W 1952 r. miała miejsce premiera filmu “High Noon”, w reżyserii Freda Zinnemanna. Film jest opowieścią o heroicznym stróżu prawa, który w pojedynkę broni zastraszonych i bojaźliwych mieszkańców miasteczka przed czwórką rewolwerowców-bandytów. Główne role zagrali Gary Cooper i Grace Kelly. Nagrodzony czterema Oskarami (za najlepszą pierwszoplanową rolę męską, montaż, muzykę i piosenkę) film dotarł do Polski po 7 latach i wyświetlany pt. „W samo południe” cieszył się wielkim powodzeniem.
Ten western o prostej fabule był odbierany jako moralitet.
Szeryf miasteczka Hadleyville, Will Kane (Gary Cooper), bierze ślub z Amy (Grace Kelly). Amy jest kobietą z zasadami, kwakierką. Na jej prośbę Will Kane planuje porzucić niebezpieczne zajęcie i przeprowadzić się do innego miasteczka. Tymczasem do miejscowości dociera wiadomość o ułaskawieniu i wyjściu na wolność Franka Millera (Ian MacDonald), którego bandę Kane rozbił 5 lat wcześniej. Teraz Frank zmierza w stronę Hadleyville, aby wraz ze swoimi kompanami rozprawić się z szeryfem. Do walki z bandą kryminalistów szeryf staje osamotniony - początkowo liczy na wsparcie swych zastępców i mieszkańców miasteczka, którzy jednak okazują się niezwykle tchórzliwi i odmawiają mu pomocy. Kane może liczyć jedynie na siebie i na swoją dopiero co poślubioną małżonkę. Wychodzi sam naprzeciw trzem rewolwerowcom, którzy wysiedli z pociągu w samo południe.
Wczesnym rankiem 4 czerwca 1989 roku, na ulicach Warszawy pojawił się plakat Komitetu Obywatelskiego Solidarność, przedstawiający postać Gary'ego Coopera jako szeryfa z pamiętnego westernu, który z plakietką "Solidarności" przypiętą nad gwiazdą szeryfa i z kartką do głosowania zamiast rewolweru maszeruje do urny wyborczej. U dołu plakatu znajdował się napis "W SAMO POŁUDNIE 4 CZERWCA 1989".
Autorem projektu plakatu był młody grafik Tomasz Sarnecki (rocznik 1966), wówczas student trzeciego roku Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Plakat wydrukowano we Włoszech, ponieważ w Polsce nikt nie chciał się podjąć druku.
Plakat Tomasza Sarneckiego stal się symbolem wyborów z czerwca 1989 roku i pozostanie na zawsze częścią historii Solidarności.
W 1999 roku plakat „W samo południe” był pokazany na wystawie stu najważniejszych plakatów XX wieku w londyńskim Muzeum Wiktorii i Alberta.
W tym samym roku, 5 czerwca ukazał się numer 23/1999 tygodnika POLITYKA, którego okładka stanowiła w znacznej mierze odwzorowanie plakatu Tomasza Sarneckiego z dodanym do niego napisem "10 lat wolności". Plakat wykorzystany został bez wiedzy i zgody autora.
Autor pozwał wydawcę i redaktora naczelnego POLITYKI o naruszenie osobistych i majątkowych praw autorskich. Zarówno Sąd Okręgowy jak i Apelacyjny przyznały rację powodowi i zasądziły na jego rzecz kwoty odpowiednio ustalonego odszkodowania i zadośćuczynienia.
Minęło 21 lat i pojawił się następny amator wykorzystania pracy Tomasza Sarneckiego:
https://www.salon24.pl/u/kaczka-moralna/1051812,andrzej-budek-zrobil-nowy-plakat-wyborczy-wzorujac-sie-na-slynnym-plakacie-z-89-roku
Jeden z komentatorów zauważył:
„totalni profanują kolejny, dobrze przez wielu kojarzony, symbol. tak jak wcześniej zeszmacili znaczenie takich słow jak demokracja i konstytucja.
szkoda.”
Tomasz Sarnecki zmarł 2 stycznia 2018 roku, w wieku 51 lat. Prawa autorskie przysługują jego zonie Monice Sarneckiej. Z pewnością zechce ona te prawa wyegzekwować.
***
Przy pisaniu notki autorka wykorzystała informacje z następujących publikacji:
https://www.gosc.pl/doc/4410497.Zmarl-Tomasz-Sarnecki-autor-slynnego-plakatu-W-samo-poludnie-4
https://www.filmweb.pl/film/W+samo+po%C5%82udnie-1952-31636
http://ippractice.blogspot.com/2015/01/4-czerwca-1989-w-samo-poudnie.html
