Godziemba Godziemba
319
BLOG

Polski debiut olimpijski (1)

Godziemba Godziemba Kultura Obserwuj notkę 4

Wojna polsko-bolszewicka uniemożliwiła polskim zawodników udział w Igrzyskach Olimpijskich w Antwerpii w 1920 roku.


     Sportowcy polskiego pochodzenia po raz pierwszy wystąpili na igrzyskach olimpijskich podczas zawodów w Londynie w 1908 roku.


      Startowali jednak w barwach obcych państw, dlatego nie uznaje się tej daty za nasz oficjalny debiut olimpijski. I tak, Felicja Pietrzykowska, reprezentująca Austrię, wzięła udział w turnieju tenisowym, ale od padła już w pierwszej rundzie. Znakomicie natomiast wypadł w konkursie skoków do wody Jerzy Gajdzik, występujący w amerykańskich barwach. W skokach z trampoliny zdobył on brązowy medal.


     Podczas V Olimpiady w Sztokholmie w 1912 roku, pochodzący ze Lwowa, reprezentujący Austrię, w biegach eliminacyjnych na 200 i 400 m zajął trzecie miejsce, a dalszych etapów kwalifikowało się wówczas jednie dwóch pierwszych zawodników.


      „Startowałem po raz pierwszy na wielkich zawodach. – wspominał po latach - Stadion mnie oszałamiał, czterdzieści tysięcy. Ogromne to, wielkie... A nasz, lwowskiej Pogoni – do czego to porównać? Każda narodowość miała wydzielony sektor. Śpiewano narodowe pieśni i wznoszono okrzyki. Cóż za doping! Na trybunach tylko kilku Polaków, w tym między innymi Kazimierz Hemerling i Zygmunt Kłośnik-Januszowski, pierwsi polscy sprawozdawcy. Stremowany, nie oswojony z atmosferą zawodów olimpijskich, osiągnąłem słabsze wyniki od tych, na które oczekiwałem”.


      Kilku Polaków reprezentowało w czasie tych igrzysk barwy Rosji. Byli to piłkarze: Borejsza i Fiodor Rymsza, strzelec Oswald Reszke, lekkoatleta Piotr Gajewski, a także jeźdźcy – Sergiusz Zahorski i Karol Rόmmel.


      Największe emocje wzbudził start Rόmmela w konkursie skoków. Do ostatniej przeszkody szło mu znakomicie i miał duże szanse nawet na złoty medal. Jednak na ostatniej przeszkodzie jego koń „Ziablik” potknął się, co spowodowało upadek, po którym trafił do szpitala. W efekcie ukończył rywalizację na dziewiątym miejscu w stawce 31 jeźdźców.


      Król Szwecji, Gustaw V przesłał do szpitala wierną kopię złotego medalu, uznając, że Rόmmel zasługuje na wyróżnienie.


     I Zjazd Polskich Zrzeszeń Sportowych i Gimnastycznych odbył się, dzięki inicjatywie Warszawskiego Koła Sportowego,  w dniach od 20 do 22 września 1918 roku w Warszawie. Podczas obrad honorowy prezes zjazdu  prof. Eugeniusz Piasecki zaproponował utworzenie centralnej instytucji, która kierowałaby polskim sportem. Opracowano także ujednolicone przepisy różnych dyscyplin i konkurencji sportowych oraz zainicjowano organizację tzw. „igrzysk narodowych” w celu lepszego przygotowania naszych zawodników do rywalizacji na arenie międzynarodowej.


     Z okazji zjazdu, na Agrykoli odbyły się zawody w różnych dyscyplinach sportowych, wzorowane na programie i regulaminie igrzysk olimpijskich w Sztokholmie w 1912 roku.


     Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę rozpoczęto tworzenie zorganizowanego ruchu sportowego w obrębie całego kraju. W oparciu o Ustawę o wolności zrzeszania się w organizacje z dnia 8 stycznia 1919 roku oraz rozporządzenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 18 stycznia  przystąpiono do tworzenia narodowych związków poszczególnych dyscyplin.


