Czy wiesz jakie są między nimi różnice i podobieństwa, jak się ma jedno do drugiego?
Norma prawna vs. przepis prawny – różnice, podobieństwa i znaczenie w praktyce
W codziennym życiu często słyszymy pojęcia takie jak „przepis prawny” czy „norma prawna”, jednak nie każdy dokładnie wie, czym one się różnią. Choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się bardzo podobne, te dwa terminy mają swoje unikalne znaczenie w kontekście prawa. Zrozumienie tej różnicy jest kluczowe, nie tylko dla studentów prawa, ale także dla każdego, kto chce lepiej rozumieć, jak działa system prawny.
Normy prawne stanowią fundament systemu prawnego, ponieważ to one wskazują, jak mają wyglądać relacje między obywatelami a państwem, czy między samymi obywatelami. W odróżnieniu od przepisów prawnych które brzmią wprost, normy prawne odkrywa się w drodze wykładni czyli interpretacji nie raz licznych przepisów prawa stanowionego.
A co to jest przepis prawny? Przepis prawny, w odróżnieniu od normy, jest tekstem zawartym w akcie prawnym, takim jak ustawa, rozporządzenie, czy kodeks (też jest ustawą). To formalny tekst, który ma na celu uregulowanie określonych kwestii prawnych, stanowi podstawę do późniejszego stosowania norm prawnych w praktyce. Przepis prawny jest więc czymś, co można bezpośrednio znaleźć w aktach prawnych i co ma bezpośrednie zastosowanie w konkretnej sytuacji, np. konkretny przepis kodeksu cywilnego czy karnego. Przepis prawa to samodzielna jednostka redakcyjna tekstu prawnego, czyli zdaniokształtny zwrot językowy (zdanie w sensie gramatycznym) zazwyczaj wskazujący sposób postępowania, czyli regułę powinnego zachowania. Często jest wyodrębniony formalnie, wyróżniony wizualnie i opatrzony nazwą indywidualizującą, taką jak artykuł, paragraf czy ustęp. Może być też zdaniem, równoważnikiem zdania lub inną jeszcze wypowiedzią oddzieloną znakami interpunkcyjnymi (zdaniokształtnym fragmentem jednostki redakcyjnej). Pojęcie przepis prawa nie jest tożsame z pojęciem normy prawnej; bowiem elementy treści normy prawnej mogą być zawarte w wielu różnych przepisach i to nie tylko jednej ustawy. W ujęciu funkcjonalnym przepisy prawa stanowią podstawę do ustalenia treści norm prawnych.
Można by rzec, że zależność jest taka jak między treścią a formą. Normy prawne są niejako opakowane w przepisy.
Prawo, zgodnie z definicją, to zbiór norm, który powinien być uporządkowany i stanowić spójny system.
W następnych wpisach będę zajmował się problamtyką dóbr osobistych, a więc pewnego istotnego zagadnienia prawa cywilnego, następnie przejdę do zagadnień teorii i filozofii prawa. Będę też czasami komentował bieżące ważne zmiany w prawie lub orzeczenia sądowe. Nie zabraknie też elementów praktycznych, zwłaszcza na gruncie cywilnoprawnym. :)
Jestem adwokatem z kilkunastoletnim doświadczeniem. Praktykuję w jednym z większych miast w Polsce. Poza działalnością zajmuję się również szeroko rozumianą teorią prawa. Główne obszary mojego zainteresowania w tym zakresie to prawo cywilne, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień takich jak dobra osobiste oraz prawo umów.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Społeczeństwo