Gdańsk zagadka nr 83 - Dom Opatów Pelplińskich

Co to jest ?

Budynek namierzył roko , zagadkę rozwiązała Victoria

Budynek przetrwał jako jeden z nielicznych na Starym Mieście - logicznej odpowiedzi dlaczego "wyzwoliciele' go nie spalili - nie znam.

Kamienica została zbudowana w 1612 r. dla Piotra Heningka. Stanęła we wschodniej pierzei ul. Elżbietańskiej na działce graniczącej z Kanałem Raduni. Przypuszcza się, że autorem projektu był Abraham van den Block. Od 1684 r. dom użytkowali cystersi z opactwa w Pelplinie mimo, że jako jego właściciel figurował wojewoda pomorski Władysław Łoś. Po kasacie klasztoru kamienica służyła jako zajazd. W latach 40-tych XIX w. przeprowadzono renowację fasady z częściową wymianą kamieniarki W II poł. XIX w., za czasów kolejnego właściciela dokonano przebudowy wysokiej sieni dzieląc ją stropem na dwie kondygnacje, w tym czasie rozebrano także przedproże. W 1911 r. wobec poważnej groźby rozbiórki domu przez kolejnego właściciela miasto odkupiło kamienicę i przeprowadziło jej gruntowny remont, w czasie którego zrekonstruowano większość kamieniarki (w budynku mieścił się Miejski Urząd Budowlany). W okresie II wojny światowej kamienica nie ucierpiała.

Dom Opatów Pelplińskich to trzykondygnacyjna, ceglana budowla posadowiona na fundamentach kamiennych. Posiada trzytraktowe wnętrze, w trakcie frontowym mieści się jednoprzestrzenna, wysoka sień charakterystyczna dla gdańskich kamienic. Fasada kamienicy utrzymana jest w stylu niderlandzkiego manieryzmu. Kamienna dekoracja kontrastuje z czerwienią ceglanej elewacji i skoncentrowana jest w partii szczytu. Jego powierzchnia podzielona jest w pionie i poziomie kamiennymi opaskami, który łączą się z esownicami na krawędziach, w zwieńczeniu szczytu umieszczono pełnoplastyczną rzeźbę orła. Otwór drzwiowy zamknięty jest łukiem koszowym a dekoracja portalu daleka jest od klasycznych porządków architektonicznych, operując czysto rzeźbiarskimi formami dekoracyjnymi (rauty, maski, pęki owoców). We wnętrzu zachowana XVII w. płaskorzeźbiona obudowa zabiegowych schodów ze sceną biblijną Zuzanna i starcy oraz tralkowo-arkadkowa balustrada.

Chyba najładniejszy fragment Gdańska - Dom Opatów po lewej

Front