Komedia – ten trudniejszy gatunek

Od „zawsze” uznawałam komedię za gatunek o wiele dla aktora trudniejszy niż pozostałe.

Tragiczną postać wbrew pozorom nie jest trudno zagrać, o ile oczywiście aktor nie ociera się  o szmirę. To powszechna wiedza, że płacz prościej wywołać, niż śmiech. Każdy to wie, choćby ze spotkań towarzyskich. Osoby uznawane za tzw. „dusze towarzystwa” to rzadkość, o wiele wszak łatwiej natrafić na dramat rodzinny ze łzami w tle.

I tak, od dziecka miałam wiele szacunku dla aktorów komediowych.

Królem Komedii wśród polskich aktorów na zawsze pozostanie dla mnie Eugeniusz Bodo. Widywałam go również w rolach dramatycznych, ale nigdy nie były one równie porywające, jak te komediowe. Zresztą – z wielu innych powodów jest to dla mnie postać szczególna, podobnie jak Ina Benita. Ale nie o tragicznym końcu wielkich karier ma być ta notka.

Przez wiele lat miałam znikome uwielbienie dla Krystyny Jandy – swego czasu królowej polskiego dramatu (rozumianego jako gatunek, a nie stan psychiczno-gospodarczy) - dopóki nie obejrzałam jej w sztuce „Klub Kawalerów”, w dodatku – jak się okazało – sztuce w jej własnej  reżyserii. Tak sztuka, jak i rola, którą grała, były rewelacyjne.

Komedia wymaga od aktora ogromnego dystansu do siebie. Ktoś, kto nie jest mistrzem w swoim fachu, dystansu zwykle nie ma. Bywa, że „tragista”w gruncie rzeczy nie ma nawet talentu aktorskiego (w tym być może tajemnica sukcesu niektórych celebrytów ekranowych – nie talent, a wyciskane łzy miernikiem powodzenia). A do komedii trzeba mieć talent niebywały. Wszak  aktora nie może śmieszyć wygłaszany dowcip, ani rozpraszać śmiech widzów.  To różni komedię od tragedii. W tej ostatniej - gdy aktor przy tej okazji sam łzę uroni, tym lepiej dla niego. W komedii - śmiech aktora  odnośnie mówionego przez niego tekstu, to dyskwalifikacja

Stąd od pewnego czasu kryterium doskonałości odtwórcy roli stało się dla mnie, czy grywał w komediach. Zwłaszcza na scenie teatru/kabaretu.

Po tym poznać mistrza, czy umie zachować kamienną twarz, gdy publika ryczy (Czarek Pazura nie potrafi). Albo nawet - nie zachowa kamiennej, ale wybrnie.

Komedia – niby gatunek dla mas. Tych spracowanych. Ale, czy w naszym dzisiejszym świecie właśnie te masy nie przeważają?

Przyznam się, że po całych tygodniach ciężkiej pracy i zmagania się z problemami, kompletnie nie interesują mnie cudze zmagania. Stanowczo wolę wówczas „Zemstę” od „Dziadów”.

 

Najlepsi powojenni polscy aktorzy komediowi, tak na pierwszy ogień.

Uprasza się stanowczo o uzupełnianie listy tworzonej ad hoc, czyli są na niej pierwsze osoby, jakie mi wpadły do głowy (sama też zastrzegam prawo uzupełniania):

Hanka Bielicka

Stanisława Celińska

Iga Cembrzyńska

Zofia Czerwńska

Bożena Dykiel

Alina Janowska

Ewa Kasprzyk

Halina Kowalska

Irena Kwiatkowska

Katarzyna Łaniewska

Barbara Rylska

Ewa Szykulska

Beata Tyszkiewicz

Ewa Wencel

Ewa Więcek

Ewa Wiśniewska

Magda Zawadzka

Jerzy Bończak

Kazimierz Brusikiewicz

Jacek Chmielnik

Mieczysław Czechowicz

Adolf Dymsza

Jerzy Dobrowolski

Edward Dziewoński

Jan Englert

Janusz  Gajos

Wiesław Gołas

Piotr Fronczewski

Prawie Wszyscy Fedorowicze

Bogumił Kobiela

Jan Kobuszewski

Jan Kociniak

Marian Kociniak

Marek Kondrat

Krzysztof  Kowalewski

Krzysztof Kiersznowski

Edward Lubaszenko

Olaf Lubaszenko

Bohdan Łazuka

Wiesław Michnikowski

Jan Machulski

Cezary Pazura

Radosław Pazura

Bronisław Pawlik

Leonard Pietraszak

Ryszard Pietruski

Tadeusz Pluciński

Wojciech Pokora

Witold Pyrkosz

Kazimierz Rudzki

Wojciech Siemion

Marek Siudym

Jerzy Stuhr

Maciej Stuhr

Jerzy Turek

Stanisław Tym

Roman Wilhelmi

 Zastrzega się prawo do uzupełniania listy o nazwiska nie wymienione przez komentujących, a przyszłe do głowy już po publikacji :)

Kursywą wymieniam tych, których zapodali komentujący. A generalnie widzę, ze wszystkich nie da się wymienić.

Hańcza, Kowalski, Ludwiżanka,. Ross.... polska komedia obfituje w rewelacyjnych aktórów. Nie da się każdego pamiętać i spisać na liście.