Dział-Technologie.Temat: Nauka
Kiedy nadawałem tytuł poprzedniej notce "Fizyka eksperymentalna wciąż żyje",naprawdę nie wiedziałem, co się wydarzyło w San Francisco 6 sierpnia 2019. Zacznę jednak od komentarza blogera dedy z dnia 10 sierpnia 2019, 10:32 i od jego zdania :
"experyment może obalić teorię np. ....sfalsyfikował pewne modele SUSY, choć były bardzo ładne i trochę szkoda, że świat nie jest supersymetryczny…."
Bardzo wysoko cenię znajomość fizyki u tego blogera (co dla niego nie ma większego znaczenia),natomiast jego filozofia i metodologia fizyki przyprawiają mnie o ból głowy i stany podgorączkowe,chociaż przyznam, że może to świadectwo czepiania się jego, o to ,że on młody a ja starzec...
Toteż, kiedy w ostatniej rozmowie telefonicznej ( z serii pod tytułem "Co słychać w fizyce jankesów") z moim uczniem sprzed laty -który po otrzymaniu profesury w Warszawie,natychmiast wyjechał na służbę do Jankesów- zacytowałem to zdanie dedy,to usłyszałem:
"modele SUSY nie są tak ładne jak 3 miliony dolarów,którymi nagrodzono teorię supergrawitacji- zwiastun fizyki XXI wieku".
Rzeczywiście,wystarczy wygoglować adres [1] ,by zobaczyć ,że tęsknota i marzenia dedy o fizyce niezaleznej od eksperymentalnego badania przyrody ,mają coraz więcej zwolenników i coraz większe wsparcie materialne.
Nagrodę o nazwie "Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics" ("Nagroda Specjalna Przełomu w Fundamentalnej Fizyce"- informacje o niej : breakthroughprize.org.) w wysokości 3 miliony USD, otrzymali trzej fizycy teoretyczni : Sergio Ferrara((CERN),Daniel Freedman (MIT),Peter van Nieuwenhuizen(Stony Brook University) za teorię supergrawitacji,czyli teorię łączącą ogólną teorię względności z Modelem Standardowym Cząstek Elementarnych( który został "domknięty w 2012 roku odkryciem bozonu Higgsa).
Dokładniej piszac,Ferrara,Freedman i van Nieuwenhuizen w roku 1973 zintegrowali Einstena teorię grawitacji z pewną wersją kwantowej teorii pola[2].W pierwszym kroku opracowali "Zasadę Supersymetrii (SUSY)".Według tej zasady każda cząstka ma niewidzialnego"partnera".Jest to hipotetyczna symetria,w kwantowej teorii pola, która przekształca bozony w fermiony i odwrotnie ( w aktualnej fazie wszechświata- złamana)
Generatory supersymetrii tworzą specjalną grupę matematyczną.Zgodnie z tą symetrią powinna istnieć identyczna liczba fermionów i ich supersymetrycznych partnerów – bozonów. Na przykład elektron-fermion,ma towarzysza- bozona, o tym samym ładunku , który nazwany został s-elektronem. Fotonowi, który jest bozonem, towarzyszy supersymetryczny partner, fermion,zwany - fotino.
Nagrodzony parę dni temu zespół, rozciągnął w roku 1975 ideę SUSY na grawitację i dla grawitonu (kwant pola grawitacyjnego-bozon, o spinie 2) przydzielił supersymetrycznego fermiona-grawitino o spinie 3/2.I tak pojawiła się supergrawitacja z perspektywą kwantowej grawitacji, oraz unii z teorią strun.Prac fundamentalnych stosowania supersymetrii i supergrawitacji do węzłowych prolemów fizyki cząstek elementarnych końca XX wieku jest multum(np.głośne badania Wittena) i nic dziwnego ,że komitet przyznający nagrodę Przełomu, do tego zjawiska się odwołuje.
Jednak ,minęły cztery dekady od przedstawienia SUSY i supergrawitacji,a żadne prognozy co do empirii nie zostały ogłoszone i nic doświadczalnie nie zostało odkryte ,ani potwierdzone.Członkowie komitetu nagrody Przełomu i jej entuzjaści nie są wcale tym zakłopotani, a wręcz przeciwnie-nie kryją swej nowej metodologii fizyki.Oto kilka enuncjacji i wynurzeń :
„Mam wrażenie, że nagrody Nobla czasami trafiają do eksperymentatorów, a nie do ludzi, którzy zaproponowali podstawową teorię”.( J.Ellis)
„Jeśli masz tysiące ludzi którzy są pod wpływem jednego świetnego pomysłu ”- to ten wpływ zasługuje na uznanie, niezależnie od tego, czy zostanie udowodniony eksperymentalnie, czy nie. (A.Linde)
"Bozon Higgsa został zaobserwowany dopiero pięćdziesiąt lat po jego pierwszym przewidywaniu" (S.Ferrara )
Uzasadnienia nagrody Nobla już od dawna są archaiczne i staroswiecie"(A.Ball)
Podsumowując napiszę,że nagradzanie "teorii fizyki nieweryfikowalnych empirycznie" może spowodować utratę kontatu fizyki teoretycznej z nauką .Ostrzej o tym nagradzaniu napisał Peter Woit :
"Przyznanie ogromnej nagrody za teoretyczny pomysł, który właśnie został ostatecznie wykazany jako niedziałający, jest czymś nowym i oburzającym."
Podpisuję się pod tym.
Literatura
[1]SPECIAL BREAKTHROUGH PRIZE IN FUNDAMENTAL PHYSICS AWARDED TO DISCOVERERS OF SUPERGRAVITY
Komentarze