tytusrex tytusrex
1517
BLOG

Czeka nas nowy Pearl Harbor? 7 grudnia 202...r?

tytusrex tytusrex Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 26

7 grudnia 1941 o godz. 7:53 lotnictwo Cesarstwa Japonii zaatakowało bazę marynarki wojennej USA na Pacyfiku. Atak ten przesądził o włączeniu się USA do działań wojskowych II WŚ. Dzisiaj historię tą znamy z amerykańskich super produkcji. Jednakże dopiero najnowsza filmowa odsłona tego wydarzenia już na samym początku mówi nam jak skomplikowane czynniki ekonomiczne i polityczne zadecydowały o japońskim ataku na Pearl Harbor.

Ale Pearl Harbor był efektem działań Tokio i Waszyngtonu. Oto już w latach 30-tych XX wieku na Pacyfiku trwała cicha rywalizacja o wpływy między Japonią a USA. Kryzys z lat 1929-1930 uderzył w Japonię z nie mniejszą siłą niż w Niemcy i w kraju kwitnącej wiśni pojawił się głód. Dotychczas pokojowo nastawieni japońscy politycy zaczęli tracić na znaczeniu. Coraz większą rolę w polityce Japońskiej zaczęli odgrywać wojskowi tzw, Jastrzębie. A wszystko zaczęło się 15 maja 1932r. Jest to ważna data ponieważ tego dnia skończyła się w Japonii era partyjnych gabinetów, a zaczęła się era rządów prawicowych, wojskowych ekstremistów. Tego dnia grupa kadetów marynarki wojennej zamordowała ówczesnego premiera Japonii Tsuyoshi Inukai. Znany jako incydent z 15 maja.

Sytuacja gospodarcza kraju w latach 30-tych była bardzo trudna. Japonia potrzebowała surowców, których nie mogła nabyć ze względów na problemy finansowe. Dlatego już we wrześniu 1931r. grupa japońskich oficerów zorganizowała prowokację mającą na celu danie pretekstu japońskim wojskom do zajęcia Mandżurii. Tzw. incydent mukdeński spotkał się co prawda z ostrą krytyką ze strony opinii publicznej. Amerykański sekretarz stanu przedstawił notę protestacyjną, która głosiła: " USA nie zamierzają uznać żadnej sytuacji, traktatu lub umowy sprzecznych z zobowiązaniami wynikającymi z paktu 27 sierpnia 1928r. których Chiny, Japonia a także Stany Zjednoczone są stronami" Chodziło oczywiście o słynny pakt Brianda-Kellogga podpisany w Paryżu i ustanawiający wyrzeczenia się wojny jako instrumentu polityki międzynarodowej. Zaś Zgromadzenie Ligi Narodów uchwaliło 11 marca 1932r. rezolucję uznającą akcje zbrojne Japonii w Mandżurii za sprzeczne z art. 10 Traktatu Wersalskiego nakazującym pokojowe rozwiązania konfliktów. Nie wpłynęło to jednakże na politykę zagraniczną Japonii. 9 marca 1932r Japonia utworzyła na obszarze 1,5 mln km2 marionetkowe państewko Mandżukuo z cesarzem Pu Yi na czele i całkowicie zależne od Tokio. Zaś 27 marca 1933 roku Cesarstwo Japonii wystąpiło z Ligi Narodów. Od tego momentu stosunki i interesy Japonii i USA stały ze sobą w sprzeczności.

Stany Zjednoczone również dotknął kryzys z 1929r. dlatego nie podejmowały żadnych działań ekonomicznych mających skłonić Japonię do zmiany kursu w polityce międzynarodowej gdyż ten kraj był jednym z głównych odbiorców ropy naftowej. 80% ropy naftowej jaką zużywała Japonia pochodziło z USA. Podobnie wyglądał odsetek procentowy względem innych państw co do surowców hutniczych czy gumy aż 100%. Opinię publiczną także bardziej absorbowała sytuacja polityczna w Europie niż to co dzieję się w Azji. Opinią nie wzruszyła nawet próba zamachu stanu z 26 lutego 1936r. w wyniku, którego śmierć poniósł ówczesny premier Japonii Makoto Saito. Cesarz Hirohito zdławił rebeliantów ale w rzeczywistości był to ostatni akord jego władzy. Wojskowi z Hideki Tojo na czele przejęli kontrolę zarówno nad polityką zagraniczną i szukali sojuszników.

Od stycznia 1933 roku nowym kanclerzem Rzeszy został Adolf Hitler. Zarówno on jak i wojskowi ja strzębie z Japonii szukali sojuszników w polityce międzynarodowej. 25 listopada 1936r w Berlinie pomiędzy Niemcami a Japonią podpisany został pakt antykominternowski, którego celem głównym było zwalczanie komunizmu a celem nieoficjalnym zmuszenie USA do walki na 2 frontach.

Momentem krytycznym okazał się wybuch wojny chińsko-japońskiej 7 lipca 1937 roku. Tego dnia japońskie oddziały sprowokowały tzw. incydent na moście Marco Polo lub inaczej moście Lugou na przedmieściach Pekinu. Do dziś historycy spierają się czy była to prowokacja japońska czy komunistyczna celem której miało dojść do walk między dwiema nacjonalistycznymi armiami. Japońską armią kwantuńską oraz chińską armią Kuomintang. Faktem jest natomiast, że incydent stał się pretekstem do zajęcia Szanghaju, Nankinu oraz południowego Shanxi. Wszystkim tym podbojom towarzyszyła masakra ludności cywilnej i bierna postawa państw Zachodu. 

Dopiero wówczas USA zrozumiały, że Japonia nie poprzestanie na Korei czy Mandżurii a po klęsce wojsk japońskich nad rzeką Chałchyn-Goł nowym obszarem zainteresowań japońskich wojskowych stał się południowy Pacyfik. W latach 1936-1939 USA wreszcie nałożyły na Japonię sankcje gospodarcze, których celem miało być zmuszenie Tokio do zmiany polityki zagranicznej, a w maju 1940 przebazowały marynarkę wojenną Pacyfiku z San Diego do Pearl Harbor dając sygnał Japonii, że nie zawaha się użyć siły. Działania te zamiast ugasić konflikt zwyczajnie popchnęły Japonię do wojny z USA o panowanie na Pacyfiku. I tak oto doszło do Pearl Harbor oraz bitwy o Midway.

Chiny rozwinęły swoje możliwości gospodarcze dzięki USA i Europie. Chcą powrócić do dawnej świetności kiedy to odpowiadały za 33% PKB świata. Społeczeństwo chińskie bardzo szybko się modernizuje i ma coraz większe oczekiwania od chińskiej partii komunistycznej. A ta aby móc się utrzymać u władzy zwyczajnie zmuszona będzie działać. Na zachodzie, północy lub południu. 

Miejsce Japonii we współczesnym świecie zajęły Chiny. Pearl Harbor zajął Honkong a Midway zastępuje Tajwan. Pekin odrabia pracę domową z historii. Zdaje sobie sprawę, że otwarta interwencja zbrojna w Honkongu czy na Tajwanie może skończyć się militarną odpowiedzią USA czy szerzej państw zachodnich lub z nim sprzymierzonych. Ale nie mamy co się łudzić. W grze są ogromne pieniądze i wpływy o które warto walczyć nawet jeśli miał by być to wybuch III WŚ




tytusrex
O mnie tytusrex

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Euroentuzjasta. Na co dzień pracownik biurowy Interesuje się historią, ekonomią i polityką.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura