Czy Sztuczna inteligencja (SI) pozwala już czytać w myślach? Już teraz SI w diagnozowaniu coraz częściej radzi sobie lepiej niż człowiek, a za chwilę może zostać przekroczona kolejna nieosiągalna wcześniej granica.
Sztuczna inteligencja coraz inteligentniejsza
Przypomnijmy, że SI lepiej przewidziała ryzyko raka piersi, niż standardowe modele. W badaniu z udziałem kilku tysięcy kobiet, sztuczna inteligencja lepiej określała ryzyko zachorowania na raka piersi, niż pozwalają na to standardowe modele kliniczne. Eksperci twierdzą, że to szansa na spersonalizowaną opiekę dla każdej kobiety. Ocena przyszłego ryzyka danej osoby, którą z pomocą SI można uzyskać w kilka sekund, mogłaby więc zostać zintegrowana z raportem radiologicznym udostępnionym pacjentowi i jego lekarzowi. Sztuczna inteligencja w przewidywaniu ryzyka raka daje możliwość spersonalizowania opieki nad każdą kobietą, do czego nie mamy obecnie dostępu na standardowych zasadach.
Teraz implanty mózgowe połączone z technologią sztucznej inteligencji mogą zrewolucjonizować sposób komunikowania się z osobami dotkniętymi chorobami neurologicznymi. W opublikowanych w „Nature” artykułach badacze z Uniwersytetu Stanforda i UCSF prezentują wyniki dwóch niezależnych badań klinicznych, które umożliwiły odczytywanie sygnałów z mózgów pacjentów i przetwarzanie ich na zapis tekstowy, a w przypadku jednego z badań – także na słowa wypowiadane przez cyfrowego awatara.
Każde z badań klinicznych zostało przeprowadzone na jednym ochotniku, który w wyniku choroby stracił możliwość mówienia. W obu implantach mózgowych zastosowano inne technologie. Zespół z UCSF umieścił 253 elektrody na powierzchni kory mózgowej 68-letniej kobiety cierpiącej na stwardnienie zanikowe boczne. Natomiast badacze ze Stanforda zdecydowali się na umieszczenie dwóch implantów głębiej w mózgu 47-letniej pacjentki po udarze. Wyniki obu badań były zbliżone. Mimo różnic między uczestnikami badania, wykorzystania innych implantów i oprogramowania, w obu przypadkach udało się osiągnąć szybkość przetwarzanej myśli na tekst na poziomie 60-80 słów na minutę. Odpowiada to prawie połowie liczby słów wypowiadanej podczas minuty normalnej rozmowy. Jednocześnie jest to wynik ponad trzykrotnie wyższy, niż uzyskany przez poprzedni najlepszy interfejs między ludzkim mózgiem a komputerem.
Sztuczna inteligencja i czytanie w myślach
W obu badaniach wykorzystano algorytmy sztucznej inteligencji, które przetwarzały sygnały elektryczne w mózgach pacjentów, wynikające z chęci powiedzenia konkretnej frazy, na tekst pojawiający się na ekranie. Oba algorytmy wymagały długich sesji treningowych z pacjentami, a ich dokładność przy dużej liczbie możliwych do użycia słów wyniosła około 75 proc. Przy zastosowaniu tylko 50 podstawowych słów jako bazy, dokładność modelu ze Stanforda wzrosła do ponad 90 proc. Oba badania stanowią krok naprzód w rozwoju odczytywania aktywności ludzkiego mózgu. Rozwój tej technologii może stać się przełomowy dla osób, które straciły możliwość komunikowania się z otoczeniem. Potrzebne są dalsze prace, aby takie rozwiązania mogły być zarówno bezpieczne, skuteczne, jak i samodzielnie wykorzystywane przez pacjentów i ich opiekunów. Poza uniwersytetami, w rozwój implantów mózgowych są zaangażowane także prywatne podmioty. Najgłośniejszy projekt to należąca do Elona Muska firma Neuralink, która otrzymała w maju tego roku zgodę na przeprowadzenie pierwszych testów klinicznych swoich chipów mózgowych na ludziach, a w sierpniu informowała o zebraniu 280 mln USD w rundzie finansowania.
Chociaż obecnie ta technologia jest wciąż w fazie eksperymentalnej, potencjalne możliwości jej zastosowania są ogromne. Począwszy od zastosowań medycznych, przywracających możliwość komunikacji z osobą ze schorzeniami neurologicznymi, po eduka biznes czy rozrywkę. Natomiast rozwój technologii odczytywania myśli jest wciąż na wczesnym etapie i do rozwiązania pozostaje wiele wyzwań, zarówno zdrowotnych, technologicznych, jak i etycznych.
Tomasz Wypych
na zdjęciu: Elon Musk podczas konferencji TED. fot. Bret Hartman / TED (CC BY-NC 2.0)
Czytaj dalej:
