Lektura załącznika nr 4 do Raportu Komisji Badania Wypadków Lotniczych LP nasuwa pewne wątpliwości co do integralności i wiarygodności danych odczytanych przez producenta TAWS (UASC) z urządzenia dostarczonego przez Rosjan.
Wątpliwości co do wersji bazy danych mapy terenu oraz bazy lotnisk pojawiały się już wcześniej na blogach i w innych publikacjach. Często bagatelizowano je tłumacząc brakiem możliwości zainstalowania najnowszych wersji baz dla systemu (SCN) 10.6. Nie jest to jednak prawda.
1. Fabryczna wersja bazy danych
TAWS nr seryjny 237 został zidentyfikowany przez producenta na podstawie tabliczki zamionowej jako:
Wersja wewnętrznego oprogramowania zainstalowanego w urządzeniu w momencie jego dostarczenia odbiorcy: TAWS: 10.6, Airport Database: 0304 (kwiecień 2003), Terrain Database: 0209 (wrzesień 2002). Przy okazji dowiedzieliśmy się o stanie w jakim zachowało się urządzenie: uszkodzona plomba oraz wgnieciona boczna ścianka jednostki LRU (str. 422,423 zał. nr 4 do raportu KBWLLP)
2. Dane odczytane przez producenta z uszkodzonego urządzenia (str. 427,428 zał. nr 4 do raportu KBWLLP):
Wersje baz danych odczytane z jednostki TAWS nie różnią się od fabrycznych (opisanych na tabliczce znamionowej urządzenia) - zainstalowanych w urządzeniu w momencie dostarczenia go odbiorcy.
Wniosek: mapa ukształtowania terenu i spis lotnisk nie były uaktualniane od momentu montażu TAWS w samolocie TU154M lub fabrycznej aktualizacji bądź produkcji urządzenia. Przeczą temu wypowiedzi pracowników 36SP odpowiedzialnych za obsługę urządzeń nawigacyjnych.
Na str. 69 zał. nr 4 do raportu KBWLLP czytamy:
Podczas obsługi okresowej F2K w ВАРЗ-400 zakończonej w dniu 19.12.2001 r. wykonano modernizację urządzeń radioelektronicznych (na podstawie „Protokołu zdawczo – odbiorczego” z dnia 20.12.2001 r. do umowy DZSZ nr 349/IX/M81/ZS/WR/B/2001/1616 z dnia 27.08.2001 r.): zabudowę systemu TAWS (Terrain Awareness Warning System) ze wskaźnikiem MFD 640 firmy UNIVERSAL AVIONICS SYSTEM CORPORATION (UASC) ostrzegającego o niebezpiecznym zbliżaniu się do ziemi (potwierdzenie w „Формуляр самолета ТУ-154М № 837. Часть 1. Планер и входящие в него системы” z 1990 r., w rozdziale „12. Выполнение работ по бюллетеням и указаниям”, w podrozdziale„12.1. Выполнение работ по бюллетеням”, na str. 551)
Biorąc pod uwagę wersję (datę) oprogramowania (wybitą na tabliczce znamionowej) która jest późniejsza niż data zabudowy urządzenia można założyć że blok TAWS był wymontowany - wysłany do producenta lub wymieniony i zabudowany (po kwietniu 2003) czyli już po drugim remoncie generalnym TU154M wykonanym pod koniec 2002 roku. Śladu tej operacji nie widać w załączniku nr 4. Ciekawe dlaczego.
3. TAWS i oprogramowanie wg producenta
Dane o urządzeniu TAWS dostępne są na stronie producenta: http://www.uasc.com/support/tawsdb.aspx
Wg producenta urządzenia najnowsza wersja bazy ukształtowania terenu to TAWS Terrain 0903(SB3335) z marca 2009. Instrukcja instalacji bazy danych jest dostępna tutaj. Najnowsza baza zajmuje ok 400Mb i może być zainstalowana za pomocą SSDTU (kluczyk USB) lub DTU-100 (dyskietka ZIP) podłączanych do TAWS-a. Procedurę uaktualnienia oprogramowania przeprowadza się za pomocą FMS-a (wymienia dane z TAWS) lub komputera podłączonego do TAWS. Najnowsza wersja bazy (przeznaczona dla wer. TAWS SCN 10.4 lub późniejszej) mogła być z powodzeniem zainstalowana na urządzeniu obecnym w TU154M (SCN 10.6).
Wcześniejsze główne wersje Terrain database (po za uaktualnieniami) to: 0209, 0309, 0405, 0412, 0508, 0702, 0805.
Producent systemu dostarcza także (co 28 dni) o wiele mniejsze uaktualnienia bazy lotnisk. Instrukcja ich instalacji jest także dostępna na stronie UASC: TAWS Airport Database Updates (SL2797). Każde z tych uaktualnień także ma swój nr SCN (cycle nr) oraz datę efektywną.
Te dane identyfikujące bazę zapisują się w urządzeniu w momencie aktualizacji w celu weryfikacji poprawności jej przeprowadzenia.
Wg. producenta urządzenia w momencie katastrofy w TAWS była zainstalowana wersja bazy danych lotnisk sprzed 7 lat (04.2003). Baza danych aeronawigacyjnych FMS (UNS) była aktualna i wygasała 6.05.2010 (str.497 zał. nr 4 do raportu KBWLLP).
Wg anonimowego pracownika* 36SP odpowiedzialnego za opiekę nad urządzeniami nawigacyjnymi w Pułku, uaktualnienie baz danych TAWS, FMS i KLN (dodatkowy system nawigacyjny z GPS) przeprowadzono tydzień przed katastrofą.
* str. 525-526 książki Zbrodnia Smoleńska Anatomia Zamachu - Wyd. Antyk Marcin Dybowski
Nawet i bez tego trudno uwierzyć aby pracownicy 36SP uaktualniali jedynie bazy FMS a nie TAWS - pozostawiając pilotów z wyjącym urządzeniem przy podejściu na nieobecne w bazie lotniska a ludzi zajmujących się analizą danych rejestratora szybkiego dostępu ATM z nadmiarem fałszywych alarmów o ... awarii instalacji hydraulicznej.*
* Rosjanie podłączyli sygnalizację wys. niebezpiecznej TAWS do kanału MSRP rejestrującego spadek ciśnienia w instalacji hydraulicznej nr 1
Komentarze