Nazywam się Radek Pyffel, urodziłem się w roku „Smoka”w 1976 roku. Rok „Smoka” to jest kolejny 2012 rok i mam nadzieję, że to będzie dobry rok. Jestem absolwentem socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, większość z ostatnich 10 lat spędziłem w Chinach. Studiowałem najpierw na Uniwersytecie Sun Jat-sena w Kantonie. Potem byłem na Beijing University w Pekinie. Pracowałem również i prowadziłem projekty badawcze oraz napisałem wiele artykułów naukowych i publicystycznych na temat Chin, Azji i Dalekiego Wschodu. Obecnie jestem szefem Centrum Studiów Polska – Azja – think – thanku zajmującego się sprawami Azji i Dalekiego Wschodu. To jest pewne nowum w Europie Wschodniej i chyba jesteśmy jedynym takim think – tankiem który się koncentruje na tych sprawach. Do tego prowadzimy bardzo popularną stronę internetową www.polska-azja.pl
Społeczna Gospodarka Rynkowa – no nie chciałbym tutaj przytaczać definicje jeszcze z czasów studiów Socjologicznych, bo to był częsty temat zajęć. Mogę na to spojrzeć na to z takiej chińskiej perspektywy. Społeczna gospodarka rynkowa to jest pewne marzenie Chińczyków które już trwa ponad 100 lat. W 2011 roku obchodzimy 100 – lecie obalenia Cesarza, obalenia dynastii Qin i ustanowienia Republiki.
Ojciec założyciel nowoczesnych, współczesnych Chin, który był takim zarówno Piłsudskim jak i Dmowskim w jednym. Myśmy mieli dwóch takich myślicieli z których jeden w zasadzie całkowicie wygrał. Mam tutaj na myśli Józefa Piłsudskiego, no Dmowski został zepchnięty całkowicie na margines.
Natomiast w Chinach był toSun Jat-sen, który sformułował trzy zasady ludu i te zasady ludu to był: nacjonalizm, demokracja i dobrobyt.Oczywiście te wszystkie trzy hasła były nieco inaczej pojmowane niż na Zachodzi, ale to hasło dobrobyt mi się kojarzy ze społeczną gospodarką rynkową.Ja myślę, że słowo dobrobyt to Chińczycy rozumieją to co na Zachodzie funkcjonuje jako społeczna gospodarka rynkowa. To znaczy taka sytuacja, że nikomu niczego nie brakuje i istnieje też względna równość dochodów i to był testament Sun Jat-sena który miał być do zrealizowania w Chinach. To się udało w zasadzie w niektórych państwach – miastach, państwach regionach chińskich takich jak: Hong Kong, Singapur, Tajwan gdzie ten dobrobyt rzeczywiście istnieje. No i tutaj za modernizację wzięła się również Chińska Republika Ludowa ta największa część tych wielkich Chin.
W 1978 roku rozpoczęła się transformacja i to było słynne powiedzenie reformatorów chińskich lat 80 – piątych: „przechodzimy przez rwący nurt rzeki delikatnie stąpając po kamieniach”. Więc Chiny się modernizują i wydaje się, że na drugim brzegu jest już to społeczeństwo dobrobytu.A do tego społeczeństwa dobrobytu Chinom jeszcze wiele brakuje. Aczkolwiek można powiedzieć, że Chiny są rekordzistą świata jeżeli chodzi o zwalczanie biedy to jest kilkaset milionów ludzi którzy żyli za dolara czy poniżej dolara dziennie. Według danych banku światowego mierzonych parytetem siły nabywczej to w zasadzie zniknęło w Chinach. Szacuje się, że obecnie taka liczba obecnie oscyluje wokół 100 milionów więc ta bieda była likwidowana w Chinach bardzo. Natomiast wielkim problemem w Chinach są wielkie nierówności społeczne – współczynnik Piniego, który dochodzi w Chinach do 0,5. No to jeżeli już jest 0,4 to jest bardzo dużo i że to grozi niepokojami społecznymi. W Chinach jest to prawie 0,5 więc jest bardzo duże rozwarstwienie społeczne. Ja myślę, że to co obecnie w Chinach obserwujemy, a niedawno wróciłem z delty rzeki perłowej – miejsca które było fabryką świata – gdzie 5% światowych dóbr konsumpcyjnych było produkowanych w okolicach Kantonu, Hong Kongu, Shenzhen. No to tam mamy już ewidentnie do czynienia z rynkiem pracownika. Pracownicy wybierają teraz pracodawcę, są osłony socjalne w 2008 roku wprowadzono kodeks pracy to jest koniec sweet-shop. Ta najtańsza produkcja przenosi się już do innych krajów: Bangladesz, Wietnam, Sri- Lanka – choć podobno Wietnam też już jest zbyt drogi. Więc te Chiny się zmieniają – jest coraz więcej przywilejów pracowniczych. W przyszłości te nierówności społeczne mają się też znacząco zmniejszyć. Kiedy to nastąpi to będzie można powiedzieć, że Chińczycy przeszli już na drugi brzeg, że przeszli przez ten rwący nurt rzeki i osiągnęli stan do jakiego zmierzają czyli stan społecznej gospodarki rynkowej. Na razie to jest stan permanentnej zmiany, permanentnej modernizacji Chin. I tylko jeszcze jedna uwaga na koniec, żeby nie zanudzić naszych widzów, że na pewno ta społeczna gospodarka rynkowa będzie na pewno wyglądać, czy ten dobrobyt będzie wyglądać inaczej niż w tym wyobrażeniu w Europie Zachodniej. On będzie przypominał na pewno Hong Kong, Tajwan, Singapur, Koreę Południową może Japonię? To będzie społeczeństwo azjatyckie, konfucjańskie więc troszeczkę inne. Podstawowym dylematem jest to, czy to będzie wariant Koreański – takiej demokracji gdzie jest głosowanie, czy wariant Singapurski czyli gdzie pozostał silny, autorytarny rząd który opiekuje się obywatelami. Ten rząd jest bardzo dobrze opłacany – to są profesjonalni menagerowie – którzy nie są podbierani przez korporacje tylko jeżeli ktoś jest wybitny w swoim fachu to jest kupiony przez rząd, ale potem jest absolutnie karany za jakiekolwiek przejawy korupcji. Jest też cenzura – jest to taki miękki autorytaryzm w wydaniu Singapurskim. Pytanie brzmi: czy Chiny będą jednym wielkim Singapurem, czy będą wielką Koreą Południową - to okaże się w przyszłości.Tak samo jak pozostaje otwarty ten kształt tej społecznej gospodarki rynkowej chińskiej. Aczkolwiek Chińczycy marzą o tym, do tego dążą i zobaczymy jak szybko im się to uda. No i czy się uda to jeszcze jest kwestia otwarta.
Dziękuję. Radosław Pyffel, Centrum Studiów Polska Azja.
Warsztaty Analiz Socjologicznych to nowoczesna instytucja oparta na wzajemnym zaufaniu. Unikamy zaszufladkowania organizacyjnego. Świadomi wyzwań, przed którymi stoją młodzi Polacy mający ambicję wpływać na rzeczywistość społeczną w kraju, nie zaś tylko być jej biernymi uczestnikami, stawiamy na ciągłe doskonalenie naszego Warsztatu.
Kontakt: warsztaty@warsztaty.org
warsztaty.org
Promote Your Page Too
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Gospodarka