Unia Europejska nie staje się państwem, ale imperium i to imperium w stylu średniowiecznym – taką tezę stawia prof. Jan Zielonka, politolog z Oxfordu. Autor książki "Europa jako imperium" odwiedził w zeszłą środę (13 stycznia) Katolicki Uniwersytet Lubelski, gdzie przedstawił wyniki swoich studiów nad tematyką Unii Europejskiej.
W skrócie koncepcja prof. Zielonki jest taka - chociaż powierzchownie patrząc, Unia wydaje się mieć wiele cech państwa, to jednak daleko jej do typowego państwa w dzisiejszym rozumieniu tego słowa. Znacznie bardziej przypomina ona średniowieczne imperium.
Współczesne państwo – zwane w naukach społecznych państwem westfalskim, gdyż jego forma wykształciła się ostatecznie po kongresie westfalskim – charakteryzuje się m.in.: przejrzystą, hierarchiczną strukturą władzy z jednym ośrodkiem administracyjnym, pokrywaniem się granic funkcjonalnych (zasięgu domen prawa, administracji, gospodarki) i terytorialnych, zbliżonym poziomem rozwoju gospodarczego, jednolitą armią i policją.
Według prof. Zielonki Unia tych cech nie tylko nie spełnia, ale – ze względu na duże rozmiary, różnorodność wewnętrzną i nieokreślony charakter – nie ma szans spełnić ich w przyszłości.
Granice UE są nieostre i stosunkowo szybko ulegają zmianom, struktura władzy zdecydowanie nie jest przejrzysta – przenikają się różne typy jednostek politycznych i rozmaitych podległości (rządy, instytucje UE, organizacje międzynarodowe, wielkie koncerny). Tak zwane granice funkcjonalne różnią się od terytorialnych: jedne państwa należą do unii monetarnej, inne nie, są członkowie Unii, którzy nie podpisali Układu z Schengen, a są państwa nie będące formalnie członkami Unii, a do Schengen należące – jak Szwajcaria, która zresztą pomimo pozostawania poza granicami Unii przyjęła więcej regulacji prawnych UE niż Polska. O tym, że poziom rozwoju państw Unii jest bardzo zróżnicowany, nie trzeba chyba nikogo przekonywać – wystarczy porównać Bułgarię, Rumunię czy nawet Polskę z Niemcami, Holandią, Luksemburgiem. Zapowiadana od lat armia europejska liczy w tej chwili dwie eurobrygady po 1500 żołnierzy każda.
Jeżeli do tych cech dodamy szybką ekspansję, narzucanie swoich zasad sąsiednim krajom oraz coraz wyraźniej zaznaczający się podział na silne centrum (metropolia) i słabe peryferia, wyłoni nam się obraz europejskiego neośredniowiecznego imperium – sprawującego kontrolę nad podległymi bytami głównie nie siłą militarną, ale przez ekonomię i biurokrację i podobnymi metodami rozszerzającego swoje wpływy (choć przykład Bałkanów zaburza ten obraz).
Imperium unijne doskonale wpisuje się, zdaniem profesora, w tworzący się imperialny porządek świata, z powstającym na naszych oczach imperium chińskim, zajmującymi od dawna imperialną pozycję Stanami Zjednoczonymi i odradzającym się imperium rosyjskim, do których niedługo dołączy imperium Indii i być może Brazylii.
Opis prof. Zielonki wydaje się – uwzględniając konieczne uproszczenia - dość dobrze oddawać rzeczywistość, jednak nie mogę oprzeć się myśli, że do pełnego obrazu imperium wciąż brakuje Unii jeszcze jednego elementu – imperatora.
Cezary Kłosowicz
kontakt email: knp@knp.lublin.pl
Trzymasz w ręku gazetę niezwykłą. Już sam tytuł "idź POD PRĄD" sugeruje, że na naszych łamach spotkasz się z poglądami stojącymi w konflikcie z powszechnie lansowanymi opiniami. Najważniejsze jest jednak to, że pragniemy opisywać rzeczywistość nie z perspektywy teologii, dogmatów czy zmiennych nauk kościołów, lecz w oparciu o Słowo Boga, Biblię. Co więcej, uważamy, że Bóg wyposażył Cię we wszystko, abyś samodzielnie mógł ocenić, czy nasze wnioski rzeczywiście z niej wypływają. Bóg nie skierował Pisma Świętego do kasty kapłanów czy profesorów teologii. On napisał je jako list skierowany bezpośrednio do Ciebie! Od wielu lat w naszej Ojczyźnie pojęcia: chrześcijanin, chrześcijański mocno się zdyskredytowały. Stało się tak głównie "dzięki" zastępom faryzeuszy religijnych ochoczo określających się tymi wielce zobowiązującymi tytułami. Naszą ambicją jest przyczynienie się do tego, by słowo chrześcijanin - czyli "należący do Chrystusa" - odzyskało w Polsce należny mu blask!
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Polityka