Polski deficyt i dług publiczny pod kontrolą mimo ogromnej pomocy finansowej

Mimo ogromnej pomocy finansowej dla przedsiębiorców, polski deficyt i dług publiczny pod kontrolą

1. Wczoraj Eurostat podał dane dotyczące kształtowania się deficytu sektora finansów publicznych i długu publicznego wg metodologii unijnej (ESA2010) w poszczególnych krajach członkowskich na koniec 2020 roku.
Są to dane niezwykle interesujące, ponieważ wszystkie kraje UE w związku z negatywnymi skutkami pandemii koronawirusa dla ich gospodarek, uruchomiły ogromne pakiety pomocy publicznej skierowane do przedsiębiorców i pracowników.
Przypomnijmy, że już na początku kryzysu spowodowanego pandemią w marcu 2020 roku, Komisja Europejska zawiesiła ograniczenia wydatków budżetowych państw członkowskich UE obowiązujące w ramach Paktu Stabilności i Wzrostu, aby umożliwić krajom dotkniętym pandemia koronawirusa podjęcie wszelkich możliwych działań, mających na celu walkę z jej negatywnymi skutkami gospodarczymi.
W konsekwencji do roku 2022 nie obowiązują dwa limity: deficytu budżetowego nie przekraczającego 3% PKB i długu publicznego nie przekraczającego 60% PKB, choć ten ostatni wskaźnik już wcześniej był i to znacznie przekroczony przez wiele krajów UE.

2. Według tych danych deficyt sektora finansów publicznych w Polsce w 2020 roku wyniósł 7% PKB i był blisko średniej dla wszystkich krajów UE, która wyniosła 6,9% PKB i trochę niższy niż średnia dla krajów strefy euro, która wyniosła 7,2% PKB.
Wyższe deficyty sektora finansów publicznych niż Polska, odnotowało 12 krajów UE (część z nich znacznie wyższe), Hiszpania -11%; Malta -10,1%; Grecja - 9,7% ; Włochy- 9,5%; Belgia-9,4%; Francja i Rumunia po 9,2%; Austria -8,9%; Słowenia -8,4%, Węgry-8,1%; Chorwacja i Litwa po 7,4% i wspomniana wcześniej Polska 7%.
Pozostałe kraje odnotowały w 2020 roku deficyty sektora finansów publicznych wyższe niż 3% wynikające z Paktu Stabilności i Wzrostu (od 6,2% PKB w Czechach do 3,1% PKB w Szwecji ), tylko Dania miała deficyt w wysokości 1,1% PKB.

3. W związku ogromnymi programami wsparcia dla przedsiębiorców i pracowników zastosowanymi przez poszczególne kraje członkowskie UE w 2020 roku, mieliśmy do czynienia nie tylko ze wzrostem poziomów deficytów sektora finansów publicznych ale w konsekwencji także gwałtownym przyrostem długu publicznego, szczególnie w krajach strefy euro.
Polski dług publiczny wg. metodologii unijnej wyniósł 57,5% PKB, podczas gdy średnia dla całej UE to 90,7% PKB (na koniec 2019 roku wyniosła 77,5%, a więc wzrosła o ponad 23 punkty procentowe), a średnia dla krajów strefy euro to blisko 100% PKB (wyniosła dokładnie 98% PKB i wzrosła od 2019 roku o ponad 14 punktów procentowych).
Kraje z najwyższym poziomem długu publicznego w 2020 roku to: Grecja 205,6% PKB; Włochy blisko 156% PKB; Portugalia blisko 134% PKB, Hiszpania 120% PKB, Cypr ponad 118% PKB, Francja prawie 116% PKB i Belgia 114% PKB.
Większość pozostałych krajów UE ma dług publiczny w relacji do PKB poniżej średniej unijnej ale wyraźnie wyższy niż wynikający z Paktu Stabilności i Wzrostu wskaźnik 60% PKB, nawet w Niemczech ten wskaźnik sięga 70% PKB.

4. W Polsce wzrost deficytu i w konsekwencji długu publicznego w 2020 roku jest spowodowany ogromnych rozmiarów pakietem pomocy publicznej skierowanym do przedsiębiorców i pracowników.
Jak poinformowała w tych dniach Kancelaria Premiera łączne wsparcie w ramach kolejnych Tarcz Antykryzysowych i dwóch Tarcz Finansowych, przekroczyło już wręcz astronomiczna kwotę 205 mld zł.
Wsparcie udzielone przedsiębiorcom w ramach 2. Tarcz Finansowych w dniu 10 kwietnia przekroczyło -70, 2 mld zł, z kolei wsparcie z 8. już Tarcz Antykryzysowych przekazywane za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) przekroczyło- 71,3 mld zł, wsparcie przekazywane za pośrednictwem instytucji podporządkowanym Ministerstwu Rodziny i Polityki Społecznej przekroczyło -30,3 mld zł, ZUS-u 32,6 mld zł, a Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości -0,2 mld zł.
Sumarycznie to wręcz astronomiczna kwota zbliżająca się do 10% polskiego PKB i wydatkowanie tak dużych środków w ciągu niespełna roku na pomoc państwa dla przedsiębiorców i pracowników dotkniętych skutkami pandemii Covid19, było możliwe tylko dzięki temu, że przez 5 lat rządów Zjednoczonej Prawicy udało się zredukować dług publiczny w relacji do PKB o 8 punktów procentowych z 54% do 46% (według polskie metodologii).
Mimo tak ogromnych rozmiarów pomocy publicznej, deficyt sektora finansów publicznych w relacji do PKB w Polsce w 2020 roku, znalazł się blisko średniej unijnej (średnia dla UE 6,9% dla Polski 7%), a dług publiczny w relacji PKB zdecydowanie poniżej średniej unijnej i nawet poniżej kryterium z Maastricht (średnia dla UE 90,7% dla Polski 57,5%).