Nazwa wywodzi się ze starożytnych Chin. Była to degustacja herbaty przy rozmowie przyjaciół podczas bankietu, która kiedyś uchodziła za towarzyskie wydarzenie eurydytów.
Słowo „uczta herbaciana” po raz pierwszy pojawiło się w książce „Wu Xing Ji” autorstwa Shan Qianzhi z dynastii południowej i północnej, która odnosiła się do hrabstw Wu Xing i Piling gdzie każdego roku zbierano herbatę i organizowano bankiety. Herbaciane bankiety zaczęły się w północnych i południowych dynastiach i rozwięły podczas dynastii Tang i Song.
Chiny są kolebką herbaty. Chiny to także miejsce, w którym wyobrażano sobie różne metody produkcji i jej parzenia. Dwór cesarski i związane z nim dynastie wywarły ogromny wpływ na używane przedmioty i sposoby zaparzania liści herbaty. Istnieją trzy główne okresy przygotowywania herbaty, które dominowały równolegle z głównymi dynastiami Cesarstwa Chińskiego.
Okres klasyczny (dynastia Tang 618-907)
Dynastia Tang charakteryzuje się niezwykłym rozwojem kulturalnym. Podczas tego okresu Imperium Chińskie znajduje się w pełnym rozwoju dzięki postępowi w rolnictwie i handlu. W tym czasie herbata nie jest już tylko napojem leczniczym, ale jest również doceniana ze względu na swój smak. Przechowywana w formie sprasowanej cegły, liście są kruszone i nasycane innymi składnikami, tworząc coś w rodzaju pikantnego wywaru. Początek dynastii Tang oznacza demokratyzację herbaty w Chinach.
Rzeczywiście od 618 roku napój był ceniony i stał się bardzo popularny wśród wszystkich klas społecznych. Ta ogromna popularność prowadzi do pojawienia się nowej ceramiki i glinianych naczyń przeznaczonych do spożycia herbaty. Następuje wiek parzonej herbaty!
Państwo chińskie, które ingeruje w gospodarkę wykorzystuje okazję do kontrolowania monopolu na produkcję i dystrybucję herbaty. Równolegle obserwuje się, jak ludzie spotykają się i uczestniczą w pierwszych ceremoniach parzenia herbaty.
To właśnie w czasach dynastii Tang powstało pierwsze dzieło o herbacie, „Cha jing”, czyli „Księga Herbaty” (w 780 r.). Jej autor, Lu Yu (733-804) zwany herbacianym mędrcem, głęboko naznaczył chińską kulturę herbacianą. Jego dzieło stało się punktem odniesienia na przestrzeni wieków.
W tym okresie religia aktywnie uczestniczyła w ekspansji herbaty. Buddyzm Chan założony w VI wieku przywłaszczył sobie ten napój, który pozwalał mnichom nie zasnąć podczas długich sesji medytacyjnych.
Za dynastit Tang kultura herbaty charakteryzowała się ogromną finezją.
Okres romantyzmu
Dynastia Song (960-1279) kontynuowała rozwój zapoczątkowany za dynastii Tang. Coraz więcej regionów produkowało herbatę, która stała się nieodłączną częścią życia. Herbaciarnie powstawały w całym kraju i odnosiły wielkie sukcesy.
Parzenie herbaty stawało się coraz bardziej skomplikowane. Jeszcze większą wagę przywiązywano do atmosfery otaczającej herbatę niż do samej herbaty. Akcesoria ewoluwowały w drogocenności: złoto, srebro, jadeit, porcelana. Wraz ze zmianą akcesoriów zmieniało się również parzenie herbaty.
Przywiązywano najwyższą wagę do wyboru wody. Do parzenia herbaty była wybierana woda ze sropionego śniegu. Pojawiła się nowa metoda przygotowywania herbaty. Ze skompresowanej herbaty liście są mielone na proszek, do którego dodaje się wodę: to Dian-Cha, przodek japońskiej matchy. Proces rozpoczyna się od zalania drobno sproszkowanej herbaty gorącą wodą w celu utworzenia pasty. Następnie powoli dodaje się gorącą wodę, podczas gdy herbata jest stale ręcznie ubijana bambusową szczoteczką.
