Polska służba zdrowia na skraju katastrofy – diagnoza kryzysu i możliwe rozwiązania

Polska służba zdrowia na skraju katastrofy – diagnoza kryzysu i możliwe rozwiązania

Polska służba zdrowia zmaga się z poważnym kryzysem, który coraz częściej określany jest mianem katastrofy. Problemy finansowe, brak kadry, biurokracja i niepewność legislacyjna prowadzą do pogarszania się jakości leczenia i dostępności świadczeń medycznych.

Tymczasem politycy prześcigają się w obietnicach ile to oni z publicznej kasy przekaża na łatanie dziur w dystenie zdrowia.

Główne problemy systemu ochrony zdrowia w Polsce:

1. Problemy finansowe – Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) boryka się z ogromnym deficytem, który może osiągnąć nawet 90 mld zł w 2028 roku. Opóźnienia w płatnościach dla szpitali skutkują ich problemami finansowymi. Jesienią 2024 roku w niektórych placówkach brakowało nawet podstawowych materiałów medycznych, takich jak sól fizjologiczna.

2. Braki kadrowe – Polska ma jeden z najniższych wskaźników liczby lekarzy i pielęgniarek w Europie. Przemęczenie personelu i wypalenie zawodowe sprawiają, że coraz więcej specjalistów rozważa odejście z zawodu lub emigrację.

3. Wydłużające się kolejki – Niedobory kadrowe i finansowe prowadzą do dramatycznego wydłużenia czasu oczekiwania na wizyty u lekarzy i specjalistów, co znacząco obniża jakość opieki zdrowotnej, w efekcie końcowym zwiększa koszty opieki medycznej.

4. Biurokracja – Lekarze i pielęgniarki są przeciążeni obowiązkami administracyjnymi, które w innych krajach spoczywają na personelu administracyjnym.

5. Niepewność legislacyjna – Planowane zmiany w składkach zdrowotnych dla przedsiębiorców mogą dodatkowo pogłębić problemy finansowe NFZ.

Marnotrawstwo środków i systemowe patologie

Mimo braków finansowych, system ochrony zdrowia w Polsce traci ogromne kwoty na drogie i nieefektywne procedury. Lekarze, którzy próbują wyjść poza sztywne schematy leczenia, często są represjonowani przez Izby Lekarskie, a przedstawiciele firm farmaceutycznych mają swobodny dostęp do gabinetów lekarskich. Ponadto:

• Nowo wykształceni lekarze często wyjeżdżają za granicę.

• Wiele osób prowadzących praktykę prywatną łączy ją z pracą na NFZ.

• Korupcja w służbie zdrowia jest powszechnie uznawana za „tajemnicę poliszynela”.

Jak możemy zaradzić problemom? Propozycje reform:

1. Rozbicie monopolu NFZ – Wprowadzenie konkurencyjnych organizacji finansujących leczenie (np. kas chorych), regulowanych ustawowo w zakresie świadczeń i cen, by konkurencja skupiała się na jakości obsługi pacjentów.

2. Zakaz jednoczesnego prowadzenia praktyki prywatnej i pracy w systemie NFZ – Zapobiegnie to nieuczciwemu wykorzystywaniu publicznych środków na prywatne korzyści.

3.Większa swoboda w stosowaniu alternatywnych metod leczenia – Przykładem może być możliwość stosowania dietoterapii w leczeniu cukrzycy typu II, co potencjalnie przyniosłoby oszczędności rzędu 30 mld zł rocznie. Warto również w większym stopniu wykorzystywać ziołolecznictwo i suplementację zamiast leków wywołujących skutki uboczne.

4. Badania suplementów diety i ziół – Wprowadzenie standardów badawczych takich jak w przypadku leków, aby zapobiec sprzedaży nieskutecznych preparatów..

5. Współfinansowanie wizyt – Minimalne opłaty za wizyty: 50 zł u lekarza rodzinnego, 100 zł u specjalisty, 200 zł za tydzień hospitalizacji. Alternatywnie – procentowe współfinansowanie zależne od wartości procedury, na wzór progresywnego systemu podatkowego ale o odwróconej skali, czyli im droższa procedura tym niższy procentowy wkład pacjenta. Inna alternatywą może być wyłączenie z finansowania wizyt u lekarza rodzinnego. Jednak dla ubogich należy stworzyć alternatywę, gdzie będzie można uzyskać terapię za darmo, ale pod rygorystycznymi warunkami i w kolejkach.

6. Zmiany w edukacji medycznej – Absolwenci akademii medycznych powinni kończyć studia z długiem, który zostanie umorzony po 10 latach pracy w polskim systemie zdrowia.

7. Rozszerzenie programu studiów – Wprowadzenie nauczania metod alternatywnych, takich jak ziołolecznictwo, akupunktura, homeopatia itp., by zwiększyć nacisk na leczenie bez skutków ubocznych.

8. Dobrowolność szczepień – zakaz podawania szczepionek do 8 miesiąca życia, ograniczenie szczepień jedynie do najgroźniejszych patogenów, a szczepionki powinny być wolne od szkodliwych substancji, takich jak związki aluminium, rtęci i formaldehydy, co powinno być nadzorowane przez państwo i organizacje kas chorych.

9. Szkolenie pierwszej pomocy w szkołach – Każdy uczeń od 14. roku życia powinien mieć obowiązkowe zajęcia z pierwszej pomocy.

10. Zakaz działalności marketingowej firm farmaceutycznych w placówkach medycznych – Przedstawiciele handlowi nie powinni mieć dostępu do lekarzy ani informacji o przepisywanych lekach, zaś lekarzom nie wolno przyjmować żadnych korzyści materialnych od producentów leków, czy szczepionek pod groźbą utraty prawa wykonywania zawodu.

11. Platforma dla lekarzy – Zamknięta przestrzeń online dla lekarzy, gdzie mogliby wymieniać się doświadczeniami dotyczącymi leczenia, nowych terapii i skutków ubocznych leków, bez wpływu reklam farmaceutycznych i konsekwencji np. kłopotów z izbą lekarską.

Czy zwiększenie składki zdrowotnej jest konieczne?

Zanim podniesiemy składkę zdrowotną, należy wdrożyć powyższe reformy, które zwiększą efektywność systemu. W przeciwnym razie podniesienie składek będzie jedynie próbą maskowania problemów bez realnej poprawy jakości leczenia.