Węgiel jako kopalina znany był od dawna. W wielu miejscach, gdzie znajdowała się wychodnia pokładów węgla kamiennego, znano zjawisko kamieni pożeranych przez płomienie. A że w czasie spalania się wydzielał się gryzący dym, często uważano, że są to kamienie pochodzące z czeluści piekieł, które znalazły się na powierzchni ku przestrodze osób nie przestrzegających norm nakazanych przez kościół.
Zdarzało się, że także i fale morskie natrafiały na taką wychodnię na krawędzi wody i morza. Wtedy te "kamienie" znajdowano na plażach, wyrzucone przez morze po większym sztormie. Te kamienie morskie - jak je określano - spalały się w ogniu oraz wydzielały gryzący oczy i utrudniający oddychanie, dym. Na Wyspach Brytyjskich od wieków używanie tego "morskiego kamienia" do ogrzewania pomieszczeń było zakazane pod karą śmierci.
Tak naprawdę węgiel został doceniony dopiero po wynalezieniu silnika parowego. Nic nie nadawało się lepiej do uzyskania pary wodnej, niż węgiel a magia pieniądza, który para wodna pozwalała wypracować, uczyniła cuda. Węgiel znany z odwiecznej niechęci nagle stał się bardzo ważnym surowcem energetycznym tym bardziej, że pozwalał wyprodukować dużo więcej, niż dotychczas, umożliwiał transport na znaczne odległości dużo szybciej, niż klasyczny zaprzęg konny, to jeszcze nadawał się nie tylko do ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych, ale też przyspieszał przygotowanie posiłków...
Piec łazienkowy opalany węglem, lata 20. XX w., https://a.allegroimg.com/original/0c674d/e469e68e48a490b25fe73970d624
Fakt, że węgiel stał się poszukiwanym surowcem, przesądził o konieczności wydobycia go z głębi ziemi, co podnosiło rentowność kopalni węglowych.
Badania nad wykorzystaniem tego surowca w sposób inny, niż tylko spalanie pozwolił na jego rozkład w specjalnie przygotowanych warunkach i wtedy okazało się, że węgiel podlega zgazowaniu dając nowy rodzaj paliwa znany jako gaz miejski. Wtedy rozwinął się przemysł gazowniczy i niemal każda większa miejscowość posiadała własną gazownię.
Gaz lokalnie wytwarzany z dowiezionego węgla stworzył zupełnie nowe możliwości wykorzystania tego surowca. Sieć gazowa prowadząca przez ulice miejskie pozwoliła na budowę miejskiej sieci oświetleniowej. Początkowo latarnie uliczne stosowano w centrum miasta, ale wkrótce zaczęto instalować sieć gazową w budynkach czynszowych. Tu również stosowano gaz w celach oświetleniowych, ale też dość szybko okazało się, że jest to medium doskonale sprawdzające się w kuchni do gotowania posiłków oraz do ogrzewania łazienek oraz mieszkań. Piece gazowe połączone siecią przewodów gazowych nagle zreformowały system ogrzewania, ponieważ mieszkańcy zostali uwolnieni od gromadzenia zapasów węgla i pozbywania się ogromnych ilości popiołu z pieców węglowych.
Wydawało się, że węgiel w postaci gazowej zrewolucjonizuje życie mieszkańców miast. Ale wtedy pojawiły się nowe wynalazki. Jednym z nich było wytworzenie energii elektrycznej za pomocą wodnych generatorów prądu. Wydajność tych elektrowni w dużym stopniu zależała od odpowiednio dużego potencjału wody uruchamiającej generator prądu. Problemy wytwarzania energii elektrycznej na terenach nizinnych były pewnym wyzwaniem, ale zastosowanie pary wodnej do napędu generatora prądu zrewolucjonizowały energetykę.
Jeden z wielu typów współczesnego pieca centralnego ogrzewania, https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcS01FFAXbRTmzJtFemuyupqO54Fn9Ak02s7D-BXnGfHgIgnSwUXCqh30rFD8DfUwBt7u3Y&usqp=CAU
Okazało się, że węgiel węglowi nie jest równy. Są jego pokłady, które znacznie lepiej niż inne, nadawały się do wstępnego wypalenia węgla kamiennego i wytworzenia gazu, ale odpad tego węgla, czyli koks, nadawał się do spalania w piecach zupełnie nowej konstrukcji. Były to piece ustawiane w najniżej położonej części budynku i wyposażone w kieszenie wypełnione wodą. Ogrzewana w piecu woda unosiła się ku górze i siecią rur docierała do grzejników w pokojach mieszkalnych. Był to wynalazek epokowy, ponieważ jeden piec mógł równocześnie ogrzewać wszystkie pomieszczenia mieszkalne budynku a przy tym nie było już problemu popiołu w mieszkaniach.
Współczesna elektrociepłownia posiada generator prądu zasilany parą przegrzaną a przed jej uwolnieniem do środowiska wykorzystuje się nadmiar ciepła do całorocznego ogrzewania wody pitnej i sezonowego ogrzewania pomieszczeń, filtry oczyszczają spaliny z pyłów i gazów a popiół stanowi cenny surowiec do produkcji spieków ceramicznych, https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Warszawa%2C_Elektrociep%C5%82ownia_%C5%BBera%C5%84_-_fotopolska.eu_%28317432%29.jpg
Dalsze prace nad instalacją ogrzewania pomieszczeń pozwoliły na utworzenie sieci grzewczej dla większej liczby budynków. Efekt był zdumiewający, ponieważ zdecydowanie spadło zadymienie miast w okresie zimowym. Pojawił się również element oszczędności surowca, bowiem spalano go już tylko w jednym piecu a nie w każdym z mieszkań. Dalsze prace nas systemem ogrzewania jeszcze bardziej przyczyniły się do ograniczenia ilości spalanego surowca oraz zdecydowanego ograniczenia emisji spalin. Uzyskano to koncentrując nie tylko proces wytwarzania energii elektrycznej, ale także i wykorzystując wytworzoną energię cieplną do celów grzewczych a prace nad ochroną środowiska naturalnego doprowadziły do powszechnego stosowania filtrów oczyszczających wytworzone spaliny nie tylko z popiołów...
To dopiero początek rewolucji energetycznej.
