Powtórka z rozrywki

W XIX wieku robotnicy niszczyli pojawiające się wtedy na szeroką skalę maszyny w zakładach pracy, gdyż upatrywali w nich zagrożenia. Twierdzili, że odbiorą im zatrudnienie, i wylądują na ,,zielonej trawce’’.

Historia pokazała, że społeczeństwo przyswoiło do siebie pojawienie się nowych technologii. Część zawodów zaniknęła, inne zmieniły swój profil, wyłoniły się też zupełnie nowe. Generalnie jednak ludzkość wyszła na prostą. Potrzebowała po prostu czasu, na oswojenie się z nowym.

Myślę, że obecnie historia zatacza koło, i społeczeństwo będzie musiało zmierzyć się z kolejnym aspektem nowoczesności – robotyką. Już teraz małymi kroczkami następuje to w stechnicyzowanych krajach typu Japonia, albo Korea Południowa. Powoli np. w tamtejszych szpitalach pielęgniarki, albo nawet lekarzy wyręczające mechaniczni odpowiednicy. Ba, nawet w więzieniach rolę strażników zaczynają odgrywać maszyny.

Sądzę, że ludzkość będzie musiała na nowo zdefiniować pojęcie społeczeństwa. To już nie tylko będzie człowiek, istota ludzka, czasem też towarzyszące mu zwierzęta, lub rośliny. Wykroczy to poza stricte biologiczne istnienie, wkomponuje się w nie świat mechaniczny, cybernetyczny. Konieczne stanie się nowe sformułowanie pojęcia życia, świadomej jednostki żyjącej, i oddziałującej na otoczenie.

Czeka nas mała rewolucja światopoglądowa – jak traktować roboty? Jako uzupełnienie człowieka, jego sługę? A gdy rozwinie się na dobre sztuczna inteligencja, czy będzie to istota na równi z istotą ludzką? Czy będzie mogła decydować o swoim bycie w środowisku, oddziaływaniu na nie, na relacje z resztą podmiotów?  

Jak widać rodzi się pełno dylematów filozoficznych, etycznych, moralnych. To nie lada zadania dla myślicieli science fiction, filozofów, etyków. Później zaś tę sprawę będą już musiały rozstrzygnąć rządy, narody, kraje, społeczności lokalne, a w ostatecznym rachunku – my, szarzy obywatele, szarzy zjadacze chleba. To świat jutra, który zaczyna dziać się już dziś.