W tym tekście chciałbym wyjaśnić beczkę smoleńską na sposób tak prosty, jak to jest tylko możliwe. Rozumiem, że oficjalny raport może być za trudny dla ludzi bez wykształcenia fizycznego. Dlatego swoim zwyczajem robię prezentację typu łopatologicznego. Pomijam liczby, dokładne wartości. Te można znaleźć choćby na blogu fizyka-smolenska.salon24.pl. Ja chcę skupić się na istocie problemu. Podstawowy zarzut przeciwników beczki to zbyt niska wysokość do jej wykonania.
Prezentuję rysunek. Rysunek ma jedynie charakter poglądowy. Nie są zbyt dobrze zachowowane proporcje. Ale właściwych proporcjach rysunek byłby mniej czytelny.
Linia A symbolizuje tor lotu sprawnego samolotu. Widać na niej trzy zasadnicze części. Prosty odcinek z prawej strony symbolizuje fazę opadania. Odcinek z lewej strony to faza wznoszenia. Nie da się przejść z fazy opadania bezpośrednio do fazy wznoszenia, stąd pośrodku mamy łuk symbolizujący fazę przejściową - wyhamowanie opadania i płynne przejście do wznoszenia.
Na brzozie następuje utrata fragmentu skrzydła. Choć jest to około 1/3 rozpiętości, nie znaczy to, że skrzydło utraciło tyleż siły nośnej. Z uwagi na geometrię skrzydła, faktyczny ubytek siły nośnej to jedynie kilka procent. Ten ubytek nie powoduje nagłego zaprzestania wznoszenia. Następuje spłaszczenie toru lotu. Symbolizuje to linia B. Jednak ta linia jest linią czysto hipotetyczną, gdyż utrata siły nośnej to nie jedyny problem. Dysproporcja sił na skrzydłach powoduje nieodwołalny obrót wokół osi. Obrót powoduje zmianę wektora kierunku siły nośnej. Pojawia się rosnący wektor poziomy. Tym samym samolot schodzi z kierunku, coraz mocniej w miarę narastającego przechylenia. Jednocześnie maleje składowa pionowa. Powoduje to coraz wolniejsze wznoszenie, a w końcu spadek. Tak więc należy sorygować linię B. Linię po skorygowaniu oznaczyłem literą C.
I na koniec krótkie podsumowanie.
1) Rozpoczęcie wznoszenia nastąpiło przed brzozą.
2) Utrata fragmentu skrzydła nie spowodowała natychmiastowego upadku, ale nieco wolniejsze wzonszenie w stosunku do tego, co działoby się, gdyby ta utrata nie nastąpiła.