      Do podstawowych zadań związków sportowych należało: „opracowywanie i wydawanie ujednoliconych regulaminów i przepisów, zgodnych z przepisami międzynarodowych federacji; ustalanie planów szkolenia; przeprowadzanie zawodów i rozgrywek wszystkich szczebli oraz organizowanie w Polsce imprez międzynarodowych; zatwierdzanie rekordów Polski w sportach wymiernych; szkolenie i mianowanie instruktorów, trenerów i sędziów sportowych; reprezentowanie poszczególnych dyscyplin wobec władz polskiego sportu i w odpowiednich federacjach międzynarodowych; przygotowanie i ustalanie składu polskiej reprezentacji w poszczególnych dyscyplinach do udziału w imprezach międzypaństwowych i międzynarodowych, a zwłaszcza mistrzostwach Europy, mistrzostwach świata oraz igrzyskach olimpijskich”.


     Pierwszym związkiem sportowym, który utworzono w II Rzeczypospolitej był Polski Związek Lekkoatletyczny, który powołano11 października 1919 roku w siedzibie Krakowskiego Towarzystwa Lekarskiego. Prezesem związku został Tadeusz Kuchar, a siedzibą organizacji mieściła się w Lwowie. W trakcie zjazdu  podjęto uchwałę o konieczności powołania Polskiego Komitetu Olimpijskiego.


     Następnego dnia utworzono Komitet Udziału Polski w Igrzyskach Olimpijskich, którego prezesem został dr Stanisław Polakiewicz, lwowski adwokat i działacz sportowy.


     Komitet, nad którym protektorat objął Naczelnik Państwa Józef Piłsudski, powstał podczas posiedzenia w Hotelu Francuskim w Krakowie, przede wszystkim dzięki zaangażowaniu działaczy galicyjskich.


       Krakowski „Ilustrowany Kurier Codzienny” 19 listopada zaproponował inną nazwę: Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich. Została ona przyjęta na posiedzeniu w Warszawie 1 grudnia 1919 roku. Ustalono wówczas statut organizacji, a na jej prezesa wybrano księcia Stefana Lubomirskiego.


      Siedziba PKIOL mieściła się w Warszawie, w gmachu Ministerstwa Zdrowia Publicznego, w Al. Ujazdowskich. Za główne wyzwania PKIOL uznał potrzebę jak najszybszej organizacji kolejnych związków sportowych oraz przygotowanie i wysłanie reprezentacji narodowej na Igrzyska VII Olimpiady w Antwerpii.


      Udział w igrzyskach miał zaprezentować na forum międzynarodowym odrodzoną Rzeczpospolitą.


      Trochę później powstała pierwsza z organizacji gier zespołowych – Polski Związek Piłki Nożnej. W Warszawie w dniach 20-21 grudnia 1919 roku spotkali się działacze 31 stowarzyszeń i klubów piłkarskich, którzy na prezesa PZPN wybrali doktora medycyny Edwarda Cetnarowskiego, a na główną siedzibę związku – Kraków (od 1928 roku była nią Warszawa).


      Przygotowania PKIOL do planowanego startu olimpijskiego w roku 1920 polegały przede wszystkim na wsparciu zawodników, mających pojechać na igrzyska. Sportowcy uzyskali  urlopy z wojska oraz  pomoc wojska w szkoleniu.


      Pomimo przygotowania lekkoatletów, jeźdźców konnych, drużyny piłkarskiej, szermierzy i tenisistów zagrożenie państwa agresją bolszewicką zadecydowało , iż PKIOL podjął 12 lipca 1920 roku uchwałę o wycofaniu naszej reprezentacji.


      Sierpniowe zmagania olimpijskie zbiegły się z krwawą walką o utrzymanie niepodległości Polski i zatrzymanie ekspansji  komunizmu na zachód Europy. W zwycięskiej wojnie wzięło udział około 90% zawodników zakwalifikowanych uprzednio do belgijskich igrzysk,  a kilku z nich  poniosło śmierć.


     W Antwerpii  wzięło jednak udział dwóch sportowców polskiego pochodzenia.  Startujący w drużynie Stanów Zjednoczonych Józef Krzyczewski zdobył brązowy medal w przeciąganiu liny, natomiast w zapasach  uczestniczył zawodnik o nazwisku Szymański.


      Do programu igrzysk w Antwerpii włączono hokej na lodzie i konkurencje łyżwiarstwa figurowego, co sygnalizowało wzrost zainteresowania MKOl zimowymi dyscyplinami.


CDN.




Godziemba
O mnie Godziemba

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura