Na światowym rynku miedzi w najbliższych latach powinien utrzymywać się niedobór podaży, ponieważ światowa konsumpcja napędzana przez sektor energetyczny i infrastrukturalny w Chinach oraz rosnąca produkcja pojazdów elektrycznych, nadal wyprzedza wzrost dostępnej ilości surowca. Niektórzy eksperci przewidują zapotrzebowanie na 5 milionów ton wydobywanych z nowych kopalni miedzi do 2028 r. (czyli 25% obecnej produkcji), ponieważ aktualna produkcja spada, a popyt stale rośnie. To sprawi, że na rynku raczej przez kilka najbliższych lat wciąż będzie przeważał duży deficyt podaży miedzi. Polska ma wszelkie warunki, aby pomóc wypełnić tę lukę na rynku poprzez zwiększenie wydobycia. Ale obecnie, podczas gdy korzystamy z bardzo dużych zasobów tego surowca, nasz wskaźnik produkcji pozostaje w tyle w stosunku do innych krajów o podobnych zasobach.
Jaka jest cena rynkowa tego surowca? Na co ma wpływ, jakie są prognozy i czy inwestycja wydobywcza będzie opłacalna, biorąc pod uwagę, że koszty wejścia na polski rynek są wysokie?
Miedź jest obok żelaza i aluminium jednym z kluczowych metali na świecie. Każdego roku wydobywa się około 19 mln ton tego surowca, głównie w Ameryce Południowej. Blisko 30% światowego przemysłu wydobywczego pochodzi z Chile.
Południowoamerykańskie gospodarki od lat korzystają z potencjału miedzi. Dlatego w ostatnich latach w tym regionie uzyskuje się znacznie więcej tego surowca. Systematyczny wzrost miał miejsce od 1990 do 2005 roku, kiedy to wydobycie osiągnęło swój szczyt, na którym utrzymuje się do dziś. Co ciekawe, poziom wydobycia jest bezpośrednio skorelowany z ceną miedzi na światowych rynkach. Opiera się on na kursie dolara, co sprawia, że słabszy indeks dolarowy obniża zarazem ceny miedzi. Dziś jedna tona tego metalu oscyluje na poziomie 6100 dolarów. Dla porównania, 10 lat temu w 2009 roku jedna tona kosztowała 4600 dolarów. Ale ta różnica cen nie jest najwyższą - nagły spadek cen z poziomu 8200 do około 3000 dolarów za tonę odnotowano na przełomie 2008 i 2009 roku, w okresie światowego kryzysu gospodarczego. Popyt i podaż miedzi zależy zatem od aktualnej, globalnej sytuacji finansowej. Pod tym względem różni się na przykład od złota, które jest kupowane po ściśle inwestycyjnych cenach.
Właściwości chemiczne miedzi znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle, jubilerstwie i budownictwie. Miedź, dzięki doskonałej przewodności elektrycznej, stała się głównym składnikiem stosowanym do produkcji wszelkiego rodzaju układów scalonych, wykorzystywanych m.in. w smartfonach, laptopach i innych urządzeniach elektronicznych. Największe na świecie fabryki produkujące sprzęt elektroniczny mają swoje siedziby w Chinach. Dlatego Państwo Środka jest najpotężniejszym na świecie importerem miedzi i każdego roku generuje aż połowę światowego popytu na ten metal. Polska, jako europejski lider w wydobyciu tego metalu, ma duże szanse na masowy eksport do Chin, w szczególności w ramach tzw. „Nowego Jedwabnego Szlaku”. Również Niemcy, nasz największy partner gospodarczy, będą potrzebowały dużych ilości miedzi, która stanie się niezbędna do produkcji cieszących się coraz większą popularnością samochodów elektrycznych. Takiej unikalnej szansy polski rynek wydobycia miedzi nie może przegapić, bowiem aż około 40 kilogramów tego metalu jest niezbędne do wyprodukowania każdego auta o napędzie hybrydowym – natomiast 80 kilogramów do samochodu w pełni elektrycznego.
Kolejną ważną zaletą miedzi są możliwości jej recyklingowania. Nawet jeśli perspektywę dla wydobycia zasobów miedzi szacuje się na około 100 lat, to dzięki jej ekologicznym właściwościom nie musimy się martwić o wyczerpanie tego materiału. Szacuje się, że nawet jedna trzecia miedzi "w obiegu" pochodzi z wykorzystania wtórnego.
Rosnący światowy popyt, aktywność Chin oraz potencjalny rozwój przemysłu elektrycznego w Europie - wszystko to oznacza wielką szansę dla polskiej miedzi. Nie marnujmy naszego geologicznego potencjału.
