Ustawaz dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym w brzmieniu z 1 sierpnia 2011 otwiera przed samorządowcami szerokie możliwości wykorzystania systemu wyborczego do wewnętrznej gry politycznej. Jako, że referenda lokalne cieszą się coraz większą popularnością, warto zwrócić uwagę na art. 55.2, który mówi“Referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich jest ważne w przypadku, gdy udział w nim wzięło nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu”. Tym bardziej, że w wielu przypadkach umiejętne wykorzystanie w.w. może stanowić jedyną szansę na “oderwanie od stołków” zasiedziałych od lat, posiadających niewielki, lecz twardy elektorat “etatowych” burmistrzów “z dawnego rozdania”. Skutecznym narzędziem w służbie demokracji może się tutaj okazać zorganizowany bojkot wyborów. Ucieczka na “z góry upatrzone pozycje” ma sens zwłaszcza wtedy, gdy z rozsądnej kalkulacji wynika, iż ulubieniec “twardego elektoratu” i tak wybory wygra a da się przewidzieć, że półtorej roku później jak zwykle zapanują nastroje nieprzychylne władzy.
Opcja 1 - wybory
Miasto T ma 100 mieszkańców. Frekwencja w wyborach samorządowych wynosi 50%
W wyborach na burmistrza:
20 głosów pada na kandydata - X
15 - na kandydata - Y
9 - na kandydata - Z
6 - na kandydata - N
Wybory wygrywa X
--------------------------------------------
Aby referendum było ważne musi w nim wziąć udział30 osób (3/5 biorących udział w poprzednim głosowaniu) czyli aby było ważne muszą do niego pójść wszyscy, którzy oddali głosy na kandydatów Y, Z, N.
--------------------------------------------
Opcja 2 - bojkot
Miasto T ma 100 mieszkańców. Kandydat Y, wraz ze swoim elektoratem nie bierze udziału w wyborach. Frekwencja w wyborach samorządowych wynosi 35%
W wyborach na burmistrza :
20 głosów pada na kandydata - X
9 - na kandydata - Z
6 - na kandydata - N
Wybory wygrywa X
--------------------------------------------
Aby referendum było ważne musi w nim wziąć udział21 osób (3/5 biorących udział w poprzednim głosowaniu). Burmistrz wybrany taką większością głosów może spać spokojnie. Prawie. Gdyż w tym wypadku wystarczy aby do urn poszedł elektorat bojkotującego wybory kandydata Y i najsłabszego kandydata N.Referendum jest ważne co otwiera drogę do ratusza kandydatowi Y.
--------------------------------------------
Naturalnie należy wziąć pod uwagę, że powyżejzostał przedstawiony jedynie modelrozwiązania wyborczego polegającego na zorganizowanym bojkocie wyborów a rzeczywiste decyzje elektoratu są zależne od szeregu uwarunkowań lokalnych. W trakcie trwania kadencji następuje wielobiegunowy przepływ elektoratu i praktycznie nie zdarza się, że popularność władzy jest constans. Niemniej jednak planując najbliższe wybory, wśród rozmaitych opcji warto rozważyć także opcję bojkotu głosowania z zamierzeniem późniejszego przeprowadzenia referendum.
Paul van Thold
Inne tematy w dziale Polityka