26 lutego 2011 roku o godzinie 6:07 czasu moskiewskiego rakieta nośna Sojuz-2.1b rozpoczęła wynoszenie na orbitę okołoziemską pierwszego satelity trzeciej generacji rosyjskiego systemu nawigacyjnego GLONASS (Globalnaja Nawigacionnaja Sputnikowaja Sistiema).
O godzinie 9:41 kontrolę nad obiektem przejął ośrodek naziemny informując, że umieszczenie satelity na orbicie zakończyło się pełnym sukcesem. Wydarzenie to odbiło się szerokim echem na całym świecie, bo po kilku nieudanych próbach Rosjanie są bliscy uruchomienia alternatywy dla amerykańskiego GPS.
Satelita GLONASS-K jest następcą satelitów GLONASS-M, które do chwili obecnej wypełniały większość systemu. Obiekty serii K są blisko dwukrotnie lżejsze od swoich poprzedników (750 kg, zamiast 1400 kg), mogą działać 3 lata dłużej (10-12 lat) oraz transmitują 5 sygnałów nawigacyjnych, przy tylko dwóch sygnałach poprzedników, co znacznie zwiększa efektywność i dokładność systemu. Dokładność wzrośnie z około 30 do 5 m. Cztery sygnały militarne transmitowane będą w pasmach L1 oraz L2, natomiast dla potrzeb cywilnych wykorzystane zostanie pasmo L3.
GLONASS do separacji poszczególnych sygnałów wykorzystuje technikę FDMA (Frequency Division Multile Access). Dodatkowo jednak dostępne będą 2 sygnały CDMA (Coded Division Multiple Access), wykorzystywane przez system GPS - umożliwią one współpracę dwóch systemów.
Skorzystają na tym cywile, którzy wyposażeni w urządzenia kompatybilne z dwoma systemami będą mogli korzystać aż z 50 satelitów do wyznaczania swojej pozycji.
Dzięki innemu kątowi inklinacji oraz innej wysokości działania, satelity systemu GLONASS pozwalają na znacznie dokładniejsze pokrycie obszarów okołobiegunowych, aniżeli satelity systemu amerykańskiego.
Na chwilę obecną GLONASS działa na obszarze Rosji. Aby osiągnąć pokrycie globalne system potrzebuje jeszcze dwóch satelitów. Te mają zostać umieszczone na orbitach jeszcze w bieżącym roku. Rosjanie promując rozwój swojego systemu wprowadzili 25% cło na wszystkie urządzenia importowane, kompatybilne z GPS, a niewspółpracujące z systemem rosyjskim. Od 2012 roku wszystkie samochody produkowane w Rosji mają być standardowo wyposażone w systemy nawigacji GLONASS.
Wystrzelenie satelity GLONASS-K było szeroko promowanym wydarzeniem podczas marcowych targów CeBIT w Hannoverze. Goście odwiedzający targi mogli w szczegółach poznać możliwości oraz zasadę działania systemu, jak również na własne oczy zobaczyć rzeczywistych rozmiarów model satelity znajdujący się już na orbicie.
Współczesne systemy nawigacji są podstawą do prowadzenia działań wojennych. Państwo, które posiada bezpośredni nadzór nad tymi systemami może znacznie osłabić potencjał wojskowy stron konfliktu przez wyłączenie lub zmianę parametrów nawigacyjnych.
We współczesnej historii najbardziej znane są dwa przypadki, w których USA, zarządzające systemem GPS, wykorzystało tę możliwość. Podczas pierwszej wojny w Zatoce Perskiej zmieniono ustawienia systemu GPS, tak aby pokazywał fałszywe dane, Irakijczycy zorientowali się dopiero po dwóch dniach, podczas których źle lokalizowali położenie swoich jednostek, a ich pociski nie trafiały w cel. Podobna sytuacja miała miejsce w 2008 roku podczas wojny rosyjsko - gruzińskiej, GPS został w tym regionie wyłączony utrudniając ruchy wojsk rosyjskich. Po tym zdarzeniu Władimir Putin, przekonany jak ważne jest posiadanie własnego systemu pozycjonowania, doprowadził do intensyfikacji prac nad GLONASS.
Własny system, Compass - Beidou, budują Chiny, w 2012 roku powinien pokryć swoim zasięgiem Chiny, a w 2020 roku cały świat. Również Europa zaangażowała się w projekt globalnej nawigacji - Galileo, który ma osiągnąć pełną funkcjonalność w 2018 roku.
Inne tematy w dziale Technologie
