Ustawienie alarmu RW na 65 metrów przez załogę rządowego Tupolewa pozostawało przez lata niewyjaśnione.
Nie ustaliły tego raporty, ani polski ani rosyjski. Biegli prokuratury badający wypadek również nie wskazali momentu tej zmiany, a w oficjalnych stenogramach brak jednoznacznego zapisu przejścia z nastawy ze 100 na 65 metrów.
W Raporcie Końcowym na str.219 mamy taką informację:

Na szczególną uwagę zasługuje ten fragment, cytuję:
"Po analizie zapisu rejestratora danych widać, że pomimo stwierdzenia przez dowódcę, że nastawniki RW ustawione były na wysokość 100 m, faktycznie ustawiono je na wartość 65 metrów. Brak jednoznacznych zasad ustawiania RW do podejścia w dokumentach innych niż IUL, skutkuje tym, że załoga ustawiała RW niezgodnie z IUL 4.8.3.6 pkt 4".
A tu screen z IUL(wersja rosyjska)- Przed zniżeniem

Teraz przyjrzyjmy sie punktowi 4:

Punkt ten dotyczy ustawienia RW - 2 Pilot i Dowódca.
2 Pilot - ustawia urządzenie RW na wysokość kręgu lub na 750 metrów przy wysokości kręgu większej niż 750 metrów.
Dowódca - ustawia RW na wartość wysokości decyzji lub na 60 metrów przy wartości wysokości decyzji 60 metrów i więcej.
Wiadomo, że próg alarmu RW został ustawiony na 65 metrów. Potwierdza to zarówno zapis z CVR (alarm pomiędzy 70 a 60 m wg odczytu nawigatora podczas zniżania na podejściu - ostatnia prosta), jak i urządzenie RW znalezione na miejscu wypadku, gdzie żółta wskazówka pokazuje 65 metrów.

Przez ponad 15 lat nikt nie ustalił dlaczego i kiedy załoga Tupolewa zmieniła to ustawienie.
Nikt też nie wskazał w zapisach z CVR fragmentu, który jednoznacznie dokumentowałby moment zmiany tej nastawy.
Sądzę, że znalazłam to miejsce w zapisach z CVR.
Tak więc trzeba:
1 - wyznaczyć czas i miejsce w stenogramach biegłych PW gdzie znajdują się wypowiedzi o tej zmianie nastawy na RW
2 - porównać odczyty tego fragmentu - biegłych z moim
3 - dołączyć pliki dźwiękowe z wypowiedziami załogi potwierdzającymi to ustawienie na 65 metrów
4 - załączyć dźwięk nastawy RW na 65 metrów
1. CZAS
Kiedy nastąpiło przestawienie alarmu RW na 65 metrów?
Jak wiemy z zapisów z CVR wg oficjalnych stenogramów biegłych PW, załoga ustawiła alarm RW na 100 metrów o godz.8:10:16.347 "RW na 100 metrów"- 2 Pilot. Chwilkę później omawiano kurs pasa 259.
W czasie 8:30:23.799 od rosyjskiego kontrolera piloci otrzymali kurs podejścia 79 od zachodu.
Kurs 79 zostaje potwierdzony przez Dowódcę.
Po otrzymaniu od kontrolera nakazu zejścia do wysokości kręgu = 500 metrów i kursie 79, który zostaje ustawiony, następuje również zmiana nastawy alarmu RW na 65 metrów.
W tym miejscu biegli błędnie moim zdaniem drugi raz wpisali w stenogramy "Do wysokości kręgu".
Moim zdaniem powinno być "mamy sześć pięć.
Po tej wypowiedzi następuje zmiana nastawy RW na 6-5:
~ 8:30:43.500 - ZMIANA NASTAWY ALARMU NA RW
2. PORÓWNANIE ODCZYTÓW
- odczyt biegłych PW:
8:30:35.453 -"Eeyy" - Nawigator
8:30:36.662 - "Napisane jest 500 metrów dostaliśmy zgodę czyli dooo" - Nawigator
8:30:38.688 - "Tak" - Dowódca
8:30:39.569 -/AZS/
8:30:39.872 - (kwestia niezrozumiała)
8:30:40.192 -(dropout, złe przyleganie taśmy do głowicy)
8:30:40.292 - "Do wysokości kręgu" - Dowódca
8:30:40:469 - "...w dół" - Nawigator
8:30:41.500 - "Do wysokości kręgu" - Dowódca
Tu kadr z materiału TVN24(link do całości zmieszczam pod screenem),gdzie użyto wypowiedzi ze stenogramu biegłych PW:

