Byłaś dla nas radością i dumą,
jak stal prężna, jak żywioł surowa,
ustom - pieśnią, sercu - krwawą łuną,
ARMIO KRAJOWA.
Zimny ogień, granat pod podłogą,
łańcuch co dzień spajany od nowa,
zbrojne kroki nocą leśną drogą,
ARMIA KRAJOWA.
W bohaterów prowadziłaś ślady
naród zwarty, jak grupa szturmowa,
aż spłynęłaś krwią na barykady,
ARMIO KRAJOWA.
Nie rabaty, nie barwy mundurów,
nie orderu wstęga purpurowa,
ale skowyt i krew spod pazurów,
ARMIA KRAJOWA.
Choć nagrodą było Ci wygnanie,
kulka w plecy, cela betonowa,
co się stało – nigdy nie odstanie,
ARMIO KRAJOWA.
Odmówiono Ci sławy i życia,
ale symbol wyklęty i słowa
imię Twoje wciąż sławią z ukrycia,
ARMIO KRAJOWA.
Nas nie stanie, lecz Ty nie zaginiesz,
Pieśń Cię weźmie, legenda przechowa.
Wichrem chwały w historię popłyniesz,
ARMIO KRAJOWA.
Zbigniew Kabata-"Bobo" (żołnierz oddziału AK "Jędrusie")
77 lat temu, 14 lutego 1942 roku, Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Decyzja była podyktowana koniecznością scalenia polskich oddziałów zbrojnych, działających w konspiracji i podporządkowaniu ich rządowi RP w Londynie.
W skład AK weszło około 200 organizacji wojskowych pod okupacją sowiecką i niemiecką. Akcję scaleniową rozpoczął już ZWZ. W latach 1940 - 44 do ZWZ a później AK przystąpiły: Tajna Armia Polska, Polska Organizacja Zbrojna "Znak", Gwardia Ludowa PPS-WRN, Tajna Organizacja Wojskowa, Konfederacja Zbrojna, Socjalistyczna Organizacja Bojowa, Polski Związek Wolności oraz częściowo Narodowa Organizacja Wojskowa, Bataliony Chłopskie i Narodowe Siły Zbrojne.
W skład AK wchodziły także jednostki strukturalne, działające poza granicami kraju: Samodzielny Wydział do Spraw Kraju Sztabu Naczelnego Wodza tzw. Oddział VI oraz Oddziały AK na Węgrzech ("Liszt") i w Niemczech (Komenda Okręgu Berlin "Blok").
Armia Krajowa była częścią Sił Zbrojnych RP i podlegała Naczelnemu Wodzowi i rządowi RP na uchodźstwie. Jej głównym celem było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości, organizowanie samoobrony i przygotowanie Polaków do powstania przeciw Niemcom, z chwilą ich militarnego załamania.
W 1944 roku liczyła ok. 380 tys. członków. Jej dowódcy to generałowie Stefan Rowecki "Grot", Tadeusz Bór-Komorowski i Leopold Okulicki.
Po upadku Powstania Warszawskiego jednostki AK na terenach zajętych przez Armię Czerwoną zostały zdemobilizowane. 19 stycznia 1945 roku Komendant Główny gen. Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK. Zginęło około 100 tysięcy żołnierzy AK, a około 50 tysięcy zostało uwięzionych i wywiezionych wgłąb Rosji.
Represje polskie i sowiecki spowodowały, że nie wszystkie oddziały AK podporządkowały się rozkazowi i demobilizacji. Powstały nowe organizacje, teraz skierowane przeciw sowieckiej okupacji Polski: m.in. Ruch Oporu Armii Krajowej i Zrzeszenie "Wolność i Niezawisłość".
Żołnierze Armii Krajowej byli prześladowani przez władze komunistyczne Polski, więzieni, skazywani na śmierć ale wierni przysiędze, którą składali:
"W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Maryi Panny, Królowej Korony Polskiej kładę swe ręce na ten Święty Krzyż, znak Męki i Zbawienia, i przysięgam być wiernym Ojczyźnie mej, Rzeczypospolitej Polskiej, stać nieugięcie na straży Jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć ze wszystkich sił – aż do ofiary życia mego.
Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i rozkazom Naczelnego Wodza oraz wyznaczonemu przezeń Dowódcy Armii Krajowej będę bezwzględnie posłuszny, a tajemnicy niezłomnie dochowam, cokolwiek by mnie spotkać miało. Tak mi dopomóż Bóg."
Czy byli już ostatnim pokoleniem przywiązanym do wartości, które przez wieki kształtowały Rzeczpospolitą?