W nocy z 20 na 21.10.1946 sotnie „Chrina” i „Stacha” napadły na Prusiek i Niebieszczany (pow. Sanok) zabijając 6-12 osób, paląc 70 budynków i rabując inwentaż. Straty UPA – 3 zabitych.
7.11.1946 – łapanka w wykonaniu banderowców w Cisowej (pow. Lubaczów). Złapano 28 cywilów i 1 milicjanta. Po porwanych ślad zaginął.
W nocy z 1 na 2.12.1946 sotnia „Burłaki” zabiła w Wołkowyi (pow. Lesko) 15 osób, głównie kobiet i dzieci.
Połowa grudnia – napad na Hutę Brzuską i zabicie 21 mieszkańców.
OUN-UPA vs Polska Ludowa (istotniejsze wydarzenia):
1.09.1946 w walce z UPA w Jamnej Górnej (pow. Dobromil) poległo 5 żołnierzy WP.
5.10.1946 – atak UPA w sile ok.150 ludzi na Waręż (pow. Sokal). Zniszczono budynki wojskowe i MO, zabito 4 milicjantów i 2 żołnierzy WP, raniono 4. Rannych było także 9 cywilów. Spalono 67 domów, ponad 70 stajen, 28 obór i 60 stodół. Inne źródło mówi o 5 ofiarach śmiertelnych tego napadu, w tym 4 cywilnych (2 z nich miały być członkami PPR i GRN).
W październiku 1946 żołnierze 34 i 32 pułku piechoty WP zlikwidowali obóz „Chrina” na Chryszczatej w Bieszczadach, pozbawiając sotnię części zapasów.
11.12.1946 – odkrycie przez WP bunkra UPA we wsi Młyny. Przez wydrążoną dziurę napchano do bunkra słomę, oblano benzyną i podpalono. Duszący się upowcy w liczbie 10 podobno popełnili samobójstwo.
W październiku 1946 ppłk Jan Gerhard zapisał w pamiętniku: „nasza Dywizja nauczyła się bić bandy (...) obecnie można śmiało mówić o tym, że ostatnia godzina bandytów wybiła...”.
OUN-UPA vs Sowieci (ważniejsze wydarzenia):
1.11.1946 w bunkrze k. wsi Łypa w rejonie Bolechowa wysadził się wraz z żoną i 7 innymi banderowcami osaczony przez MWD prowidnik OUN-B Kraju Karpaty Jarosław Melnyk „Robert”.
7.11.1946 – obława na bojówkę OUN w Truskawcu, Sowieci zlikwidowali 7 banderowców.
9.12.1946 upowcy koło Sarn (Wołyń) napadli na transport drzewa, zabili ochronę i kierowcę, uprowadzili 5 osób. Zrabowali sprzęt i 13 koni.
Niemal całkowite rozbicie nacjonalistycznego podziemia w zachodniej części USRR powodowało, że w okresie wrzesień-grudzień 1946 antysowieckich akcji OUN-UPA było coraz mniej. Trwało tropienie ostatnich upowców. W październiku KGB stworzyło specjalne grupy po 70 ludzi, z których każda miała za zadanie polowanie na jedną ze znaczniejszych figur w UPA: Szuchewycza, Kuka, Krawczuka, Arsenycza i Hasyna. Także w tym miesiącu minister spraw wewnętrznych Strokacz nakazał oficerom założenie „osobistych kont”, na których miano rachować zabitych i złapanych banderowców.
W całym 1946 roku Sowieci przeprowadzając prawie 98 tysięcy operacji (około 270 dziennie!) rozbili około 100 dużych bojówek OUN i UPA, zabili 10 774 „bandytów”, aresztowali 9 541. Poddało się ich (ujawniło) 6 120.
________________________________________________
Źródła:
G. Motyka, “Ukraińska partyzantka 1942-1960”,
G. Motyka, „W kręgu >>Łun w Bieszczadach<<”
Sz. Siekierka, H. Komański, K. Bulzacki, “Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939-1947”,
H. Komański, S. Siekierka, „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946”. Wrocław 2006.
W. Siemaszko, E. Siemaszko, “Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945”, Warszawa 2000
Z. Konieczny (red.), „Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich na ludności cywilnej w południowo-wschodniej Polsce (1942-1947)”, Przemyśl 2001
S. Jastrzębski, „Ludobójstwo nacjonalistów ukraińskich na Polakach na Lubelszczyźnie w latach 1939-1947”, Wrocław 2007
Strona internetowa http://kresy-ludobojstwo.pl/kalendarium/1946.html
Strona internetowa http://www.roztocze.horyniec.net/Roztocze/Fh04/takbylo.htm
Komentarze