/z okazji 17. rocznicy śmierci generała Franciszka Kamińskiego, udostępniamy biogram dowódcy Batalionów Chłopskich opublikowany na stronie facebookowej Piotra Zgorzelskiego - redakcja bloga/
Piotr Zgorzelski
Franciszek Kamiński
Franciszek Wawrzyniec Kamiński
urodzony 20 września 1902 r. w Mikułowicach
zmarł 24 lutego 2000 r. w Warszawie
Syn Wawrzyńca (zmarłego w 1949 r.), oraz Katarzyny z domu Duda - właścicieli 7,5 hektarowego gospodarstwa rolnego. Państwo Kamińscy mieli pięcioro dzieci: trzy córki - Józefę, Annę i Mariannę oraz dwóch synów Franciszka i najmłodszego Stanisława.
Po przedwczesnej śmierci matki, zarówno Franciszek jak i Stanisław, byli wychowywani przez starsze siostry. Franciszek Kamiński ukończył szkołę powszechną w Wojciechowicach, a następnie w Sandomierzu, gdzie był współzałożycielem i zastępcą komendanta miejscowego hufca harcerskiego.
W okresie od 1926 do 1929 r. studiował matematykę na Wydziale Matematyczno - Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego.
Po ukończeniu studiów odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych w Nisku. W 1930 r. otrzymał przydział do 4 pp. Legionów w Kielcach, a po odbyciu dodatkowych ćwiczeń w roku 1932 uzyskał stopień sierżanta podchorążego.
Po zakończeniu służby wojskowej, rozpoczął pracę zawodową. Początkowo jako kierownik świetlicy akademickiej w Instytucie Oświaty i Kultury Wsi imienia Stanisława Staszica, a następnie w latach 1935-1936 jako pracownik Szkoły Rzemiosł w Aleksandrowie Kujawskim.
W latach 1936-1938 pracował w administracji wydawnictwa "Wieczór Warszawski", a od 1938 r. jako lustrator-rewident w Wydziale Rewizyjnym Związku Spółdzielni Spożywców "Społem" w Warszawie.
Jeszcze podczas studiów Franciszek Kamiński był aktywnie zaangażowany w działalność społeczno-polityczną, wstępując w szeregi Polskiego Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie".
W latach 1926-1929 pełnił funkcję kierownika Sekretariatu Naczelnego tej formacji, będąc jednocześnie redaktorem jego organu prasowego - tygodnika "Wyzwolenie".
Kamiński aktywnie działał także w Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej w Warszawie; gdzie w 1931 r. pełnił obowiązki prezesa. Współorganizował Związek Młodzieży Wiejskiej RP ("Wici"). W latach 1933-1935 pełnił funkcję prezesa Mazowieckiego ZMW, a w roku 1937 był członkiem Komisji Rewizyjnej ZMW RP.
Po zjednoczeniu ruchu ludowego w marcu 1931 r. był działaczem Stronnictwa Ludowego. W sierpniu 1937 roku uczestniczył w organizowaniu Wielkiego Strajku Chłopskiego. Maciej Rataj, obawiając się delegalizacji Stronnictwa, powierzył Franciszkowi Kamińskiemu zabezpieczenie majątku SL.
Po wybuchu wojny, już w pierwszych tygodniach niemieckiej okupacji był jednym ze współtwórców centralnego ośrodka ruchu ludowego na terenie Warszawy, kierowanego przez Macieja Rataja. W konspiracji używał pseudonimów "Olsza", "Zenon Trawiński".
W listopadzie 1939 r. podjął prace organizacyjne mające na celu stworzenie chłopskiego ruchu oporu na Kielecczyźnie.
Z jego inspiracji powołano wówczas w powiatach: pińczowskim, opatowskim, sandomierskim i iłżeckim pierwsze komórki konspiracyjne Stronnictwa Ludowego "Roch". Pełnił wówczas funkcję łącznika pomiędzy rodzącą się kielecką organizacją SL a Centralnym Kierownictwem Ruchu Ludowego. Wchodził też w skład kierownictwa wojewódzkiego "Rocha".
Opowiadał się za włączeniem chłopów do działalności Związku Walki Zbrojnej. Jednakże niechętny stosunek do ludowców ze strony kadry dowódczej ZWZ sprawił, że zaistniała konieczność powołania odrębnej organizacji zbrojnej ruchu ludowego.
Z propozycją taką Franciszek Kamiński wystąpił do CKRL już na początku 1940 r. Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego powierzyło mu opracowanie doktryny wojskowej ruchu ludowego na czas wojny i przygotowanie odpowiednich dokumentów do powołania chłopskiej organizacji wojskowej.
W połowie sierpnia tegoż roku Franciszek Kamiński zgłosił swą koncepcję utworzenia Straży Chłopskiej, (później organizacja ta przybrała nazwę Bataliony Chłopskie).
8 października 1940 r. Franciszek Kamiński został decyzją CKRL mianowany komendantem głównym pierwszej w dziejach Polski samodzielnej chłopskiej organizacji zbrojnej i funkcję tą pełnił do końca wojny.
Gdy w 1942 r., Niemcy podjęli akcję wysiedlania ludności Zamojszczyzny, Franciszek Kamiński organizował pierwsze wystąpienia zbrojne BCh na tym terenie.
Zwycięski przebieg bitew pod Wojdą, Różą i Zaborecznem doprowadził do zahamowania akcji wysiedleńczej na Zamojszczyźnie.
