Radioteleskop Arecibo (fot. JidoBG, wiki, CC license)
Amerykańska Państwowa Fundacja Nauki (NSF) podjęła 19 listopada decyzję o rozebraniu legendarnego radioteleskopu w Arecibo (Puerto Rico).
W tym roku w Arecibo Observatory miały miejsce dwie poważne awarie. Jak wynika z przeprowadzonej ekspertyzy, ewentualna naprawa mogłaby być niebezpieczna dla życia i zdrowia robotników, dlatego podjęto decyzję o rozebraniu gigantycznego urządzenia.
Radioteleskop ma średnicę 305 metrów i znajduje się w niecce w pobliżu miasta Arecibo na północnym wybrzeżu Puerto Rico. Od rozpoczęcia działalności w 1963 roku aż do roku 2016 był to największy radioteleskop na świecie. (W 2016 roku oddano do użytku 500-metrowy chiński radioteleskop FAST).
Dzięki radioteleskopowi Arecibo dokonano wielu wspaniałych odkryć, z których ja wymienię tylko dwa. W 1974 roku Russell Hulse i Joseph Taylor odkryli podwójnego pulsara PSR B1913+16. Z analizy jego zachowania wynikało, że układ ten emituje fale grawitacyjne. Był to pierwszy dowód – co prawda pośredni, ale bardzo silny – na to, że fale grawitacyjne rzeczywiście istnieją. Bezpośredniej rejestracji fal grawitacyjnych dokonano dopiero 40 lat później za pomocą detektorów LIGO i Virgo. Za swoje odkrycie i późniejszą analizę zachowania PSR B1913+16 Hulse i Taylor otrzymali w 1993 roku Nobla z fizyki.
W 1990 roku Aleksander Wolszczan odkrył pulsara PSR B1257+12 (Lich), a następnie krążące wokół niego planety. Była to pierwsza detekcja planet poza Układem Słonecznym.
Radioteleskop Arecibo był również obecny w popkulturze, m in. kręcono w nim sceny do filmu Kontakt z Jodie Foster, a także do jednego z filmów z Jamesem Bondem.
