Nazwa koronawirus - pochodzi od łacińskiego słowa corona (po polsku korona), ponieważ widoczne pod mikroskopem elektronowym wypustki otoczki, nadają płaskiemu obrazowi pojedynczego wirionu kształt korony. Helikalny kompleks RNA i białkek (nukleokapsyd) jest zwinięty jest w kłębek i otoczony sferyczną błoną, która zawiera małe białka błonowe oraz wystające trimeryczne białka wypustek, nadających wirionowi kształt korony. Wirion ma średnicę od 75nm do 160 nm czyli od 0,075 mikrometra do 0,16 mikrometra.
Tak zbudowane wiriony są zwykle wrażliwe na detergenty oraz na związki chemiczne, które chelatują jony metali. Detergenty kształtem i właściwościami przypominają lipidy i w większym stężeniu mogą się włączać do błon komórkowych, a także pochodzących od nich błon otaczających wirusy, powodując ich dezintegrację. Związki chelatujące jony metali, takich jak cynk, magnez czy wapń, destabilizują oddziaływania między białkami błonowymi i między białkami nukleokapsydu, ponieważ niektóre z tych oddziaływań zależą od jonów metali. Potwierdzają to doniesienia o skuteczności leczenia SARS-CoV2 w Chinach takimi prostymi substancjami jak chlorochina czy hydroksychinolina - są to chelatory metali potencjalnie oddziałujące z błonami.
Genomy koronawirusów należą do największych genomów wirusowych. W wirionie koronawirusa zamknięta jest długa cząsteczka mRNA o długości około 30 tys. nukleotydów. Cząsteczka mRNA, którą wirus wpuszcza do komórki ma strukturę czapeczki i jest poliadenylowana – cząsteczka zawiera 6-20 genów (ramek odczytu) i jest gotowa do translacji, czyli produkcji poliproteiny, która musi zostać pocięta przez wirusową proteazę by powstały z niej aktywne białka kompleksu replikującego wirusowy RNA, który w wielu kopiach zostanie ponownie zapakowany w nukleokapsydy i w otoczki, i w tej formie zostanie wyeksportowany poza zainfekowaną komórkę by infekować kolejne, zdrowe komórki.
Na powierzchnię całej skóry człowiek wydziela enzymy, które przecinają RNA – rybonukleazy należące do rodziny RNazy A. Rybonukleazy wydzielane przez keratynocyty chronią nas przed licznymi bakteriami, a także wirusami zawierającymi RNA. Niemyta skóra bywa całkiem dobrą ochroną przed infekcjami, choć nie zawsze jest to ochrona wystarczająca.
Nie jest najlepszym pomysłem nadmierne przemywanie własnej skóry alkoholem i detergentami.
Kiedy dotykaliśmy brudnych powierzchni, na których mogą występować wiriony, powinniśmy umyć ręce, ale nie róbmy tego zbyt często – detergenty i alkohole uszkadzają nie tylko otoczki wirusów i błony bakterii, lecz również nasze błony komórkowe i po umyciu czynią komórki naskórka bardziej podatnymi na infekcje. Wysuszony, popękany naskórek nie chroni nas.
Nie pracujmy przez całe godziny w nieprzepuszczalnych rękawiczkach lateksowych czy nitrylowych!
Ręce się w nich pocą i stają się bardziej podatne na różne infekcje wirusowe.
Jeśli nie musimy dotykać rękoma mokrych materiałów – używajmy rękawic przewiewnych – wełnianych, bawełnianych – takich w których ręce się nie pocą. Wystarczy, że chronimy się przed bezpośrednim kontaktem skóry z powierzchnią na której może być wirus, który nie ma szans przejść przez grubszą rękawicę, ani zainfekować martwego czy dobrze natłuszczonego naskórka.
Pranie wełnianych czy bawełnianych rękawiczek jest łatwe i skuteczne: większość płynów i proszków do prania zawiera zarówno dobre detergenty (np. siarczan laurylu sodu) jak i związki chelatujące, najczęściej: EDTA. Regularne pranie odzieży jest ważne kiedy mamy do czynienia z trwałymi wirusami, jak SARS-CoV2.
Zamiast nadmiernego mycia rąk, lepiej w swoim otoczeniu umyć (w rękawicach medycznych lub grubszych domowych) przedmioty, których często dotykamy – tu można stosować środki bardziej agresywne i skuteczne – jak rozcieńczony domestos czy 0,5% ACE (pamiętamy wietrzyć pomieszczenia w których stosujemy tak agresywne środki). Robimy to w ubraniu z długim rękawem, żeby się nie popryskać. Po zakończeniu porządków we własnym otoczeniu – dokładnie się myjemy lub bierzemy kąpiel. Mikrokropelki takich środków jak domestos czy ACE są szkodliwe dla naszego organizmu. Przybywa piegów i znamion? Lepiej tego unikać.
Kelner bez płóciennych rękawiczek? Niedopuszczalne.
