Lobbyści < Wipler i Otoka-Frackiewicz

Streszczenie rozmowy Rafała Otoka-Frąckiewicza z Przemysławem Wiplerem pt. „Wipler: Jak lobbyści z Niemiec, Chin, Rosji i USA Manipulują Polską?”:

Wywiad koncentruje się na temacie lobbingu w Polsce, szczególnie na wpływach zagranicznych i mechanizmach, za pomocą których interesy innych państw i korporacji kształtują polskie prawo i gospodarkę.

Główne tematy i tezy:

Definicja i charakter lobbingu w Polsce:

W Polsce brakuje silnego polskiego lobbingu, a dominują działania lobbingowe zagranicznych podmiotów [00:07].
Lobbing, public affairs (PA) i PR to różne obszary, ale często się pokrywają. PA jest prowadzone w sposób dyskretny, mając na celu wpłynąć na decydentów i ich otoczenie [01:12].
Narzędzia lobbingu obejmują komunikację (np. artykuły prasowe, które potrafią wywrzeć "efekt mrożący" na sądy i urzędy) oraz bezpośrednie wpływanie na prawo [02:13].

Przykłady zagranicznego lobbingu w Polsce (afery):

Afera hazardowa i ustawa futerkowa (wpływy brytyjskie/niemieckie) – ustawa futerkowa miała zlikwidować polską branżę, a odpady z hodowli, które byłyby paliwem dla spalarni, miały być eksportowane do Niemiec, które mają w tym zakresie monopol [35:19].
System kaucyjny/butelkowy (wpływy niemieckie i duńskie) – system kaucji został ustalony w zagranicznej ambasadzie, co ma skutkować wypływem miliardów złotych za granicę. Wprowadzenie kaucji powoduje, że podrożeją opłaty za wywóz śmieci komunalnych, bo z odpadów znikają najcenniejsze surowce (np. plastik) [08:09].
Zielony Ład i polityka energetyczna:
Zielony Ład był wspierany i finansowany przez rosyjskie podmioty, a jego praktycznym skutkiem miało być uzależnienie Europy od rosyjskiego gazu (np. poprzez zamykanie elektrowni węglowych i atomowych w Niemczech) [15:00].
Rosja używała gazu do przejmowania całych gałęzi przemysłu w Europie, oferując tańszy surowiec kluczowym sektorom (np. hutnictwu i chemii) [33:25].
Obecnie największym beneficjentem wojny w Ukrainie jest USA, które dostarcza Polsce LNG po wysokich cenach [28:03].
Bigtechy (Google, ITI/Warner Bros.) – zagraniczne firmy technologiczne i medialne unikają płacenia podatków w Polsce (np. poprzez rejestrację w Holandii), podczas gdy polscy przedsiębiorcy płacą ich więcej [40:42].
E-commerce (Chiny) – Poczta Polska dotuje chińskie przesyłki (bo Chiny są traktowane jako kraj rozwijający się w międzynarodowej Unii Pocztowej), co pozwala chińskim firmom na wycinanie polskiej konkurencji [44:38].
Big Pharma – firmy farmaceutyczne systemowo korumpują lekarzy i decydentów, oferując im drogie wycieczki i prezenty w zamian za przepisywanie konkretnych leków [51:41].

Rola ambasad i służb:

Najsilniejszymi lobbystami działającymi na rzecz zagranicznych firm są ich ambasady (np. interwencja ambasador Mosbacher w sprawie podatku cyfrowego) [41:01].
Polskie służby specjalne i administracja są niewydolne w ochronie interesu narodowego przed zagranicznym lobbingiem [37:42].

Wizja zmian:

Konfederacja pracuje nad planem wprowadzenia m.in. "cyfrowej granicy" i zobowiązania Bigtechów oraz Big Pharmy do płacenia podatków w Polsce [51:30].
Konieczne jest przejęcie logiki, jaką stosują inne państwa, by ich firmy wygrywały na własnym rynku, co ilustruje anegdota o Viktorze Orbanie [56:11].

Wymiana zdań o dziennikarzu Romanowskim na koniec jest postrzegana jako przejaw "wściekłości starych zdychających mediów", które nie rozumieją, że utraciły monopol na informację na rzecz nowych mediów [57:36].