Początek lat 90' to czas, kiedy Polska dysponowała nadwyżkami energii. Gospodarka oparta ne węglu i względnie nowych elektrowniach nie potrzebowała importu. Co więcej: gwałtowne załamanie przemysłu na przełomie lat 80-90' wiązało się z późniejszym wzrostem gospodarczym bez wzrostu zapotrzebowania na energię.
Minister przemysłu, Tadusz Syryjczyk, po szeregu konsultacji społecznych (w tym referendum), był wykonawcą decyzji likwidacyjnej - powstała "firma" o unikatowej nazwie: "Elektrownia Jądrowa w Żarnowcu w Budowie w Likwidacji". Dokończono za to budowę wielkiej elektrowni węglowej pod Opolem.
W roku 1993 powołano spółkę EuRoPol Gaz S.A. W 1994 na mocy "traktatu lizbońskiego" - (Traktat Karty Energetycznej) Polska zobowiązała się do ułatwień w tranzycie gazu do Unii Europejskiej. Jednak z budowy "drugiej nitki" gazociągu jamalskiego zrezygnowano.
O dywersyfikacji zaopatrzenia w źródła energii "się dyskutowało" - ale mało kto brał pod uwagę fakt, że Polska 2008/09 będzie krajem zagrożonym nieciągłością dostaw energii, zarówno pod względem zaspokojenia zapotrzebowania na gaz, jak i energię elektryczną.
W 2009 upadły - chyba ostatecznie - projekty budowy połączeń gazowych z Danią i Norwegią. Pozostała specjalna ustawa o budowe terminalu gazowego w Świnoujściu, mająca służyć dostawie gazu do miasta praktycznie nie połączonego z krajowym systemem gazowniczym.
Krajowe elektrownie i elektrociepłownie, głównie państwowe, a także sieci przesyłowe podlegają systematycznej dekapitalizacji. BGK oferuje preferencyjne kredyty termomodernizacyjne, zaś Waldemar Pawlak - w celu rozdania - kupił partię 50 tys. energooszczędnych świetlówek.
W 2008/09 dojrzały decyzje o wznowieniu projektów budowy elektrowni jądrowej oraz budowie stopnia wodnego na Wiśle w okolicach Ciechocinka. Państwowe i prywatne firmy energetyczne eksperymentują z lokalnymi źródłami energii opartymi o źródła odnawialne.
Rosja i Białoruś rozbudowują potencjał wytwórczy. Na wschodniej granicy Polski dojrzewają projekty infrastrukturalnego połączenia Polski z systemami energetycznymi Litwy i Ukrainy - dla zapewnienia importu energii elektrycznej.
Węgiel kamienny w wydobyciu krajowym jest okresowo droższy, niż importowany z Rosji, RPA czy Australii.
Prosimy o skojarzenia, zaś ku refleksji „podsuwamy” Państwu pytania:
Czy Polska ma szansę rozwijać się bez wzrostu zapotrzebowania na energię ?
Czy Polska dysponuje potencjałem rozwoju lokalnych źródeł energii, zastępujących duże źródła scentralizowane ?
Czy Polska może zrezygnować z gazu ziemnego ?
Tekst został zamieszczony w ramach projektu_"2x20. Gospodarka Wolnej Polski. 1919-1939. 1989-2009", służącego podsumowaniu dorobku gospodarczego ostatnich 20 lat, zainicjowanego na forum Salonu24 introdukcją pt._„Gospodarka Wolnej Polski” ►
Listę dotychczas zgłoszonych wydarzeń, zjawisk, procesów gospodarczych charakterystycznych dla ostatniego XX-lecia (prosimy o sugestie i uzupełnienia) zamieściliśmy w „Katalogu Głównym” – tutaj_►
Inne tematy w dziale Gospodarka
