Feliz Navidad - Wesołego Bożego Narodzenia

Świąteczne drzewko nie wszędzie w Europie ma długą tradycję. Na Południu, gdzie nie występują śnieżne zimy tradycja ta nie przyjęła się. Tak jest np. w Hiszpanii. Choinka pojawiła się tam niedawno – wskutek globalizacji.

 

Tradycja bożonarodzeniowa w Hiszpanii kształtowała się w kulturze puebla. Pueblo to mała miejscowość, domy zgrupowane wokół siebie, dzielące nawet te same ściany, ludzie, którzy żyją blisko siebie, rodziny i kościół, który stanowi centrum życia społecznego. Mentalność puebla stwarza również dobre okazje do przeżywania świąt, które dzielą się na dwie części: pierwsza to „Nochebuena” - dobra noc, czyli w naszym języku wigilia Bożego Narodzenia. Drugie święto to „Reyes Magos”, czyli Trzech Króli - 6 stycznia. Jest to dzień, kiedy do wiosek, do puebli przyjeżdżają Trzej Królowie. Nie pojawiają się sami, tylko w korowodzie przebierańców, nawiedzają kościół, dzieci przygotowują jasełka poświęcone historii bożonarodzeniowej i oczywiście Trzej Królowie, jak to królowie - hojnie - obdarowują dzieci prezentami. W samą wigilię prezentów się nie wręcza.

Reyes Magos (Trzej Królowie) w Meksyku

 

Hiszpanie mają wielką pasję w przygotowaniu żłóbka, w którym znajdą się nie tylko tradycyjne figury świętego Józefa, Matki Bożej, nowo narodzonego Pana Jezusa, zwierząt, ale także postacie z współczesnego życia społecznego, np. sławnych piłkarzy.

Gromadnie uczestniczą w pasterce, która tam nosi nazwę mszy koguta - misa de gallo.

Ozdoby świąteczne z Filipin

 

 

Hiszpańskie kolędy – villansicos - są bogate przede wszystkim w instrumenty. Pojawiają się jakieś dzwonki, ale również cymbałki, dzieci przygotowują różne instrumenty typowe dla danego puebla. I śpiewają donośnie, krzykliwie. Przy czym treść kolęd jest zbliżona do naszych pastorałek, w tym sensie, że nie ma takiej głębi teologicznej, jaką mają polskie kolędy.

 

Wszyscy życzą zawsze szczęśliwych Świąt Bożego Narodzenia - Feliz Navidad. Pod takim też tytułem w 1970 roku napisał sławną piosenkę Jose Feliciano.

 

Jose Feliciano urodził się w 1945 roku w Lares na wyspie Puerto Rico. Szybko stracił wzrok z powodu ciężkiej glaukomy. Zdolności muzyczne objawił w wieku trzech lat. Dwa lata później cała liczna rodzina wyemigrowała do Nowego Jorku, do dzielnicy Spanish Harlem. Najpierw nauczył się grać na akordeonie, później na gitarze, którą podarował mu dziadek.

 

Jako jedenastolatek zasłynął tym, że zamknął się w pokoju i przez 14 godzin słuchał albumów rockowych, jazzowych (Wesa Montgomery) i klasycznej gitary z Segovią. Po tym wydarzeniu przyjął go na lekcje gry na gitarze Harold Morris, który wcześniej studiował u Segovii.

 

Feliciano rzucił szkołę gdy miał 17 lat i zaczął grać w klubach wokół Greenwich Village. W tym samym czasie występowali tam Bob Dylan i Joan Baez. Szybko zyskał wielu chętnych słuchaczy, toteż w 1964 roku podpisał kontrakt z wytwórnią RCA Victor. Pierwszy singel „Everybody do The Click" sprzedawał się nieźle. Nagrywał wtedy w języku angielskim.

 

Jose Feliciano

 

W 1965 i 1966 roku wydał dwa pierwsze albumy: "The Voice and Guitar of Jose Feliciano" oraz "A Bag Full of Soul". Była to mieszanka stylów pop, soul i folk. Seria występów na żywo w różnych stacjach radiowych przyniosła mu przydomek „Czarodziej 10 palców”.

