"Powstał człek z tchnienia Boga i błota
Powstał świat cały ku Bożej chwale
Jezus... i Świętokrzyska Golgota
Łysa Góra... i Krzyż z Jeruzalem"
Zbigniew Książek
Jest coś niezwykłego w tym miejscu. Coś przyciągającego. Jakaś magia, która sprawiła, że setki, a może nawet tysiące lat temu uznano ten szczyt za miejsce sabatu czarownic... Łysa Góra.
Po wybudowaniu tam klasztoru nazwana Świętym Krzyżem.
Jest coś niesamowitego w tym klasztorze. Dawnym wielkim Sanktuarium, zamienionym przez zaborcę w najcięższe więzienie. Gdzie warunki były tak nieludzkie, iż osadzonych informowano, że ludożerstwo będzie karane śmiercią.
Odgłosy własnych kroków brzmią jak grzmoty, gdy kroczy się głuchymi, klasztornymi korytarzami. Odruchowo każdy stara się stąpać ciszej. Milczące postacie patrzą z płyt grobowych... "Prosi o Zdrowaś Mario"... Usta same zaczynają składać słowa modlitwy.
Wokół pustki, klasztor zdaje się wymarły. Ale ktoś chyba musiał uchylić drzwi, bo lekki przeciąg przelatuje po plecach, jak oddech Historii... Nie! To j e s t Historia!
Mała, skromna kaplica. Niewielki relikwiarz. Wiadomo, co jest w środku, ale pełne uświadomienie tego faktu przychodzi dopiero po chwili. "Któryś za nas cierpiał rany...". Aż trudno uwierzyć, że jest tu, tuż obok... Niemal na wyciągnięcie ręki.
Krzyż. T e n Krzyż. Ten sam, z Jeruzalem.
Posiedzieć tak cichutko, w półspowiedzi, półmodlitwie... Wyjść powoli, niespiesznie, wszystkie gonitwy życia zostawiając za sobą. Ruszyć ciemną wstęgą drogi prowadzącą w dolinę. Nad głową mieć rozpalające się gwiazdy, a wokół siebie jodły. Pradawną Puszczę Jodłową.
Zatrzymać się na chwilę, zejść z wygodnej drogi. Stanąć przy gołoborzu, zerkając w doliny, gdzie spokój niczym mgła wieczorna otula zasypiające wioski i przysiółki. Stać tak chwilę w bezruchu, wsłuchać się w szept nocy...
...i usłyszeć, jak bije serce Polski.