https://tvn24.pl/polska/ostatnie-38-minut-lotu-nagranie-z-kabiny-prezydenckiego-tupolewa-ra636030-ls3178697
.
- mój odczyt:
-" eeyyy"
-"Kurs stoi, z 600 do 500"- ( wcześniejsze wypowiedzi Nawigatora z godz.8:27:01.314 -" Do ilu schodzimy?", 8:27:02.872- "Do sześciuset?") potwierdzenie ustawienia kursu 79 i zmiany wcześniej ustalonej wysokości zniżenia z 600 do 500 metrów = do wysokości kręgu
-"Dostaliśmy zgodę?"
-"Tak"
-/1x wysoki dźwięk - bip/
-"Czyli doo.." -
-/1x dźwięk przełącznika/
-"Do wysokości kręgu" - (wysokość kręgu = 500 metrów)
-"Wymierz RW" - (polecenie do wyznaczenia, nastawy progu alarmu RW)- w końcowej fazie wypowiedzi słyszalne są 2 krótkie impulsy dźwiękowe(piki) o wysokiej częstotliwości
-"Mamy sześć pięć"- (meldunek o nastawie alarmu na RW w 6-5 , czyli na 65 m)
-/1x dźwięk/- ustawienie alarmu na RW
Czyli:
8:30:41.500 - " mamy sześć pięć" - meldunek o zmianie nastawy na RW = 65m
~ 8:30:43.500 - ZMIANA NASTAWY ALARMU NA RW
3.ODSZUMIONE PLIKI DŹWIĘKOWE (czas do pobrania plików to 7 dni - jeśli zajdzie taka potrzeba wstawię je ponownie)
1.cały fragment(czas trwania 07.100s)
https://szybkiplik.pl/7qfoNa4nbY
.
2."kurs stoi, z 600 do 500"
https://szybkiplik.pl/jyfGo3wKU6
.
3."dostaliśmy zgodę"-"tak"-(1xbip, wysoki dźwięk)-"czyli doo"
https://szybkiplik.pl/fMRyV5JzdA
.
4."wymierz RW"-"do wysokości kręgu"-"mamy sześć pięć"-(dźwięk nastawy RW)
https://www.szybkiplik.pl/jM4pH94fJq
.
5."wymierz RW"
https://www.szybkiplik.pl/5iZFB49j9e
.
6."mamy 6 -5 "+/ dźwięk zmiany nastawy na RW/
https://www.szybkiplik.pl/nJAF6WXo5k
.
7."..pięć"+/ dźwięk zmiany nastawy RW/
https://www.szybkiplik.pl/672zzMi45w
.
4.DŹWIĘK NASTAWIENIA RW NA 65 METRÓW
Po słowach "mamy sześć pięć" w nagraniu słyszalny jest krótki, wyraźny odgłos mechaniczny. Czas trwania jest bardzo krótki, typowy dla jednorazowego przekręcenia pokrętła urządzenia pokładowego. Sekwencja wypowiedzi i tego dźwięku tworzy spójną procedurę techniczną - po poleceniu wymierzenia RW i potwierdzeniu "mamy sześć pięć" następuje odgłos dokonania zmiany - nastawienia alarmowej wysokości radiowysokościomierza na 65 m.
PODSUMOWANIE
W niniejszej notce ograniczam się do ustalenia momentu i faktu zmiany nastawy RW na 65 m w zapisie z CVR.
Kwestie interpretacji zasadności tej decyzji załogi pozostawiam Wam.
Moim zdaniem załoga ustawiła alarm na RW na 65 m, nie łamiąc procedury z IUL.
Bibliografia:
stenogramy biegłych PW z CVR Tu154m
https://doc.rmf.pl/rmf_fm/store/nowe_stenogramy.pdf
IUL Tu -154m
https://www.plf101.pl/dokumenty.asp
Raport Końcowy
https://doc.rmf.pl/rmf_fm/store/rkm.pdf
.
Ps. Proszę Adminów o umieszczenie notki w temacie "Katastrofa smoleńska".
https://www.youtube.com/watch?v=IiAPEjKsxmw&list=RDIiAPEjKsxmw&start_radio=1
.
Inne tematy w dziale Polityka