W tym samym czasie chińska ceramika przeżyła wielki rozwój i wielką różnorodność: seledynowe misy, porcelana qingbai (biała z niebiesko-zielonkawym odcieniem), ciemna zastawa stołowa jian (aby wydobyć jasny kolor ubitej herbaty), białe misy ozdobione motywami kwiatowymi, małe stożkowe czarki…
W czasach dynastii Tang herbatę pili tylko intelektualiści i mnisi. Podczas dynastii Song była ona pita od pałacu cesarskiego po najuboższych, przez wszystkie warstwy społeczne. Cesarz Song Taizhu w swoim pałacu sam przygotowywał herbatę, aby praktykować sztukę parzenia herbaty. Uczeni, miłośnicy sztuki, poeci, kaligrafowie, malarze opanowali sztukę parzenia herbaty.
W cesarskim pałacu sposób picia herbaty osiągnął wysoki poziom wyrafinowania, któremu mogli dorównać tylko ludzie zamożni. Przy herbacie urządzano wystawne bankiety i ceremonie. Produkcja herbat kompresowanych była nadal praktykowana. W południowych Chinach herbatę przygotowywano albo w naparze, albo w wywarach z herbat o małych ilościach, a nawet z połamanych liści do codziennego spożycia.
Dynastia Yuan (1279-1368)
W XIII wieku plemionom mongolskim, zjednoczonym przez Czyngis-chana, udało się podbić i panować nad całymi Chinami. To właśnie podczas panowania Yuan plemiona mongolskie zetknęły się z herbatą. W czasach tej mongolskiej dynastii przygotowywanie herbaty ograniczano do tego, co było absolutnie konieczne. Napój ten był uważany za prosty suplement diety dla tej koczowniczej dynastii.
Tradycyjni hodowcy dodawali mleko do herbaty, zwyczaj, który przejęli od Tybetańczyków i który zaakceptowali Chińczycy zwłaszcza na północy kraju.
W pałacu cesarskim kobiety zajmowały wyspecjalizowane stanowisko do przygotowywania herbaty. Legenda głosi, że jedna z nich posiadała taki stopień doskonałości w wykonywaniu tej sztuki, że cesarz Shundi zauważył ją i została cesarzową.
Chociaż jej siła kulturowa słabła, herbata była bardzo obecna w życiu codziennym. W tym okresie preferowano herbatę liściastą parzoną, ale używano także herbaty prasowanej i herbaty sproszkowanej sporządzanej w formie wywaru. Do produkcji tego rodzaju herbaty liście są miażdżone w młynku lub drobno siekane. Od dynastii Yuan do połowy dynastii Ming sztuka parzenia herbaty ewoluowała w prostocie. Poszukiwano tego co najważniejsze, łączenia harmonii z naturą.
Okres naturalistyczny - dynastia Ming (1368-1644)
Cesarstwo Chińskie doświadczyło wielu najazdów mongolskich w XIII wieku, co doprowadziło do upadku dynastii Song i towarzyszącego jej wzrostu kulturowego. Dynastia Ming przyniosła zasadniczą zmianę w jej przygotowaniu. Rzeczywiście, jej pierwszy cesarz Hongwu wywodzący się z chłopstwa, sprzeciwiał się wszelkim formom starożytnych rytuałów. W 1391 roku zarządził ograniczenie produkcji herbaty prasowanej na rzecz herbaty sypkiej.
Od tego czasu pojawiły się nowe metody i ceremonie przygotowania. Tym razem parzono całe liście herbaty w gorącej wodzie, tak jak jest to praktykowane dzisiaj.
W tym samym czasie ewoluowała ceramika, a upraszczanie przygotowywania herbaty spowodowało rozwój imbryków i białej porcelany (region Jingdezhen, stolicy światowej porcelany). Kultura herbaciana odzyskuje swój wigor i ewoluuje do swojej obecnej formy. Jest to również początek produkcji herbaty fermentowanej. Pojawiają się herbaty kwiatowe, które odnoszą duży sukces wśród literatów. Uczeni cenią przede wszystkim smaki jaśminu, śliwy, róży, mandarynki, wiciokrzewu, drzewa pomarańczowego, lotosu, orchidei, osmantusa, chryzantemy. Stopniowo te pachnące herbaty będą uwodzić populację podczas następnej dynastii Qing, podczas której rozpowszechni się jej handel.
Pierwsze herbaty jaśminowe powstały w połowie dynastii Song, w Suzhou (prowincja Jiangsu). Przeznaczone były dla ludności północnej części kraju. Te smakowe herbaty nie podbiły ludzi z południa, którzy gustują bardziej w smaku „czystej” herbaty. Ta różnica zwyczajów utrzymuje się do dziś.
