Ostatnie przesłanie

KRRi T wybrała już nowy skład Rady Programowej TVP. Życzę jej większej skuteczności i determinacji. Chciałabym, aby nasze doświadczenia zmobilizowały nową radę do bardziej odważnych działań. To, co myśmy robili, zgodnie z ustawą, było niewystarczające, ale czy zupełnie niepotrzebne ? Zostały świadectwa, że nie milczeliśmy, choć polegliśmy w wielu sprawach. Jakich?  Przeczytajcie.

Rada Programowa w czteroletniej kadencji (2006 -2010) zajmowała się oceną programów ramowych oraz bieżących, gdy występowały wyraziste naruszenia standardów, oceniała program w czasie kampanii wyborczych, przekazywała radzie nadzorczej i zarządowi TVP swoje stanowisko w sprawach aktualnie dla programu TVP istotnych (sygnalizowała zagrożenia) W czasie  naszej kadencji pięciokrotnie zmieniali się prezesi i składy zarządów.

1. Od każdego zarządu domagaliśmy się założeń programowych, przedstawienia instrumentów podnoszących jakość oferty i dbałość o zachowanie wysokich standardów dziennikarskich.
2. Systematycznie sygnalizowaliśmy   zanikanie różnicy między TVP a stacjami komercyjnymi czyli zaburzenie proporcji między programami realizującymi zadania publiczne  a zarabiającymi na misję. (tabloidyzacja TVP).
3. Sygnalizowaliśmy zjawiska braku obiektywizmu, jednostronności , nadmiernego ulegania naciskom politycznym.
4. Brak transparentnych procedur,  zwłaszcza dających  szansę  nowym polskim autorom na poszukiwania ambitnych, oryginalnych formatów.
5. Zanika produkcja własna. Przeważają formaty licencyjne i produkcja zewnętrzna. W sprawozdawczości do KRRiT to zjawisko umyka. Nie ma środków i woli na promowanie pomysłowości i innowacyjności twórczości oryginalnej TVP.  Odbiorca otrzymuje banalny produkt wzorowany na formatach komercyjnych.
6. Niedosyt audycji edukacyjnych i kształtujących postawy aktywne, prospołeczne, obywatelskie.
7. Ostatnio otrzymaliśmy wnikliwą wewnętrzną  ocenę „Wiadomości” . Rodzi się pytanie: dlaczego tej potencji: wiedzy i fachowców nie wykorzystuje się do  podnoszenia jakości programu ? Gdzie tkwią przyczyny?

Nadto omawialiśmy :

Programy informacyjne, publicystykę, audycje rolne, programy dokumentalne, audycje dla dzieci, archiwa,  programy dla osób niepełnosprawnych, TVP Kultura, TVP Polonia, TVP Historia.

Tematy związane z reformą i nową ustawą medialną. Licencja programowa a zobiektywizowane kryteria oceny programu. Konieczności jasnego zdefiniowania misji nadawców publicznych w nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Problemy tzw. „przecieków” dziennikarskich.

Broniliśmy „Panoramy”, audycji dla dzieci, „Teleranka”, „Celownika”, audycji dla mniejszości ukraińskiej „Telenowyny”, dla osób niepełnosprawnych: „Integracja” i „W-skersi” , czasu emisji „Telekuriera” itd. Protestowaliśmy przeciwko nieuzasadnionym decyzjom zdejmowania programów edukacyjnych, dla osób niepełnosprawnych, generalnie programów misyjnych. Szczególnie walczyliśmy o kanał TVP KULTURA i najciekawszy choć najtańszy w realizacji program publicystyczny "Trzeci punkt widzenia", za kontynuacją fantastycznego cyklu dokumentalno - publicystycznego "System 09".   Bezskutecznie naciskaliśmy na zmianę czasu emisji wartościowych filmów i dokumentów, które po północy nie docierają do szerokiego odbiorcy. Do Rady Programowej kierowane były ciekawe propozycje programowe, niekiedy w połowie realizacji zarzucone, które przekazywaliśmy zarządowi TVP i dyrektorom poszczególnych kanałów.

W zasadzie nasze opinie i propozycje pozostawały bez echa. Zarząd i Rada Nadzorcza nie tylko nie uwzględniały naszych sugestii, ale najczęściej nie reagowały na nie.Taka polityka zarządzających z roku na rok gasiła zapał i energię wielu świetnych dziennikarzy i autorów. W chorym, opartym na kolesiostwie i powiązaniach politycznych mechanizmie decyzyjnym przez przypadek przemykały sie pozycje wartościowe jak "System 09", dokumenty i reportaże, publicystyka na wyższym poziomie. Systematycznie następująca komercjalizacja TVP doprowadzi do rzeczywistego upadku.

Wnioski:

1. TVP jeśli ma przetrwać, musi  podnieść jakość oferty programowej.
2. TVP musi zdobyć się na  odwagę przerwania  pościgu z komercją.
3. TVP musi być znakiem jakości – zyskać opinię stacji  wyróżniającej się, rzetelnymi, sprawdzonymi informacjami, publicystyką, która inspiruje ogólnopolską debatę publiczną, kulturą przekazu.
4. TVP w odróżnieniu od komercji winna pokazywać całą złożoność świata, tak  w dziedzinie polityki, gospodarki,  jak  kultury i nauki.
5. TVP w odróżnieniu od komercji musi w swojej ofercie pamiętać  o całym przekroju społecznym: dzieciach, młodzieży,  mieszkańcach wsi i małych miasteczek, ludziach starych i niepełnosprawnych.
6. TVP winna tworzyć nowe standardy , przeciwstawić się współczesnemu, agresywnemu, plotkarskiemu dziennikarstwu, które nie pokazuje rzeczywistości, lecz ją deformuje, zaciemnia incydentami bez znaczenia, tworzy wirtualny świat faktów medialnych biorących udział w grze politycznej, a całkowicie oddalonym od codziennej rzeczywistości Polaka.
7. TVP powinno ograniczyć zakupy formatów zagranicznych, otworzyć się na autorów polskich.  Formaty edukacyjne, ambitne, sięgające do polskich doświadczeń,  głębszej wiedzy , artystyczne i nowatorskie mogą w tej sytuacji okazać się prawdziwymi hitami.

Ostatnia nowelizacja ustawy o radiofonii i TV otwiera szczelinę do zmiany tej sytuacji.  Od  KRRiT będzie zależało, czy wykorzysta ten  instrument do egzekwowania jakości programu TVP. Jeśli przy podziale środków uwzględni treść uchwał Rady Programowej kierowanych do Zarządu i Rady Nadzorczej oraz odpowiedzi tych ciał na nie , istnieje szansa by Rada Programowa TVP stała się partnerem zarządu pomocnym w podniesieniu jakości całej oferty programowej. 

W interesie polskiej demokracji leży  ratowanie mediów publicznych. TVP jest na równi pochyłej do kompletnej utraty tożsamości i degradacji, ale ma jeszcze szanse. Dużo zależy od świadomości medialnej, umiejętności i klasy tych, którzy będą nią zarządzać. Przed telewizją publiczną stoi ostatnia szansa. Może jej pomóc  KRRiT,  jeśli w swych działaniach będzie kierowała się dobrem publicznym, a nie naciskami politycznymi.