Genialny wizjoner - Jan Głuszak Dagarama

Jan Głuszak - pseudonim artystyczny Dagarama - genialny architekt przyszłości, filozof, poeta, schizofrenik, portier w tarnowskim muzeum – dzisiaj zapomniany, obecny ze swymi wizjami architektonicznymi w najbardziej prestiżowych publikacjach.

Jan Głuszak urodził się w 1937 roku w Tarnowie. Zmarł zapomniany w 2001 roku w szpitalu dla umysłowo chorych w Straszęcinie. Studiował architekturę. Gdy pewnego dnia wydawało mu się, że rękę do niego wyciąga Pan Bóg, włożył ją do ognia i spalił. Schizofrenia opanowała jego umysł. Musiał przerwać studia. Jednak nie przestał projektować. Jego wizje znalazły uznanie na całym świecie. Projektował domy dla kilku milionów ludzi, latające osiedla - spodki, wielokilometrowe budynki obracające się za słońcem. Projekty Głuszaka, używającego pseudonimu artystycznego Dagarama, znalazły się w wielu publikacjach na całym świecie.

W roku 1974 "w uznaniu oryginalnej koncepcji oraz wartości plastycznych kreacji w dziedzinie architektury przyszłości" Dagarama otrzymał Nagrodę Krakowskiej Krytyki Plastycznej obok tak wielkich twórców, jak Tadeusz Kantor, Maria Pinińska-Bereś i Antoni Haska. Jan Głuszak pracował jako portier w tarnowskim muzeum, mieszkał na peryferiach miasta w starej chałupie, wokół której plątały się krowy i kury. Swoje idee ujął w traktat filozoficzno-architektoniczny pt "Utopia udokumentowana - De Labore Solis (czyli z "trudu słońca"). Dagarama pisze m.in.: "za powiekę skryję wasze mieszkania, by były otwarte na powietrze i słońce, a zamknięte na chłód i słotę.....bierzmy wzór z motyli, których siedliskiem są stubarwne łąki i pola wonne...."

Dzisiaj w Tarnowie odkrywa się na nowo Głuszaka Dagaramę, zaliczając go do grupy trzech najwybitniejszych tarnowian - obok hetmana Jana Tarnowskiego i polskiego Edisona - Jana Szczepanika.

oryg.w:W24