Tak się składa, że nie ujawnię wszystkich powodów dla których piszę te teksty. Powiem tylko, że jednym z tych powodów jest to, że urodziłem się w Boguszowicach*, dziś dzielnicy Rybnika. Tu też mieszkam. Dlatego też postanowiłem napisać o trzech Powstaniach Śląskich w aspekcie udziału w nich ludzi wywodzących się z tej mojej „Małej Ojczyzny”, czyli Rybnika i jego okolic. Źródła podam na zakończenie cyklu.
Wprowadzenie
Przystąpienie Stanów Zjednoczonych Ameryki do I Wojny Światowej i ogłoszenie przez Prezydenta Wilsona orędzia, w którym zapowiedział utworzenie niepodległego państwa polskiego, obejmującego ziemie zamieszkałe przez bezspornie ludność polską, ze swobodnym i bezpiecznym dostępem do morza, zrodziło wśród uświadomionej narodowo ludności nadzieje na uwolnienie się od panowania niemieckiego. Zakończenie wojny w 1918 roku i przegrana Niemiec skłoniły Polaków do licznych manifestacji, strajków oraz innych wystąpień artykułujących chęć uzyskania niezależności od Niemiec.
W Rybniku, na wieść o rewolucji w Niemczech, robotnicy obalili dotychczasowe władze administracyjne, a na ich miejsce powołano Powiatową Radę Robotniczą i Żołnierską. W Boguszowicach oraz ościennych miejscowościach zaczęły się tworzyć rady chłopskie lub tez rady robotniczo-żołnierskie.
Landrat Lentz został usunięty ze stanowiska. Rządy po nim objął dr Hans Lukaschek.
Pogarszająca się sytuacja ekonomiczna skłoniła robotników do ogłoszenia strajku protestacyjnego w dniu 28.11.1918. Objął on m. In. kopalnie „Donnersmarck” (dziś Chwałowice) oraz „Blucherschachte” ( dziś Jankowice).
Niemcy, by przeciwdziałać narastającej polskiej działalności, także narodowej, sprowadzili na Śląsk 117 Dywizję Piechoty, przemianowaną później na Grenzschutz**. Jednostka ta zaczęła terroryzować Polaków. Władze coraz bardziej nerwowo reagowały na przejawy oporu Ślązaków wobec Niemców.
Ślązacy w odpowiedzi na działania grenzschutz’u utworzyli POW G.Sl. czyli Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska.
Na terenie Boguszowic oraz ościennych wsi powołano II Batalion, którego dowódcą został Ludwik Piechoczek z Brzezin Rybnickich ( dziś to uroczy fragment ziemi rybnickiej, taka enklawa w lasach otaczających Rybnik, w drodze do Boguszowic, opłotkami jadąc).
Gromadzono broń. Niemieckie władze wojskowe utrudniały te działania wyznaczając nagrodę 3-4 tys. ówczesnych marek dla ewentualnych informatorów o magazynach broni lub o ludziach posiadających broń.
Innym przejawem aktywizacji mieszkańców ziemi rybnickiej było zakładanie kółek rolniczych, niezależnych od administracji niemieckiej. Z początkiem roku 1920 każda wieś posiadała już tę formę zorganizowania. W marcu został utworzony w Rybniku pierwszy związek tych Kółek.
Podobnym przejawem organizowania się ludności polskiej było powstanie Towarzystwa Sportowego (gimnastycznego) „Sokół”. Towarzystwo przygotowywało m. in. przyszłe kierownicze kadry powstańcze.
Na wieść o możliwości odstąpienia na rzecz państwa polskiego pewnych terenów Górnego Śląska , zaczęła Niemców ogarniać panika.
Sytuacja polityczna stawała się coraz bardziej napięta.
W czerwcu 1919 dokonano w powiecie zamachów bombowych na przedstawicieli władzy. W Boguszowicach na mieszkanie żandarma Feista. Strat w ludziach nie było. Były straty materialne.
W takich to okolicznościach doszło do wybuchu I Powstania Śląskiego, o czym w drugiej notce…
** W związku z zaostrzeniem się sytuacji na Śląsku, w dniach 28-30 listopada1918 z terenu zachodnich Niemiec skierowano 117 Dywizję Piechoty dowodzoną przez gen. Karla Hoefera, a na siedzibę jej dowództwa wyznaczono Gliwice. 10 grudnia 1918 dywizja ta otrzymała nazwę Grenzschutz-Division ("Dywizja Ochrony Pogranicza"). Potocznie ludność śląska nazywała te oddziały Grenzschutzem. Z czasem formacji tej podporządkowano wszystkie istniejące na Górnym Śląsku oddziały Freikorpsów. Jej oddziały były głównymi siłami niemieckimi walczącymi przeciwko powstańcom śląskim i były używane do tłumienia wszelkich ruchów niepodległościowych Polaków. Po podpisaniu traktatu wersalskiego formacja ta została wycofana z Górnego Śląska i 11 lutego 1920 rozwiązana, znaczna część jej żołnierzy weszła w skład Reichswehry. Jej oddziały zostały zastąpione nową formacją o nazwie Selbstschutz Oberschlesien ("Samoobrona Górnego Śląska").
Koniec notki pierwszej…
Inne tematy w dziale Kultura