Od końca dynastii Ming aż do Qing, herbata ulega eksperymentom i komplikacjom, odchodząc od naturalnego ducha. Kiedy mieszkańcy Zachodu osiedlili się w Chinach, przyjęli różne produkowanych odmian, a także metodę przygotowania z tamtych czasów. W tym kontekście herbata często jest kojarzona z porcelaną.
Dynastia Qing (1644-1912)
Ostatnia dynastia Qing również przyniosła nowości w poprzedzającym przez wielki rozkwit światowego przemysłu herbacianego. Rozpoczął się rozwój czarnej herbaty w połowie XVII wieku, handel z Zachodem i rozkwit zróżnicowanej produkcja ceramiki z kolorowym szkliwem …
Z tego okresu też pochodzi oficjalna klasyfikacja różnych rodzajów herbaty.
Od końca XVIII wieku liczne powstania wskazują na degradację społeczeństwa. Wojny opiumowe (1839-1860) pozostawiły kraj w stanie ubóstwa i głodu. W tej sytuacji ludność miała niewiele wolnego czasu, który mogłaby poświęcić na herbatę. W tym niestabilnym okresie wielki pisarz Lu Xun radzi swoim rodakom, aby najpierw martwili się o naród, zanim pomyślą o herbacie.
Podczas wojen opiumowych ludzie Zachodu pisali:
Kiedy obserwuje się, jak Chińczycy poświęcają tyle czasu na herbatę, można założyć, że ten kraj nie będzie miał przyszłości
W pierwszej połowie XIX wieku znacznie rozwinął się eksport herbaty. Ale później Anglicy rozwinęli kultury w swoich koloniach, co doprowadziło do gwałtownego spadku zagranicznego handlu herbatą. Po 1920 roku nastąpił stopniowy wzrost.
Herbata symbolizuje życzenia dotyczące szczęśliwego małżeństwa i lojalnej miłości. Ponadto jej wiodąca rola w instytucji małżeństwa była kontynuowana za panowania dynastii Yuan, Ming i Qing.
Ceremonia parzenia herbaty jest jednym z najważniejszych wydarzeń podczas zaślubin w Chinach. Praktyka ta wiąże się z bardzo uroczystym przyrzeczeniem nowożeńców i wyrazem szacunku wobec ich rodzin.
Herbaciany bankiet w klasztorze odbywa się głównie między mnichami. Na początku ceremonii wszyscy mnisi siadają razem, a główny przeor świątyni przygotowuje aromatyczną herbatę zgodnie z określoną procedurą, aby okazać szacunek, a następnie asystenci częstują mnichów herbatą.
Mnisi wybierają herbatę z przykrytej misy, aby powąchać zapach, obserwują jej kolor, a następnie próbują i wydali dźwięk „tsk, tsk”, aby wychwalać wyśmienitą herbatę i umiejętności warzenia mistrza.
Następnie recytują pisma buddyjskie i rozmawiają na różne tematy.
Degustację herbaty i rozmowę zainicjowaną przez dwóch lub trzech przyjaciół można również nazwać przyjęciem herbacianym lub bankietem herbacianym, podobnie jak przyjęcie herbaciane z dynastii Song. W czasach Północnej Dynastii Song, każdy student urządzał przyjęcie herbaciane i każdego dnia pił herbatę w sali wykładowej. Zgromadzali się tam inni studenci by wspólnie rozmawiać i kosztować przygotowane pyszności.
Parzenie herbaty przy piecyku to bardzo rozpowszechniony aktualnie sposób przygotowywania herbaty, szczególnie ceniony przez młodych Chińczyków.
W mieście Dehua (都德化), stolicy białej porcelany, położonej w regionie miasta Quanzhou (泉州市) w prowincji Fujian, parzenie herbaty przy piecyku stało się modną czynnością konsumpcyjną i prawdziwym fenomenem. Herbata jest przygotowywana na stołowym piecu… Orzeszki ziemne, czerwone daktyle i słodkie ziemniaki są pieczone obok. Waromacie herbaty i smacznego jedzenia pije się herbatę i rozmawia...
Dzisiejsza popularność tego tradycyjnego sposobu picia herbaty nie tylko reprezentuje trend nowych nawyków społecznych, ale także w pełni ilustruje tęsknotę młodego pokolenia za wygodnym życiem dawnych lat.
