Wandea (17)

21 września 1793 roku zgrupowanie około 15000 Wandejczyków, którymi dowodzili Luis de Lescure, François-Athanase de Charette i Jean Babtiste Joly zaatakowało z furia umocnione pozycje dywizji republikańskiej w Montaigu. Gwardziści byli odpowiedzialni za brutalne akcje pacyfikacyjne i wymordowanie ludności kilku wsi, a więc był to odwet, a nie część zwycięskiej kampanii. Powstańcy uderzyli tuz przed świtaniem i kompletnie zaskoczyli przeciwników, do tego stopnia, ze sztab wraz z generałem Beysserem po prostu haniebnie rzucił się do ucieczki. Sytuacje uratował przedstawiciel Konwentu Jean-Baptiste Cavaignac, który sprawnie dowodząc 79 pułkiem piechoty i 109 regimentem liniowym osłaniał odwrót i uchronił resztki dywizji gwardyjskiej przed całkowitym wyrznięciem przez rozwścieczonych Wandejczyków.

Na polu bitwy poległo 400 żołnierzy Republiki i jak zwykle Republikanie porzucili działa (14). do niewoli dostało się około 500 gwardzistów, przeważnie rannych, ale tym razem powstańcy nie byli szlachetni i wymordowali jeńców co do jednego, ciężko rannych potopili nawet w garnizonowej studni. Odwet – to odwet..

Po tej bitwie, gen. Jean-Michel Beysser, który stchórzył w obliczu wroga, został odwołany do Paryża, osadzony w areszcie został skazany na karę śmierci i stracony razem z hebertystami 13 kwietnia 1794.

Jako ciekawostkę podam fakt, ze próżno szukać w Sali Chwały109^erégiment d'infanterie de ligne(109^eRI) wzmianki o bohaterskiej osłonie odwrotu Dywizji Gwardii 21 września 1793 roku w Montaingu. Jest udział w Bitwie pod Ettingen 1796 w roku, w Bitwie nad Somma w 1916 roku, ale Kampanii Wandejskiej nie ma, bo to plama na honorze Regimentu, który uczestniczył w „Piekielnych Kolumnach”.

Jan Kwiryn Mieszkowski ur. 30 marca 1744 w Karczewie, zmarł 27 lutego 1819 Wassy był polskim oficerem i generałem rewolucji francuskiej.
W 1761 roku dołączył do polskich ułanów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W 1766 roku dołączył do Legii huzarów Conflans w służbie Królestwa Francji.
Od 1780/83 brał udział w amerykańskiej wojnie o niepodległość.
W 1792 roku został wyniesiony do rangi marszałka w Armii Renu. W kwietniu 1793 roku brał udział w Kampanii Włoskiej.
Kilka miesięcy później dostał przydział lecz już w randze niższej (generał brygady), jako dowódca Dywizji „Sables d'Olonne” w Armii Wybrzeża La Rochelle.
W dniu 26 sierpnia dywizja pod jego dowództwem odparła atak Wandejczyków dowodzonych przez Charette pod La Roche-sur-Yon, ale 22 września Dywizja „Sables d'Olonne” została rozbita przez siły Charette i Lescure w bitwie pod Saint-Fulgent, a Mieszkowski został zawieszony jako generał i żołnierz rewolucji w funkcji 30 tego samego miesiąca, nie brał więc udziału w pacyfikacji, a co ważniejsze: nie położył głowy pod ostrze gilotyny, został przeniesiony na emeryturę w 1795 roku.