Nieubezpieczalni. Apropos wpisu Trystera

Na początek przytaczam pytania postawione przez Trystera:

Więc jakie wymyślicie rozwiązanie wolnorynkowcy? Powinniśmy pozwolić pechowcom umrzeć czy powinniśmy walczyć o ich życie bez względu na cenę? A teraz pytanie do wszystkich: czy moralne jest wydawanie miliona dolarów publicznych pieniędzy na ratowanie jednego wcześniaka w sytuacji gdy te pieniądze mogą ocalić 10000 dzieci chorych na malarię w Afryce? Wiem, że to nie są przyjemne pytania ale świat nie należy do szczególnie miłych miejsc.

W historii było tak, że rodziło się wiele dzieci, a potem następowała niejako naturalna selekcja i wiele z nich umierało. Nikt nie widział w tym nic zdrożnego. Można też popatrzeć tak, że kilka wieków temu istniały już pewne sposoby na uratowanie chorujących na niektóre choroby. Bogaci mogli sobie wówczas pozwolić na leczenie, biedni umierali – i to też było normalne.

Czasy się wprawdzie zmieniły, mamy XXI wiek, ale w tej kwestii zmieniły się tylko o tyle, że ktoś kiedyś wymyślił, że można jakąś część pieniędzy kraść wszystkim i pewną ich część rozdzielać tym, którzy zajmują się ową legalną kradzieżą, a część przeznaczać potrzebującym (z założenia). Pytanie jest takie: czy uratowanie życia jednego człowieka może usprawiedliwiać kradzież uczciwie zarobionych pieniędzy? I drugie pytanie, które postawił już autor: czy ratując to konkretne życie, możemy poświęcić życie i zdrowie innych osób? Moim zdaniem na oba pytania należy odpowiedzieć: "NIE". Niestety zawsze jest tak, że poświęcając miliony/miliardy z publicznych pieniędzy na jedno życie, automatycznie podejmujemy decyzję niekorzystną wobec innych osób.

Trzeba stwierdzić jeszcze kilka rzeczy. Po pierwsze, że w przypadku takiej śmierci nikt nie ponosi winy moralnej. Dziecko umiera z pewnego braku środków ze strony rodziny, czy organizacji charytatywnych. Tutaj nie ma agresora, tutaj nie ma winnego. Nie można więc mówić, że dopuszczenie do takiej śmierci jest niemoralne.

Warto też uściślić, co to znaczy, że państwo ma chronić życie obywateli. Otóż państwo (w koncepcji państwa minimum) ma chronić życie przed agresorem. Zadaniem państwa nie jest np. zabieranie z rowu zamarzającego pijaka czy ratowanie kogoś, kto chce popełnić samobójstwo. W tym wypadku nie ma agresora, więc interwencja nie mieści się w kompetencjach państwa. I podobnie jest tutaj: państwo ma chronić życie obywateli przed agresją ze strony innych osób - w tym wypadku jednak nie ma przed kim chronić, a więc nie ma obowiązku ratować życia. Śmierć wcześniaka jest bowiem - jakkolwiek brzmiałoby to tragicznie - śmiercią naturalną.

Absolutnie nie chcę być posądzany o lekkie przechodzenie nad problemem i formułowanie łatwych odpowiedzi. Nie, zdaję sobie sprawę, że każda taka sytuacja to ogromny, ogromny dramat dla kochających rodziców. To niezwykle szlachetne - jeśli ktoś zdecyduje się wówczas udzielić finansowej pomocy i uratować dziecko. Niemniej, patrząc na zimno - a tak należy oceniać zadania państwa - uważam że tak umierające dzieci, to naturalna selekcja - taka sama jak niegdyś. I tak samo jak niegdyś nie można za nią nikogo oskarżać.