Został zaproszony do Argentyny na Festival de Mar del Plata. Bardzo dobrze przyjęty koncert sprowokował RCA Victor do zaproponowaniu mu wydania albumu hiszpańskojęzycznego. Album w stylu bolero przyniósł dwa wielkie hity: Poquita Fe oraz Sin Fe.

 

W 1967 roku Feliciano koncertował na Wyspach Brytyjskich. Nie czuł się tam dobrze gdyż władze nie zezwoliły na wjazd jego psu-przewodnikowi. Opowiedział o tym w piosence No Dogs Allowed. Po powrocie do Ameryki przeniósł się do Los Angeles ponieważ postanowił stać się piosenkarzem latynoamerykańskim. W 1968 roku nagrał swoją wersję przeboju Doorsów - "Light My Fire". Singel z tym nagraniem sprzedał się w milionach egzemplarzy i osiągnął 3 pozycję na amerykańskiej liście przebojów.

 

W 1969 roku otrzymał dwie nagrody Grammy. Podczas koncertu w Tiger Stadium w Detroit Jose Faliciano zaprezentował nową aranżację, w latin jazz, hymnu amerykańskiego. Przez pięć tygodni znajdowała się na liście Bilboard Hot 100. Tę wersję przebił sławą dopiero Jimi Hendrix 10 miesięcy później w Woodstock.

 

Jose Feliciano

W 1970 roku wyszedł album „Jose Feliciano”, który zawierał christmas songi. Na pierwszej ścieżce znajdował się utwór

 

Feliz Navidad.

 

Ta świąteczna piosenka stała się największym hitem w karierze Jose Feliciano. W nagraniu wykorzystał oprócz zwykłej, akustycznej gitary, również jej wenezuelską odmianę cuatro. Następne wydania albumu nosiły już nazwę od tego właśnie utworu. W 2001 roku album został ponownie wydany przez BMG, która dodała trzy songi uprzednio nie wydane przez RCA Victor.

 

Cuatro z Puerto Rico, 6-cio strunowa

 

"Feliz Navidad, prospero año y felicidad" - "Merry Christmas, prosperous year and happiness"- Wesołego Bożego Narodzenia I dobrego Nowego Roku – te proste słowa tekstu znane są w całej Ameryce (w Kanadzie również) oraz we wszystkich krajach hiszpańskojęzycznych.

 

Według statystyk prowadzonych przez ASCAP (Związek Kompozytorów, Autorów i Wydawców) Feliz Navidad znajduje się wśród 25 najczęściej odtwarzanych i nagrywanych utworów świątecznych na świecie. W Polsce chyba nie jest zbyt popularna., w każdym razie rzadko ją słychać. Być może rytmy latynoskie nie kojarzą nam się z Narodzinami Jezusa.

 

Ten skoczny rytm jednak bardzo odpowiada zespołom popowym i rockowym i to nie tylko z kręgu latynoamerykańskiego. W Niemczech Feliz Navidad jest bardziej znana, a to za sprawą zespołu Boney M., który w latach 70. był tam bardzo popularny.

 

 

Zatem – Feliz Navidad.

 

 

 

 

Feliz Navidad lyrics:

 

Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!
Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!

I want to wish you a Merry Christmas!
With lots of presents to make you happy!
I want to wish you a Merry Christmas!
From the bottom of my heart!

I want to wish you a Merry Christmas!
With mistletoe and lots of cheer!
With lots of laughter through out the years!
From the bottom of my heart!

Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!
I want to wish you a Merry Christmas!
With lots of presents to make you happy!

I want to wish you a Merry Christmas!
From the bottom of my heart!
I want to wish you a Merry Christmas!
With mistletoe and lots of cheer!

With lots of laughter through out the years!
From the bottom of my heart!
Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!

Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!
Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!

Feliz Navidad, feliz Navidad!
Feliz Navidad, prospero año felicidad!