w tej samej ziemii, w której spoczal jego dawny dowódca, pułkownik Bohun - Antoni Szacki.
http://dziennik.com/polonia/podporucznik-marian-dorr-dorynek-odszedl-na-wieczna-warte/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Brygada_%C5%9Awi%C4%99tokrzyska
https://pl.wikipedia.org/wiki/Antoni_Szacki
