Pakt fiskalny jak rozbiór Polski

Rząd Donalda Tuska chce wepchnąć Polskę do strefy euro, a pakt fiskalny jest jednym z kroków w tym kierunku. Chodzi o to, by stworzyć taką sytuację, że nie będziemy mieli innego wyboru, jak tylko przyjąć wspólną walutę – mówi Krzysztof Szczerski.

Wczoraj zwołano wspólne posiedzenie sejmowych komisji ds. UE, spraw zagranicznych i finansów publicznych. Miały się one zająć projektem ustawy w sprawie ratyfikacji unijnego paktu fiskalnego, wymuszającego na państwach UE utrzymywanie równowagi budżetowej. PiS odrzuca pakt. Dlaczego?

Pomysł na nową strefę euro zmierza w kierunku ścisłego nadzoru nad państwami, łamiąc przy tym fundamentalne zasady, takie jak równość państw. Silniejsze dyscyplinują słabsze. Najważniejsze jest jednak to, że pakt fiskalny jest niezgodny z konstytucją. Rzeczpospolita nie może przekazywać na poziom ponadnarodowy kompetencji istotnych dla realizacji zadań organów państwowych. Ustalenie budżetu, wysokości deficytu i reguł fiskalnych należy do kompetencji polskiego państwa. Pakt dzieli państwa UE na dwie kategorie. Jedni mają prawo decydowania, jak państwa strefy euro, a drudzy, czyli Polska, prawo do uczestniczenia w szczytach tych pierwszych. I to tylko raz do roku. Dlatego dokument ten nie powinien być ratyfikowany. Argument wysuwany przez rząd PO, że mamy zapisane w konstytucji prawie identyczne reguły budżetowe, jest bzdurny. Czym innym jest wewnętrzna reguła fiskalna, a czym innym mechanizm narzucony z zewnątrz jako część prawa międzynarodowego.

Jakie konsekwencje będzie miało dla Polski wdrożenie tej międzyrządowej umowy?

Biorąc pod uwagę, że w pakcie fiskalnym zawarto tzw. złotą regułę, według której roczny deficyt strukturalny krajów, które do niego przystąpiły, nie może przekroczyć 0,5 proc. PKB, a za nieprzestrzeganie tej reguły będą groziły poważne sankcje finansowe…

Koszt paktu fiskalnego leży głównie w przekazaniu kompetencji budżetowych państwa. W konsekwencji grożą nam poważne cięcia wydatków publicznych. Pakt fiskalny nakazuje krajom europejskim realizację jednego, centralnie sterowanego modelu polityki finansowej, opierającego się na dyscyplinie fiskalnej. Będziemy musieli oszczędzać, zamiast np. inwestować we wzrost gospodarczy.

Dlaczego w tym wypadku rządowi Donalda Tuska tak zależy na przepchaniu ratyfikacji paktu fiskalnego w Sejmie?

Rząd Donalda Tuska chce, by Polska weszła do strefy euro, a pakt fiskalny jest jednym z kroków w tym kierunku. Chodzi o to, by stworzyć taką sytuację, że nie będziemy mieli innego wyboru, tylko przyjąć wspólną walutę. Jest też inny, bardziej prozaiczny powód: toczą się obecnie negocjacje ws. wieloletnich ram finansowych UE na lata 2014–2020. Według nas jest to presja dotycząca negocjacji budżetowych. Rząd jest zmuszony przyjąć pakt fiskalny, bo to otworzy drogę do pieniędzy unijnych. Donald Tusk popełnił zasadniczy błąd, łącząc unijne kwestie instytucjonalne z kwestiami finansowymi.

Czy Sejm przyjmie, Pana zdaniem, pakt fiskalny?

Ponieważ PO wybrała procedurę ratyfikacji zgodnie z art. 89 konstytucji zwykłą większością głosów, to raczej tak. To przejdzie do czarnej historii polskiego parlamentaryzmu. Tak jak Sejm kiedyś zatwierdzał rozbiory Polski. Pierwszy rozbiór Polski był w końcu przegłosowany przez Sejm. A w wypadku paktu fiskalnego mamy aż dwukrotne pogwałcenie ustawy zasadniczej – przekazanie kompetencji państwa na poziom ponadnarodowy oraz forma ich przekazania są niezgodne z polskim prawem.

Rozmawiała Aleksandra Rybińska/GPC