Transatlantyk "Chrobry" w drodze do Polski

"MS Chrobry Był ostatnim jak dotąd nowym transatlantykiem, zbudowanym dla polskiej bandery handlowej. Został zwodowany 24 lutego 1939 r. Przed wybuchem II wojny światowej odbył pół regularnej podróży okrężnej, nie wracając już do macierzystej Gdyni.

***

"Chrobry" płynie do Polski

Choć burza huczy w koło nas,
Choć wieje wiatr niedobry,
Nie straszny dla nas burzy czas,
Gdy płynie ku nam "Chrobry"!

Banderę dumnie rozpiął swą.
Na znak, że wnet obali
Najprzeciwniejszy choćby prąd
I nagroźniejsze fale!

I płynie chluba polskich chlub
Na grzbiecie wściekłej piany -
I na stalowy bierze dziób
Burzące się bałwany!

A kiedy minie burzy czas
I nowe słońce wstanie -
"Chrobry" prowadzi wtedy nas
Do WIELKIEJ swej PRZYSTANI -

Grabiec

("Śpiewki historyczne", publ. 26 lutego 1939 r.)

***

27 lipca 1939 roku „Chrobry” został poświęcony i wprowadzony do służby. Dwa dni później z przeszło tysiącem podróżnych udał się w pierwszy rejs – z Gdyni do Ameryki Południowej. 20 sierpnia 1939 dopłynął do Buenos Aires. Po kilku dniach wypłynął w drogę powrotną. Informacja o wybuchu wojny zastała transatlantyk na pełnym morzu, w pobliżu brazylijskiego portu Pernambuco. W tej sytuacji 2 września w porcie Recife w Brazylii rejs został przerwany, pasażerowie zeszli na ląd, a kapitan skierował statek do Southampton, gdzie przybył 31 października i natychmiast został przebudowany na transportowiec wojska. W końcu 1939 roku „Chrobry” odbył (w dużym konwoju, w którym znajdował się również „Batory”) rejs z Halifaxu w Kanadzie do Glasgow z żołnierzami 1 Dywizji Kanadyjskiej. W lutym 1940 roku statek przeszedł remont w stoczni w Glasgow. Zamontowano wówczas m.in. działo 152 mm. W kwietniu został wcielony do konwoju R4, który miał przetransportować wojska brytyjskie do Norwegii. Tam też, jako statek flagowy kolejnego konwoju, 14 maja 1940 roku „Chrobry” został zbombardowany przez samoloty niemieckie w Vestfjordzie nieopodal Bodø. Zginęło wielu przewożonych żołnierzy i 12 członków załogi. Resztę uratowały eskortujące okręty brytyjskie – niszczyciel HMS „Wolverine” i eskortowiec HMS „Stork”. Płonący statek nie tonął przez wiele godzin, przetrzymał nawet wybuch przewożonej amunicji. W końcu został zatopiony 15 maja przez torpedę zrzuconą z brytyjskiego samolotu pokładowego z lotniskowca HMS „Ark Royal”. (za:)