Okrągły Stół - żadna rewelacja, ot, ZAPŁATA za wolność...

"Z dłuższej perspektywy..." - tak się składa, że tytuł mojego bloga dobrze pasuje do tematu, który jest dzisiaj na tapecie we wszystkich serwisach informacyjnych oraz programach publicystycznych, zarówno w stacjach telewizyjnych, jak i radiowych. 20. rocznica obrad okrągłostołowych.

I oczywiście jak bumerang wraca kwestia: czy Okrągły Stół był "cacy", czy "be"; czy to wielkie wydarzenie historyczne, wzorowy przykład kompromisu i pokojowej zmiany ustroju - czy może druga (albo któraś już z kolei) Targowica...

Kiedy odbywały się narady przy Okrągłym Stole, miałem 3 lata. Trudno mnie więc posądzać o jakiekolwiek koligacje i emocjonalny stosunek do tamtych wydarzeń.

Krótko zatem, bez zbędnych wstępów... Nie uważam Okrągłego Stołu za jakiś wspaniały, wyjątkowy (Wspaniały-Świetny-Rewelacyjny-Cudowny-et-cetera) punkt na osi historii Polski, za jakieś hipergenialne dzieło jego autorów. Zgadzam się z tymi (bo po prostu ich argumenty są dla mnie niemało przekonywające, a stoją za nimi fakty), którzy twierdzą, że popełniono (mam rzecz jasna na myśli stronę opozycyjną, solidarnościową - gdyż co do strony komunistycznej nie żywię najmniejszych wątpliwości, iż chcieli ugrać ile wlezie dla siebie) niemało błędów, zaniedbań i zaniechań, a nawet, że - zasłonię się w tym momencie Poetą - "Solidarność dała ciała". Poeta wprawdzie pisał ("Świadectwo" [1982 r.]) o innych, poprzedzających Okrągły Stół, wydarzeniach, ale - jak wiadomo - historia lubi się powtarzać. I zazwyczaj jako farsa - dodają złośliwi. Werdykt okrągłostołowego - pozostając w poetyce J. Kaczmarskiego - "bambuko" do dziś nie jest dla wielu jednoznaczny... Ktoś zapewne dotąd złośliwie chichocze, podczas gdy innego na samą myśl o dniach sprzed dwudziestu lat zalewa zimny pot lub gorąca krew...

Ale nie jestem też z tych, którzy by najchętniej Okrągły Stół przewrócili.
Dla mnie gnębiciele narodu - W. Jaruzelski, Cz. Kiszczak, J. Urban & spóła - bynajmniej nie byli ludźmi honoru. Nie byli (i nie są...) to w żadnym razie także gentlemani, ani nawet ludzie przyzwoici. Jest niemało prawdopodobne, że dogorywający i nie mający wątpliwości co do zbliżającej się klęski - przy założeniu, iż obranoby inne od okrągłostołowego rozwiązanie - mogliby się zachować jak zapędzone w kozi róg zdziczałe bestie. A taka bestyjka - co potwierdzi każdy myśliwy - krwawiąca, tym agresywniej kąsa. Zbyt wiele mieli ci dranie CKM-ów i czołgów, aby można było ryzykować wystawienie narodu na takie kąsanie.
Są tacy, którzy twierdzą, że lepsze od Okrągłego Stołu byłoby rozwiązanie rumuńskie. Nie bujalibyśmy się dzisiaj z tyloma problemami, które są kosztem kompromisu sprzed 20 lat. Pewnie mają rację: nie bujalibyśmy się.

Jednakże ja sobie myślę, że jeżeli za sprawą Okrągłego Stołu o jedne plecy mniej były sine od ZOMO-wskiej pały i jeśli jedna matka mniej opłakiwała syna skatowanego na śmierć w jakiejś SB-ckiej norze - to nie był on najgorszym rozwiązaniem.
Wszystko ma swoją cenę. Za bezkrwawą zmianę ustroju Polska zapłaciła przywilejami dla komunistycznej nomenklatury i okopaniem się jej członków. Tylko - bez nic nie wnoszącej napinki, ściskania szabelek i pięści - zastanówmy się: czyż nie jest to, mimo wszystko, rozsądniejsza zapłata od bólu, łez i kolejnej drużyny męczenników?...