W roku 1944 w wyniku umów scaleniowych BCh i AK Franciszek Kamiński wszedł w skład Komendy Głównej Armii Krajowej; pełnił funkcję szefa I Oddziału Sztabu AK.
Walczył w Powstaniu Warszawskim. Po jego upadku wraz z innymi działaczami ruchu ludowego znalazł się w Podkowie Leśnej, gdzie w drugiej połowie października 1944 r. został powołany do 15-osobowego kierownictwa ruchu ludowego. W sierpniu 1945 r. ujawnił się w stopniu podpułkownika. (1 I 1946 r. awans na pułkownika).
Aktywnie działał w Polskim Stronnictwie Ludowym. Był członkiem władz tego Stronnictwa, pełnił funkcję kierownika Wydziału Organizacyjnego NKW PSL.
Od grudnia 1945 r. z ramienia Stronnictwa był posłem w Krajowej Radzie Narodowej. W wyborach parlamentarnych w styczniu 1947 r. z listy państwowej został wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego.
Po wyjeździe z Polski Stanisława Mikołajczyka i po opanowaniu siedziby PSL oraz redakcji "Gazety Ludowej" przez działaczy Lewicy PSL Franciszek Kamiński został wydalony ze Stronnictwa, ale wkrótce odzyskał prawa członkowskie. W marcu i kwietniu 1948 r. uczestniczył w pracach Zarządu Chłopskiej Spółdzielni Wydawniczej, pełnił także funkcję wiceprezesa Chłopskiego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci.
Z Polskiego Stronnictwa Ludowego ostatecznie został wykluczony w maju 1949 roku, ponieważ nie chciał złożyć samokrytyki. W 1948 r. podjął pracę w Banku Gospodarstwa Spółdzielczego, a następnie w Banku Rolnym na stanowisku inspektora kontroli kredytów w VI Oddziale Głównym.
21 lipca 1950 roku został aresztowany (sejm immunitet poselski uchylił 23 marca 1951 r.). Zarzucano mu przestępstwa z art. 5 dekretu z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa.
21 grudnia 1951 r. wyrokiem Sądu Wojskowego Franciszek Kamiński został skazany na 12 lat więzienia, 5 lat pozbawienia praw publicznych i obywatelskich, praw honorowych oraz przepadek całego mienia na rzecz skarbu państwa. Przebywał w więzieniach w Warszawie przy ul. Rakowieckiej i Koszykowej, potem w Potulicach i Rawiczu, aż do 25 kwietnia 1956 r.
Kolegium Sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie 24 października 1956 r. postanowiło uchylić wyrok i umorzyć sprawę.
W październiku 1956 r. podjął pracę jako urzędnik w Centrali Rolniczych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska", skąd odszedł na emeryturę w 1973 roku.Po wyjściu z więzienia, nie włączył się do czynnego życia politycznego.
W latach 1957-1959 przewodniczył Komisji Historycznej BCh powołanej przy Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym, w celu udokumentowania zbrojnego czynu ruchu ludowego w okresie wojny i okupacji. Utrzymywał ścisłe kontakty z wieloma działaczami ruchu ludowego. W środowisku ludowców Franciszek Kamiński był niekwestionowanym autorytetem. Wokół jego osoby skupiło się wielu niezrzeszonych ludowców, z czasem tworząc nieformalny ośrodek opozycyjny.
Wbrew władzom politycznym i państwowym inicjował wiele obchodów i uroczystości o charakterze patriotyczno-religijnym, upamiętniających wielkie wydarzenia i postaci w ruchu ludowym. W 1970 roku był m. in. inicjatorem obchodów 50. rocznicy "Cudu nad Wisłą".
W roku 1980 razem z grupą wyższych oficerów Armii Krajowej przyjął awans na generała brygady WP. Od 1988 R., był członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
Uaktywnił działalność środowiska byłych żołnierzy BCh, kierując Krajową Komisją Batalionów Chłopskich. W roku 1992 został Prezesem Ogólnopolskiego Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich. Był przewodniczącym Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Batalionów w Warszawie.
15 sierpnia 1989 r. w Wilanowie wspólnie z innymi działaczami reaktywował Polskie Stronnictwo Ludowe.
Na II Kongresie PSL (Wilanowskiego) 11 listopada 1989 r. został wybrany na prezesa tego Stronnictwa. Zawsze był orędownikiem jedności politycznego działania ludowców. Zaangażował się w tworzenie wspólnej organizacji ludowców, jednolitego Polskiego Stronnictwa Ludowego. 5 maja 1990 r., na Kongresie Jedności PSL został wybrany Honorowym Prezesem Polskiego Stronnictwa Ludowego.
3 maja 1996 r. Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski odznaczył Franciszka Kamińskiego Orderem Orła Białego. Po śmierci został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim Wojskowym w Warszawie. Był Honorowym Obywatelem m. st. Warszawy i m. Zamościa.
Odznaczenia:
Virtuti Militari V klasy.
Krzyż Walecznych.
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.
Krzyż Grunwaldu II kl.
Krzyż Batalionów Chłopskich.
Warszawski Krzyż Powstańczy.
Order Orła Białego (3 maja 1996 r.).
Piotr Zgorzelski jest historykiem i ekonomistą, nauczycielem, samorządowcem i politykiem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Od 2011 r. jest Posłem na Sejm RP.
