Proszę mnie nie obrażać

Aż musiałem zażyć kąpieli, po tym jak pod wczorajszym postem unurzano mnie w insynuacjach, pomówieniach i jakże przewidywalnej ludzkiej zawiści. Rozumiem, doskonale rozumiem, że nie wszyscy muszą podzielać moje poglądy, tudzież zamiłowania do piękna, ale kwestionowanie moich dyplomów, wykształcenia (znajomości języka obcego) i przynależności do inteligencji, ociera się o groteskę i do tego groteskę ponurą. Czy moi czytelnicy naprawdę nie rozumieją, że zapraszanie mnie do radia, telewizji, szeroka, rzekłbym nawet wolteriańska, korespondencja elektroniczna, nie mówiąc o przysłowiowym talencie, nie jest dziełem przypadku. Skądś musiała się wziąć i ktoś musi czuć, że nie z byle kim ma do czynienia. Byle kogo bowiem do Jana Pospieszalskiego, za przeproszeniem, nie zapraszają.

A ostrzegano mnie bym nie bratał się z gminem, bo gmin obraca się w zupełnie innych kręgach i rzadko bywa comme il faut. Prababcia moja, Konstancja pisała do mnie z Paryża (Listy Konstancji, wyd. Perveus, Paris 1980):

Drogi Nasciturusie,

Pamiętaj, że gdy na świat Cię matka Twoja w bólach powije, będziesz się musiał borykać z trudnościami, które już tylko zamierzchłe czasy pamiętają. Dom twój inteligencki, nie raz, nie dwa w świetności swej był wzorem , a nawet haftem. Niejedna tu Eminencja się posilała, niejedno serce niewieście pękło, niejeden zając był upolowany. Głowę noś tedy hardo, nauk pobieraj, z pospólstwem się nie imaj pod żadnym pozorem. A nahajem bij parobków pod żebra, jako dziad twój z wiejskimi pannami dokazywał, co by męski atawizm w sobie pielęgnować. Przede wszystkim miej jednak baczenie na patriotyzm, jako i my patriotyzmu byliśmy łożyskiem.

Taka była prababcia Konstancja i takie pisała listy. A miała wówczas lat ponad 90. Świeć Panie nad Jej duszą, a i łakoci nie żałuj. W zaprzyjaźnionych, arystokratycznych kręgach, zwali ją Lala, znana była ze swej ekstrawagancji (dziś powiedzielibyśmy: dziwactw). Nago jeździła konno przy świetle księżyca, czasami tylko płaszcz z frędzlami przyodziewając, po wsiach wówczas krzycząc słowami Pisma: Nie będziesz orał razem wołem i osłem^.Nie wdziejesz sukni utkanej naraz z wełny i lnu. Zrobisz sobie frędzle na czterech rogach płaszcza, którym się okrywasz.

Teraz gdy słyszę, że pod kątem nauk kościelnych ustawy mają być posprawdzane, liczę że i przemysł włókienniczy uczci pamięć Konstancji i stosowne przepisy o frędzlach przyjmie. Ale największym frędzlem był dla niej pradziad mój – Klawencjusz. Znany to był frędzel, liberał, w Somalii na afrykańskie dziki polował, utracjusz to był i hulaka, ale i gospodarz zaradny. Zawsze potrafił coś utargować, gdy konie kuli, załatwiał zniżkę, gdy biesiadowali, wina darmowego wyłudzał, gdy się modlili, głoski połykał. Tedy gdy czytam o prezydencie Karnowskim (z jakiego domu?), że taniej coś załatwił, myślę sobie, że przecie cena rynkowa to jest cena, za którą się ktoś zgodzi wykonać usługę. Tak jak pradziadowi konie kuli taniej niż Lubomirskim albo Gosiewskim. Za co więc bolszewia, co praw kupieckich nie uszanuje, ciąga dżentelmena z Sopotu (bywalim my tam na bridżu) - nie wiem.

Nie ma już dzisiaj Konstancji i nie ma Klawencjusza, nie ma tradycji i posłuszeństwa. Nie ma etosu, bigosu, prawdziwych pierogów i naszej wierzby płaczącej. Młodzież głupia, nie czyta, tylko od razu, awansem chce do inteligencji. Jest za to chamstwo, hołota i złe obyczaje. Jako inteligent próbuje z tym walczyć, ale trudno, trudno i żal serce ściska, gdy w salonie panuje rynsztok i nie szanuje się nawet czyjeś inteligencji.